Marrëveshjet E Londrës Dhe Cyrihut

Fazıl Küçük për turqit qipriotë). Mbi këtë bazë, një kushtetutë u hartua dhe u dakordua së bashku me dy traktate të mëtejshme të Aleancës dhe Garancisë në Cyrih më 11 shkurt 1959.

Pas dështimit të marrëveshjes më 1963 dhe ndarjes de facto ushtarake të Qipros në rajone greko-qipriote dhe turqo-qipriote, rajoni më i madh greko-qipriot, i kontrolluar nga qeveria qipriote, pretendon se kushtetuta e vitit 1960 në thelb mbetet në fuqi, por rajoni turko-qipriot pretendon të jetë ndarë nga Deklarata e Pavarësisë së Republikës Turke të Qipros Veriore më 1983.

Kushtetuta, e parashikuar në marrëveshje, ndau popullin qipriot në dy bashkësi, bazuar në origjinën etnike. Presidenti do të ishte një greko-qipriot, i zgjedhur nga greko-qipriotët, dhe zëvendës-presidenti një turk-qipriot, i zgjedhur nga turko-qipriotët. Nënkryetarit iu dha e drejta e vetos përfundimtare mbi ligjet e miratuara nga Dhoma e Përfaqësuesve dhe vendimet e Këshillit të Ministrave, i cili përbëhej nga dhjetë ministra, tre prej të cilëve do të ishin turko-qipriotë, të emëruar nga zv.presidenti.

Në Dhomën e Përfaqësuesve, turqit qipriotë u zgjodhën veçmas nga komuniteti i tyre. Dhoma nuk kishte asnjë fuqi për të modifikuar nenet themelore të Kushtetutës në asnjë aspekt, dhe çdo modifikim tjetër kërkonte shumicë të veçantë të dy të tretave të anëtarëve qipriotë grekë dhe qipriotë turq. Çdo modifikim i Ligjit Zgjedhor dhe miratimi i çdo ligji në lidhje me bashkitë ose çdo ligj fiskal kërkonte shumicë të veçantë të anëtarëve qipriot grekë dhe qipriot turk të Dhomës. Kështu që ishte e pamundur që vetëm përfaqësuesit e një komuniteti të miratonin një projektligj të tillë.

Së bashku me Marrëveshjet e Cyrihut dhe Londrës, dy traktate të tjera u ra dakord gjithashtu në Cyrih.

Traktati i Garancisë u krijua për të ruajtur konsocializmin bi-komunal dhe shtetin e pavarur të Republikës së Qipros. Qipro dhe fuqitë garantuese (Mbretëria e Bashkuar, Turqia dhe Greqia) premtuan të ndalojnë promovimin e "ose bashkimit të Republikës së Qipros me ndonjë shtet tjetër, ose ndarjen e Ishullit".

Neni katër i Traktatit të Garancisë parashikon, "Për aq sa veprimi i përbashkët nuk mund të provojë i mundur, secila prej tre fuqive garantuese rezervon të drejtën për të ndërmarrë veprime me qëllimin e vetëm të rivendosjes së gjendjes së punëve [dmth. shtet bashkëshoqëror bi-komunal] i krijuar nga ky traktë".

Në korrik 1974, për pak kohë ndodhi një grusht shteti i mbështetur nga Greqia në Qipro. Turqia pretendoi sipas Traktatit të Garancisë për të ndërhyrë ushtarakisht. Legaliteti i pushtimit varet nga veprimi i përbashkët midis Mbretërisë së Bashkuar, Greqisë dhe Turqisë ishte provuar i pamundur dhe nëse rezultati i pushtimit mbrojti bashkësinë bi-komunale, pavarësinë, sovranitetin dhe integritetin territorial të Republikës së Qipros. Në vitin 1983, turqit qipriotë lëshuan Deklaratën e Pavarësisë së Republikës Turke të Qipros Veriore, por ajo është njohur vetëm nga Turqia. Kombet e Bashkuara shpallën Republikën Turke të Qipros Veriore si të pavlefshme ligjërisht dhe kërkuan tërheqjen e saj. Këshilli i Sigurimit të OKB-së ka lëshuar rezoluta të shumta që të gjitha shtetet duhet të përmbahen nga njohja e protektoratit të Turqisë në Qipro.

Greqia, Turqia dhe Qipro gjithashtu nënshkruan një Traktat të Aleancës.

• DOCUMENTS RELATING TO THE FOUNDING OF CYPRUS, INCLUDING THE TREATY OF GUARANTEE, 1959
• Treaty of Guarantee of Republic of Cyprus