Monumentet Mesjetare në Kosovë (serbisht: Средњовековни споменици на Косову/Srednjovekovni spomenici na Kosovu) është një Vend i Trashëgimisë Botërore që përbëhet nga katër kisha dhe manastire të krishtera ortodokse serbe, të cilat përfaqësojnë bashkimin e arkitekturës kishtare lindore ortodokse bizantine dhe asaj perëndimore romane për të formuar stilin e Rilindjes Palaiologiane.
Ndërtimi u themelua nga anëtarët e dinastisë Nemanjić, dinastia më e rëndësishme e Serbisë në Mesjetë. Vendet janë të vendosura në Kosovën e sotme.
UNESCO World Heritage Site | |
---|---|
Referenca | 724bis |
Në vitin 2004, UNESCO njohu Manastirin e Deçanit për vlerën e tij të jashtëzakonshme universale. Dy vjet më vonë, vendi i trashëgimisë u zgjerua si një emërim serial, për të përfshirë tri monumente të tjera fetare: Patriarkana e Manastirit të Pejës, Kisha e Shën Premtës dhe Manastiri i Graçanicës.
Në vitin 2006 prona u regjistrua në listën e Trashëgimisë Botërore në rrezik për shkak të vështirësive në menaxhimin dhe ruajtjen e saj që rridhnin nga paqëndrueshmëria politike e rajonit.
Ekziston një polemikë e vazhdueshme në lidhje me përpjekjen e Kosovës për t'u anëtarësuar në UNESCO, e cila do të rezultojë që vendet të renditen si pjesë e Kosovës dhe jo të Serbisë. Këto monumente janë sulmuar, veçanërisht gjatë dhunës etnike më 2004, gjatë sundimit të UNMIK-ut në Kosovë, kur Kisha e Shën Premtës u dëmtua rëndë. Në tetor të vitit 2015, Kosova u rekomandua për anëtarësim nga Bordi Ekzekutiv i UNESCO-s. Oferta për anëtarësim u votua në Konferencën e Përgjithshme të UNESCO-s në nëntor 2015.
Tomislav Nikolić, Presidenti i atëhershëm i Serbisë, postoi në kanalin e tij në YouTube një video në lidhje me shkatërrimin e kishave dhe sulmet ndaj monumenteve.
Isa Mustafa, Kryeministri i atëhershëm i Kosovës theksoi "fushatën pozitive që po udhëheq Kosova" për ofertën e saj në UNESCO. Ai dënoi udhëheqjen serbe për "vargun e tyre të sulmeve të paimagjinueshme që nuk kanë asnjë lidhje me të vërtetën". Z. Mustafa gjithashtu theksoi se Kisha Ortodokse Serbe në Kosovë do të vazhdojë të gëzojë "mbrojtjen dhe ruajtjen e të drejtave, privilegjeve dhe imunitetit" dhe se Kosova kishte dhënë "garanci ndërkombëtare" për këtë.
UNESCO nuk e ka pranuar Kosovën si anëtare, propozimi nuk arriti të fitojë një shumicë prej dy të tretave në Konferencën e Përgjithshme të organizatës në Paris më 9 nëntor 2015. Një nga arsyet kryesore për këtë refuzim të kërkesës shqiptare ishin trazirat e vitit 2004 në Kosovë, kur 35 kisha ortodokse u përdhosën, u dëmtuan ose u shkatërruan, përfshirë Kishën e Shën Premtës, e cila është Vend i Trashëgimisë Botërore. Kisha u nënshtrohet vjedhjeve të vazhdueshme - madje edhe nga materiali i saj i ndërtimit, konkretisht plumbi i vlefshëm është vjedhur vazhdimisht nga çatia.
Wiki Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Monumentet Mesjetare në Kosovë
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Monumentet mesjetare në Kosovë, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.