Franca ndahet në 18 rajone (frëngjisht: région, ) administrative, nga të cilat trembëdhjetë ndodhen në Francën metropolitane (Evropë) dhe pesë janë rajone përtejdetit (të mos ngatërrohet me kolektivitetet përtejdetit, të cilat kanë një status gjysmë autonom).
Rajon frëngjisht: Région | |
---|---|
Ligurian Sea | |
Kategoria | Shtet unitar |
Vendi | Republika Franceze |
Numri | 18 |
Statusi i mundur | Rajone jashtë shtetit (5) Région d'outre-mer |
Statusi shtesë | Kolektivitet territorial Collectivité Territoriale |
Popullsia | 212,645 (Mayotte) – 12,005,077 (Île-de-France) |
Sipërfaqja | 376 km2 (145 sq mi) (Mayotte) – 84,061 km2 (32,456 sq mi) (Nouvelle-Aquitaine) |
Qeveria | Qeveri rajonale, Qeveri nacionale |
Nënndarjet | Departmentet |
Të trembëdhjetë rajonet administrative metropolitane (duke përfshirë Korsikën që nga viti 2019) ndahen më tej në dy deri në trembëdhjetë departamente administrative, ku prefekti i departamentit të qendrës administrative të çdo rajoni vepron gjithashtu si prefekt rajonal. Rajonet jashtë shtetit përbëhen administrativisht nga vetëm një departament secila dhe kështu kanë edhe statusin e departamenteve jashtë shtetit.
Shumica e qarqeve administrative kanë edhe statusin e kolektiviteteve territoriale rajonale, të cilat vijnë me një qeverisje vendore, me kolektivitete departamentale dhe komunale nën nivelin e qarkut. Përjashtim bëjnë Korsika, Guajana Franceze, Majoti dhe Martinika, ku funksionet e rajonit dhe departamentit menaxhohen nga qeveri të vetme vendore që kanë juridiksion të konsoliduar dhe që njihen si kolektivitete të vetme territoriale.
Termi rajon u krijua zyrtarisht nga Ligji i Decentralizimit (2 mars 1982), i cili gjithashtu u dha rajoneve statusin e tyre ligjor. Zgjedhjet e para të drejtpërdrejta për përfaqësuesit rajonalë u mbajtën më 16 mars 1986.
Midis 1982 dhe 2015, kishte 22 rajone në Francën Metropolitane. Përpara vitit 2011, kishte katër rajone jashtë shtetit (Guajana Franceze, Guadalupa, Martinika dhe Réunion); në vitin 2011 Majoti u bë i pesti.
# | Inicjali | Flamuri | Rajoni | Kryeqendra | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | A | Alsasa | Strasburg | ||||||||||
2 | B | Akuitania | Bordo | ||||||||||
3 | C | Auvernia | Clermont-Ferrand | ||||||||||
4 | P | Normandia e Poshtme | Caen | ||||||||||
5 | D | Burgonja | Dijoni | ||||||||||
6 | E | Bretanja | Rennes | ||||||||||
7 | F | Qendra | Orléans | ||||||||||
8 | G | Champagne-Ardenne | Châlons-en-Champagne | ||||||||||
9 | H | Korsika | Ajaccio | ||||||||||
10 | I | Franche-Comté | Besançon | ||||||||||
11 | Q | Normandia e Epërme | Rouen | ||||||||||
12 | J | Île-de-France | Parisi | ||||||||||
13 | K | Languedoc-Roussillon | Montpellier | ||||||||||
14 | L | Limousin | Limoges | ||||||||||
15 | M | Lorena | Metz | ||||||||||
16 | N | Midi-Pyrénées | Tuluza | ||||||||||
17 | O | Nord-Pas-de-Calais | Lille | ||||||||||
18 | R | Pays de la Loire | Nantes | ||||||||||
19 | S | Pikardia | Amiens | ||||||||||
20 | T | Poitou-Charentes | Poitiers | ||||||||||
21 | U | Provence-Alpes-Côte d'Azur | Marseja | ||||||||||
22 | V | Rhône-Alpes | Lion | ||||||||||
Rajone jashtë shtetit | |||||||||||||
Guajana Franceze | Cayenne | ||||||||||||
Guadalupa | Basse-Terre | ||||||||||||
Martinika | Fort-de-France | ||||||||||||
Majoti | Mamoudzou | ||||||||||||
Reunioni | Saint-Denis |
Rajoni jashtë shtetit (frëngjisht: Région d'outre-mer) është një emërtim i kohëve të fundit, i dhënë për departamentet jashtë shtetit që kanë fuqi të ngjashme me ato të rajoneve të Francës metropolitane. Si pjesë përbërëse e Republikës Franceze, ato përfaqësohen në Asamblenë Kombëtare, Senat dhe Këshillin Ekonomik dhe Social, zgjedhin një deputet të Parlamentit Evropian dhe përdorin euron si monedhën e tyre.
Megjithëse këto territore i kanë këto pushtete politike që nga viti 1982, kur politika e decentralizimit të Francës diktoi që atyre t'u jepeshin këshilla rajonalë të zgjedhur së bashku me fuqitë e tjera rajonale, përcaktimi i rajoneve jashtë shtetit daton vetëm në ndryshimin kushtetues të vitit 2003; në të vërtetë, formulimi i ri i kushtetutës synon të mos i japë përparësi as emërtimit të departamentit të huaj apo rajonit të huaj, megjithëse i dyti është ende praktikisht i papërdorur nga mediat franceze.
Më poshtë kanë statusin e rajonit jashtë shtetit:
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Rajonet e Francës, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.