'Morfema' është njësia më e vogël e kuptimshme e një fjalë, që nuk mund të zbërthehet më tej.
Një morfemë nuk është e njëjtë me një fjalë. Dallimi kryesor midis tyre është se një morfemë ndonjëherë nuk qëndron vetëm, por një fjalë, sipas përkufizimit, qëndron gjithmonë vetëm. Fusha gjuhësore e studimit kushtuar morfemave quhet morfologji.Morfema është rrënjore, ose ndajsshtesore. Morfema rrënjore është pjesa e fjalës që mbetet kur i hiqen të gjithë ndajshtesat. Kur një morfemë qëndron në vetvete, ajo konsiderohet si rrënjë sepse ka një kuptim të vetin (siç është morfema mace). Kur ajo varet nga një morfemë për të shprehur një ide, është ndajshtesë, sepse ka një funksion gramatikor (të tillë si -t te fjala macet për të treguar se është numri shumës). Çdo fjalë është e përbërë nga një ose më shumë morfema.
Çdo morfemë mund të klasifikohet si e lirë ose e lidhur. Meqenëse kategoritë janë reciproke ekskluzive, një morfemë e caktuar do t'i përkasë saktësisht njërës prej tyre.
Morfemat e lidhura mund të klasifikohen më tej si morfema derivacionale ose infleksionale. Dallimi kryesor midis morfemave derivacionale dhe morfemave infleksionale është funksioni i tyre për fjalët.
Alomorfet janë variante të një morfeme që ndryshojnë në shqiptim por janë semantikisht identike. Për shembull, shenjuesi i shumësit anglez - (e)s të emrave të rregullt mund të shqiptohen /-s/ (bats), /-z/, (bugs), ose /-ɪz, -əz/, (buses), në varësi të tingullit përfundimtar të formës së shumësit të emrit.
Në përgjithësi, këto lloje të morfemave nuk kanë ndryshime të dukshme. Për shembull, dele është edhe forma njëjës edhe shumës. Kuptimi i synuar rrjedh kështu nga përcaktori (në këtë rast, "disa-" ose "një-").
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Morfema, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.