Persët

Persianët janë një grup etnik iranian që përbëjnë mbi gjysmën e popullsisë së Iranit.

Ata kanë një sistem të përbashkët kulturor dhe janë folës vendas të gjuhës persiane, si dhe gjuhëve të lidhura ngushtë me persishten.

Persianët
Popullsia e përgjithshme
rreth 52.5 milionë
Rajone me popullsi të konsiderueshme
Iran Irani49,312,834 (61–65% e popullsisë së përgjithshme)
Gjuhët
Persisht dhe gjuhët e lidhura ngushtë.
Fetë
Islami Shi'i (pjesa e shumtë), Krishterimi, Bahaizmi, Islami Synit, Sufizmi, dhe Zoroastrizmi.
Persët
Veshje e lashte perse, në The History of Costume by Braun & Scheider (1861–1880).

Persianët e lashtë ishin fillimisht një popull i lashtë iranian që migruan në rajonin e Persis, që korrespondon me provincën moderne të Fars në Iranin jugperëndimor, nga shekulli i nëntë p.e.r. Së bashku me aleatët e tyre bashkatdhetarë, ata krijuan dhe sunduan disa nga perandoritë më të fuqishme të botës, të mirënjohura për ndikimin e tyre masiv kulturor, politik dhe shoqëror që mbulonin pjesën më të madhe të territorit dhe popullsisë së botës antike. Gjatë historisë, persianët kanë kontribuar shumë në art dhe shkencë. Letërsia persiane është një nga traditat letrare më të shquara në botë.

Kultura


Nga Persis dhe në të gjithë perandoritë Mediane, Achaemenid, Partian dhe Sasanian të Iranit të lashtë në shtetet fqinje të qytetit grek dhe mbretërinë e Maqedonisë, dhe më vonë në të gjithë botën mesjetare islamike, deri në Iranin modern dhe të tjerët pjesë të Euroazisë, kultura persiane është zgjeruar, festuar dhe inkorporuar. Kjo është kryesisht për shkak të kushteve të saj gjeopolitike dhe marrëdhënies së saj të ndërlikuar me zonën politike gjithnjë në ndryshim, një herë po aq dominuese sa Perandoria Achaemenid.

Trashëgimia artistike e persëve është eklektike dhe ka përfshirë kontribute nga lindja dhe perëndimi. Për shkak të vendndodhjes qendrore të Iranit, arti persian ka shërbyer si një pikë bashkimi midis traditave lindore dhe perëndimore. Persianët kanë kontribuar në forma të ndryshme të artit, duke përfshirë kaligrafinë, endjen e qilimave, punimet e qelqit, enët prej llakut, zbukurimet (khatam), punimet e metaleve, ilustrimet miniaturë, mozaikun, qeramikën dhe modelin e tekstilit.

Referime

Tags:

Gjuha perseGrupi etnikIraniIranik

🔥 Trending searches on Wiki Shqip:

Kanceri i gjiritXhensila MyrtezajMuhammediDon Kishoti i MançësYlberiLista e Presidentëve të Shteteve të Bashkuara të AmerikësHëna e PlotëSeksi analTeuta e IlirisëUniversiteti i PrishtinësGalileo GalileiRiciklimiBaza e të dhënaveGjitariKultura e ShqipërisëArbëria në MesjetëOrgazmaLufta e TrojësMbiemriFigura stilistikeDelfiniSëmundjet e syritElizabeth HandFrancaShqipëria e PavarurErnest KoliqiNATOShpikje te ndryshmeKontinentetLibrazhdiNjeriuKadri RoshiViti i RiGjenerali i ushtrisë së vdekurLidhëza bashkërenditëseNdotjaLidhja e PrizrenitSëmundja e LeukemisëUjëvarat e MirushësInteligjenca artificialeFolkloriTimuriShpella e GadimësStatistikaNamazi i JacisëShqipëria në vitet 1912-1939William ShakespeareZhurmat në veshLumi i DrinitTeatri në ShqipëriVitamina B12KompjuteriSinjalet rrugore në ShqipëriMargarita TutulaniNexhmije PagarushaPresidenti i ShqipërisëRadha e veprimeve matematikoreLista e elementeve kimikëPirro i EpiritKushtetutaTulipaniLimfocitiPogradeciBesimet folklorike shqiptareAcidet dhe BazatBronkitiIbrahim RugovaLindja e parakohshmeBimësiaTeleskopiMbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së VeriutAli Baba dhe Dyzet HajdutëtPeshkuXhemijetiLista e lumenjve më të gjatëNatyraKolesteroli🡆 More