Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica, (latinisht: mathematical principles of natural philosophy shpesh e quajtur shkurt Principia ose Principia Mathematica) është libër tre vëllimësh i shkruar nga Isak Njutoni dhe i botuar më 5 korrik të vitit 1687.

Libri përmbanë pohimet e Ligjeve të lëvizjes të Njutonit duke formuar themelimin e mekanikës klasike si dhe ligjet e tija universale të gravitacionit si dhe derivimin e ligjeve të Keplerit për lëvizjen e planetëve. Principia njihet si një nga shkrimet më të rëndësishme të të gjitha kohërave.[nevojitet citimi]

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica
Kopertina e librit

Në formulimin e teorive të tija fizike, Njutni zhvilloi fushë të metematikës të njhur si analiza. Sidoqoftë, gjuha e analizës gjerësisht u la jashtë Principia-s. Në vend të kësaj, Njutoni ndryshoi shumicën e dëshmive të tija si argumente gjeometrike.

Është një shtojcë në Principia, emëruar General Scholium në të cilën ai shkruan hipotezën e tijë të famshme Hypotheses non fingo ("I feign no hypotheses" ose "Unë nuk punoj me të qëlluar").

Konteksti historik

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica 
Kopja personale e Newtonit e edicionit të parë të Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica, i shënuar prej tij për edicionin e dytë. Shfaqet në Bibliotekën Universitare të Kembrixhit.

Fillimi i revolucionit shkencor

Roli i Njutonit

Shkrimet dhe publikimet

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica 
Kopje nga botimi i parë i librit Principia me korrigjime dorëshkrimi për botimin e dytë

Përmbajtja e librit

Në hyrje të Principia-s, Njutoni shkroi:

... matematika racionale do të jetë shkenca e lëvizjes duke rezultuar nga cilado forcë dhe nga forcat e kërkuara për të shkaktuar ndonjë lëvizje ... dhe për këtë unë ofroj këtë punim si principet matematike të filozofisë, për gjithë barrën e filozofisë që duket të përmbajë në këtë — nga fenomeni i lëvizjes në hetimin e forcave të natyrës dhe pastaj nga këto forca të demonstrohen fenomenet tjera ...

Botimi i dytë

Botimi i tretë

Shih edhe

  • Galileo, Descartes, Robert Hooke dhe Christian Huygens
  • De motu corporum in gyrum
  • Elementet e Filozofisë së Njutonit

Referimet

Literaturë tjetër

  • Guicciardini, N., 2005, "Philosophia Naturalis..." in Grattan-Guiness, I., ed., Landmark Writings in Western Mathematics. Elsevier: 59-87.

Lidhje të jashtme

Tags:

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica Konteksti historikPhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica Shkrimet dhe publikimetPhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica Përmbajtja e libritPhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica Shih edhePhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica ReferimetPhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica Literaturë tjetërPhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica Lidhje të jashtmePhilosophiæ Naturalis Principia Mathematica16875 korrikGjuha latineIsaac NewtonLigjet e KepleritWikipedia:Citim i duhur

🔥 Trending searches on Wiki Shqip:

Himni i FlamuritSinjalet rrugore në ShqipëriFoljaRomeo VeshajForcaKalaja e ShkodrësPoeziaKanadajaNdotjaSkënderbeuPashallëqet shqiptareReaksioni kimikProteinaItaliaLista e kalave në ShqipëriKorçaVenaParku Kombëtar Bjeshkët e NemunaMikroorganizmatMbrojtja e mjedisitKroaciaLindja e parakohshmeXhubletaDibraJava (gjuhë programimi)VullkaniEvropa VerioreBajram CurriNdotja e ajritEgjipti i lashtëWolfgang Amadeus MozartDitar (Anne Frank)Rebelimi i vitit 1997VideosexShtetet anëtare të NATO-sNumriFluturaBektashiKundrinori-kryefjala-kallëzuesiGjeniLogopediaShpella e GadimësDevejaBunkerët në ShqipëriNapoleon BonapartiPiramidat e EgjiptitNumrat e telefonit në KosovëNelson MandelaIraniGjallesat në zhdukjeDardanëtMeningjitiBimësiaKallëzuesiFC BarcelonaHistoriaGjarpriCristiano RonaldoEklipsiDasma shqiptareGjirokastraProdhimi i Brendshëm BrutoMbiemriDepresioniAkiliZgjoi /Hive (film)SpermaLionel MessiAtletikaNumrat dhjetorKëshilli EvropianRilindjaSëmundjet e trashëgueshmeFoshnjaKontratat e transmetimeve sportive në ShqipëriBarack ObamaEnergjia e ripërtëritshme🡆 More