Skënder Luarasi (Luaras, 19 janar 1900 - Tiranë, 27 prill 1982) ka qenë arsimtar, përkthyes, dramaturg, publicist, studjues, vullnetar në Luftën e Spanjës, komunist idealist, hartues fjalorësh.
U lind në Luaras të Kolonjës, i biri i Petro Nini Luarasit, pasardhës të familjes Kostallari të Luarasit. Arsimin fillor shqip në Korçë e Negovan (1909-1911) dhe më pas studjoi në Robert College në Stamboll (1912-1913), vijoi në Easton Academy, NY (1914-1916) International College në Springfield, Mass. ShBA (1916-1920). Kthehet në Shqipëri, ku punoi si mësues i Kryqit të Kuq Amerikan në Elbasan. Më 1922-1926 ndoqi gjimnazin klasik në Fraishtadt, u kthye në Shqipëri pas Lëvizjes së Qershorit, por u rikthye në Vjenë pas dështimit të saj për t'u diplomuar në Fakultetin e Filologjisë në Vienë më 1930.
Më 1930-1936 punoi si mësues në Vlorë, Shkodër dhe në shkollën profesionale në Tiranë.
Ishte i pari shqiptar që u nis në dhjetor të 1936 nëpërmjet kufirit grek nga Follorina për të shkuar në Athinë, më pas në Francë e në fund në Spanjë. Në dhjetor të 1936 Luarasi takoi në Parsi Llazar Fundon dhe Ali Kelmendin. Për ta thotë se në fillim i dukej se shkonin mirë, por shumë shpejt kuptoi që dukja gënjente. U propozoi të hapnin një gazetë si "Liria Kombëtare. Në Lion takoi Ymer Dishnicën, Kolë Tromarën dhe Kostë Çekrezin. Këtu Fundo i tha hapur Luarasit që nuk po bënin mirë që po shkonin në Luftën Civile, ku megjithatë shkoi dhe qëndroi deri më 1939.
Në vitet 1939-44 u internua nëpër kampet e përqendrimit në Francë. Kthehet në atdhe në mars të 1945.
Mbas çlirimit të vendit, është nismëtar në themelimin e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe anëtar i Kryesisë deri në nëntor 1949, kur me dënimin e Sejfulla Malëshovës u përjashtua për disa vjet nga Lidhja për qëndrimin e tij antikonformist ndaj metodave e qëndrimeve jodemokratike që ndiqte Kryesia e Lidhjes në fushën e letërsisë e të arteve e nënshtruar ndaj diktatit të partisë në pushtet. Qe deputet në vitet 1946-50. Më 1950 nisi punë në ndërmarrjen e botimeve të Institutit të Shkencave. Më 1956-60 punoi si pedagog.
Për veprimtarinë e tij të shquar patriotike-antifashiste-demokratike, edukative e letrare është nderuar me urdhrat e lartë: Urdhëri i Flamurit (1960) dhe Nderi i Kombit (1996).
Luarasi e ka nisur aktivitetin letrar që në moshën 17-vjeçare. Brezi i viteve 30-të e dallon si arsimtar, publicist, gazetar, përkthyes, dramaturg dhe si drejtues e bashkëpunëtor i disa organeve të shtypit përparimtar. Ka qenë editor-përgjegjës në revistat: "Studenti" ShBA më 1920, "Djalëria" Austri më 1927-1928 dhe kryeredaktor i revistës "Vullnetari i Lirisë" Spanjë më 1937. Ky i fundit organ i vullnetarëve shqiptarë në luftën antifashiste të Spanjës. Deri në vitin 1992 veprimtaria e tij (monografi, publicistikë, drama, studime dhe kritikë letrare e historike) botohej pjesërisht (kryesisht përkthimet) dhe nuk analizohej nga pikëpamja shkencore.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Skënder Luarasi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.