Kirkuk (Arabisht: كركوك; Kurdisht: کەرکووک; Turqisht: Kerkük) është qytet në Irak, ndodhet 265 kilometra në veri të kryeqytetit irakianë.
Kirkuk shtrihet në një zonë të gjerë me një popullsi shumë të ndryshme dhe ka qenë shumëgjuhëshe për shekuj me radhë. Ka pasur ndryshime dramatike të demografisë gjatë urbanizimit të Kirkukut në shekullin e njëzet, e cila pa zhvillimin e grupeve të ndryshme etnike.
Kirkuk كركوك | |
---|---|
Qytet | |
Popullsia | |
• Gjithsej | 900.000 |
Qyteti ishte pjesë e kalifatit Islam deri në shekullin e dhjetë. Atëhere Kirkuku dhe zonat përreth janë sunduar nga Perandoria Selçuk për shumë vite. Pasi perandoria u rrëzua, qyteti u bë pjesë e dinastisë Zengid për një shekull. Pas pushtimit mongol, Shteti Ilhanati u themelua në rajon dhe qyteti u bë pjesë e ilhanatit mongol. Rajoni Ilhanati u pushtua pastaj nga Kara Koyunlu dhe nga Aq Qoyunlu. Perandoria Osmane mori kontrollin në Irak, Siri, Palestinë, Egjipt dhe Hejaz në fillim të shekullit të 16-të. Udhëheqja turke vazhdoi deri në Luftën e Parë Botërore kur Perandoria Osmane u përmbys në rajon nga Perandoria Britanike.
Në fund të Luftës së Parë Botërore, britanikët okupuan Kirkukun më 7 maj 1918. Braktisja e qytetit pas dy jave, britanikët u kthyen në Kirkuku disa muaj pas Armëpushimit të Mudros.
Kirkuk shmangi problemet e shkaktuara nga Shejh Mahmud i mbështetur nga britanikët, të cilët shpejt u përpoqën të sfidonin britanikët dhe vendosi feudaljen e tij në Sulejmanije.
Pasi që Turqia dhe Britania e Madhe dëshironin të kontrollonin Vilajetin e Mosulit (ku Kirkuku ishte pjesë), Traktati i Lozanës në vitin 1923 nuk arriti ta zgjidhë këtë çështje. Për këtë arsye, çështja e Mosulit u dërgua në Lidhjen e Kombeve. Një komision udhëtoi për në zonë para se të vinte në një vendim përfundimtar: territori në jug të "vijës së Brukselit" i përkiste Irakut. Nga Traktati i Angorës i vitit 1926, Kirkuk u bë pjesë e Mbretërisë së Irakut.
Kirkuk ka klimë gjysmë të thatë me verë shumë të nxehtë dhe të thatë dhe dimër të ftohtë dhe me shi. Bora është e rrallë, por ka ndodhur më 22 shkurt 2004, dhe prej 10 deri më 11 janar 2008.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Kirkuk, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.