Finlandezët
Finlandezët (finlandisht: suomalaiset) janë një grup etnik fino-baltikë me prejardhje nga Finlanda.
| Popullsia e përgjithshme | |
|---|---|
| rr. 6–7 milion[a] | |
| Rajone me popullsi të konsiderueshme | |
| Finlanda rr. 4.7–5.1 milion[b] Qendra të tjera të rëndësishme të popullsisë: | |
| Shtetet e Bashkuara | 653,222 |
| Suedia | 156,045[c]–712,000[d] (including Tornedalians) |
| Kanadaja | 143,645 |
| Rusia | 127,600 (me gjithë karelianët) 34,300 (me finlandezët ingrian) |
| Australia | 7,939 |
| Norvegjia | 15,000–60,000 (përfshirë finlandezët e pyllit dhe kvenët) |
| Gjermania | 33,000 (2022) |
| Mbretëria e Bashkuar | 15,000–30,000 |
| Spanja | 12,961 (in 2016) (up to 40,000 part-year residents) |
| Estonia | 8,260 |
| Franca | 7,000 |
| Holanda | 5,000 |
| Italia | 4,000 |
| Zvicra | 3,800 |
| Brazil | 3,100 |
| Danimarka | 3,000 |
| Belgjika | 3,000 |
| Greqia | 1,600 |
| Tajlanda | 1,500–2,000 |
| Emiratet e Bashkuara Arabe | 1,500 |
| Kina | 1,500 |
| Irlanda | 1,200 |
| Portugalia | 1,152 |
| Austria | 1,000 (më 2001) |
| Polonia | 1,000 |
| Gjuhët | |
| Finlandishtja dhe dialektet e saj | |
| Fetë | |
| Kryesisht Luteranizmi ose Afetaria, pakicë Ortodokse Lindore | |
| Grupe etnike të lidhura | |
| Fino-baltikë, Sàmi, Baltët, (veçanërisht karelianët, finlandezët e pyllit, finlandezët ingrian dhe Tornedalët) | |
a Shifra totale është thjesht një shumë e të gjitha popullsive të referuara të listuara. b Nuk mbahen statistika zyrtare për përkatësinë etnike. Megjithatë, statistikat e popullsisë finlandeze sipas gjuhës së parë dhe shtetësisë janë të dokumentuara dhe të disponueshme. | |
Finlandezët ndahen tradicionalisht në grupe më të vogla rajonale që përfshijnë disa vende ngjitur me Finlandën, si ata që janë vendas në këto vende, ashtu edhe ata që janë zhvendosur. Disa nga këto mund të klasifikohen si grupe të veçanta etnike, në vend të nëngrupeve të finlandezëve. Këto përfshijnë kvenët dhe finlandezët e pyllit në Norvegji, Tornedalët në Suedi dhe finlandezët ingrian në Rusi.
Finlandishtja, gjuha e folur nga finlandezët, është e lidhur ngushtë me gjuhët e tjera fino-baltike, p.sh. estonishtja dhe karelianishtja. Gjuhët finnike janë një nëngrup i familjes më të madhe të gjuhëve uralike, e cila përfshin edhe hungarishten. Këto gjuhë janë dukshëm të ndryshme nga shumica e gjuhëve të tjera të folura në Evropë, të cilat i përkasin familjes së gjuhëve indo-evropiane. Finlandezët vendas gjithashtu mund të ndahen sipas dialektit në nëngrupe që ndonjëherë quhen heimo (fjalë për fjalë fise), megjithëse ndarje të tilla janë bërë më pak të rëndësishme për shkak të migrimit të brendshëm.
Sot, ka rreth 6-7 milionë finlandezë etnikë dhe pasardhësit e tyre në mbarë botën, me shumicën e tyre që jetojnë në Finlandën e tyre të lindjes dhe në vendet përreth, përkatësisht në Suedi, Rusi dhe Norvegji. Një mërgatë finlandeze jashtë shtetit është krijuar prej kohësh në vendet e Amerikës dhe Oqeanisë, me popullsi me prejardhje kryesisht emigrante, përkatësisht Australi, Kanada, Zelandën e Re, Brazilin dhe Shtetet e Bashkuara.
Shënime
Referime
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Finlandezët, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.