42°00′N 43°18′E / 42.00°N 43.30°E / 42.00; 43.30
საქართველო Sakartvelo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Moto Kombëtare: ძალა ერთობაშია Gjeorgj.: Fuqia është në bashkim | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Të dhëna tabelare
|
Gjeorgjia lat. Georgia shtrihet në perëndim të Regjionit të Kaukazit, midis Kaukazit të Madh, Kaukazit të Vogël dhe Detit të Zi. Në veri kufizohet me Rusinë, në jug me Azerbajxhanin, Armeninë dhe Turqinë. Kufirin verior me Rusinë e përbënë kurora e Kaukazit të Madh me majën më të lartë të Gjorgjisë, Sharom, të lartë 5.068 m.
Në kuadër të Gjeorgjisë gjendet Republika Autonome Abhazia (8600 km 2) Numri saktë i popullsisë është i paqartë . Sipas regjistrimit të popullsisë të kryera në vitin 2003 ajo ka 215.972 banorë, në të cilën jetojnë gruzianët (gjeorgjian) (rreth 46%), abhazët (rreth 15%), armenët (rreth 15%), rusët, grekët, ukrainasët etj. Kryeqyteti quhet Suhumi, me mbi 120 mijë banorë. Republika Autonome Axharia (3000km2) ka 360 mijë banorët, prej të cilëve 83% janë axharë, rusë (rreth 8%), armenë (rreth 4%), pastaj grekë, ukrainas etj. Kryeqytet është Batumi me rreth 140 mijë banorë. Krahina Autonome Osetia Jugore (3900 km2) ka 70 mijë banorë, prej tyre 66% janë osetët, 29% gruzianë, 2% rusë, Kryeqytet është Zhinvali me 43 mijë banorë
Artikulli kryesor: Emri i Gjeorgjisë
Gjeorgjia ka qenë shtet i pavarur prej shek. të IV para Krishtit dhe zhvillimin më të hovshëm kulturor dhe ekonomik e arrin në shekullin XII. Në vitin 1555 Gjeorgjia ndahet në dy pjesë në perëndim nën ndikimin e Persisë dhe në lindje nën ndikimin e Turqisë. Në shekullin XIX përjeton pushtimin rus.
Artikulli kryesor: Gjeorgji nën Perandorinë Ruse
Artikulli kryesor:Republika Demokratike e Gjeorgjisë
Artikulli kryesor: Republika Socialiste Sovjetike e Gjeorgjisë
Artikulli kryesor: Lufta ruso-gjeorgjiane
Artikulli kryesor: Marrëdhëniet e jashtme të Gjeorgjisë
Artikulli kryesor:Forcat e armatosura gjeorgjiane
Artikulli kryesor:Zbatimi i ligjit në gjeorgji
Artikulli kryesor: Të drejtat e njeriut në Gjeorgji
Gjeorgjia ndahet në 9 regjione, 2 njësi Republika Autonome (avtonomiuri respublika) dhe një njësi qyteti të veçantë (k'alak'i). Njësitë përbërëse të Gjeorgjisë ndahen në 69 njësi të niveleve më të ulëta të quajtur (raioni).
Republikat Autonome janë Abkhazia and Ajaria.
Momentalisht statuti i Osetis Jugore, një njësi administrative autonome i njohur si regjioni Tskhinvali është duke u biseduar me separatistët r mbështetur nga qeveria ruse (Putini). E vetmja pjesë e këtij regjioni që kontrollohet nga Gjeorgjia është pjesa e quajtur Kodori Gorge.
Ndër qytet kryesore hyjnë : Batumi, Chiatura, Gagra, Gori, Kutaisi, Poti, Rustavi, Sokhumi, Tbilisi, Tkibuli, Tskaltubo, Tskhinvali.
Për nga numri i banorëve dallohen :
Regjionet në Gjeorgji | ||
---|---|---|
| ||
shih tabelën |
nr | regjioni | qendra |
---|---|---|
1 | Abkhazia | Sukhumi (Sokhumi) |
2 | Samegrelo-Zemo Svaneti | Zugdidi |
3 | Guria | Ozurgeti |
4 | Adjara | Batumi |
5 | Racha-Lechkhumi and Kvemo Svaneti | Ambrolauri |
6 | Imereti | Kutaisi |
7 | Samtskhe-Javakheti | Akhaltsikhe |
8 | Shida Kartli | Gori |
9 | Mtskheta-Mtianeti | Mtskheta |
10 | Kvemo Kartli | Rustavi |
11 | Kakheti | Telavi |
12 | Tbilisi | Tbilisi |
Gjeorgjia shtrihet në veriperëndim të regjionit të Kaukazit, midis Kaukazit të Madh, Kaukazit të Vogël dhe Detit të Zi. Ka një territor prej 70.000 km².
Në relievin e sajë zotërojnë malet e Kaukazit që me vargmalet e shumta e të larta të ndara me lugina të thella, me kresha të mprehta të prera nga cirqet, luginat akullnajore, përkujtojnë fizionominë e Alpeve.
Pasuritë natyrore janë të rëndësishme për ekonominë e Gjeorgjisë. Në radhë të parë përmenden burimet e manganit në Çitaurë. Në sipërfaqen prej 140 km katrorë janë vlerësuar rezervat në 250 milion tonë. Në Tkibuli dhe Tkvarçeli ëhit zbuluar thëngjilli. Rezervat në lokalitetin e parë llogariten në 80 milion tonë, e në të dytin 250 milion tonë. Në sasi të vogël shfrytëzohet edhe nafta (100 000 tonë) dhe gazi natyror (45 milion m³).
Gjeorgjia ka qenë shtet i pavarur prej shek. Të IV para Krishtit dhe zhvillimin më të hovshëm kulturor dhe ekonomik e arrin në shekullin XII. Në vitin 1555 Gjeorgjia ndahet në dy pjesë në perëndim nën ndikimin e Persaisë dhe në lindje nën ndikimin e Turqisë. Në shekullin XIX përjeton pushtimin rus.
---
---
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Gjeorgjisë është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Gjeorgjia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.