Beteja E Qerbelasë

Beteja e Qerbelasë
Beteja e Qerbelasë e Abbas el-Musavi, Brooklyn Museum
Data 10 tetor 680 e.r. (10 Muharrem 61 pas hixhretit) Vendodhja Qerbela, Mesopotamia Pasoja Fitorja e Kalifatit Emevi Vdekja e Hysenit Shumë nga antarët e familjes së Hysejnit u morrën peng Fitneja e Dytë
Palët pjesëmarrëse
Kalifati Emevi	Hysejn ibn Ali dhe partisanët e tij
Komandantët dhe udhëheqësit
Ubejdullah ibn Zijad Umer ibn Sa'ad Shimr ibn Dhi el-Xhaushan el-Hurr ibn Jezid et-Tamimi (Dezertua)	Hysejn ibn Aliu † el-Abas ibn Ali † Habib ibn Muzahir † Zuhejr ibn Kajn †
Fuqia ushtarake
4,000–5,000	70–145
Viktimat dhe humbjet
88	0–72

Para vdekjes së tij, kalifi omajad Muavije I kishte emëruar djalin e tij Jezidin si pasues të tij. Emërimi i Jezidit u kundërshtua nga djemtë e disa shokëve të shquar të Muhamedit, duke përfshirë Hysejnin, djalin e kalifit të katërt Aliu, dhe Abdullah ibn ez-Zybejrin, djalin e Zubejr ibn el-Auam. Pas vdekjes së Muavijes në vitin 680 të erës sonë, Jezidi kërkoi besnikëri nga Hysejni dhe disidentët e tjerë. Hysejni nuk dha besnikëri dhe udhëtoi për në Mekë. Populli i Kufes, një qytet i garnizonit irakian dhe qendra e kalifatit të Aliut, nuk ishin të neveritshëm ndaj kalifëve omajad me bazë në Siri dhe kishin një lidhje të gjatë me shtëpinë e Aliut. Ata i propozuan Hysejnit të rrëzonte Omajadët. Gjatë rrugës së Hysejnit për në Kufe me një grup prej rreth 70 vetësh, karvani i tij u kap nga një ushtri prej 1000 trupash e kalifit në një distancë nga Kufe. Ai u detyrua të nisej në veri dhe të fushonte në fushën e Qerbelasë më 2 tetor, ku një ushtri më e madhe e Omajadëve prej 4000 mbërriti menjëherë më pas. Negociatat dështuan pasi guvernatori Omajad Ubejdullah ibn Zijad refuzoi Hysejnit kalimin e sigurt pa iu nënshtruar autoritetit të tij, një kusht i cili u refuzua nga Hysejni. Beteja pasoi më 10 tetor gjatë së cilës Hysejni u vra së bashku me shumicën e të afërmve dhe shokëve të tij, ndërsa anëtarët e familjes së tij të mbijetuar u kapën rob. Beteja u pasua nga Fitna e Dytë, gjatë së cilës irakianët organizuan dy fushata të veçanta për t'u hakmarrë për vdekjen e Hysejnit; i pari nga Teuvabinët dhe tjetri nga Muhtar et-Thakafi dhe përkrahësit e tij.

Ajo ka një vend qendror në historinë, traditën dhe teologjinë shi'ite, dhe është rrëfyer shpesh në literaturën shi'ite. Për shiitët, vuajtja dhe vdekja e Hysejnit u bënë simbol i sakrificës në luftën për të drejtën kundër të keqes, dhe për drejtësinë dhe të vërtetën kundër padrejtësisë dhe gënjeshtrës. Ai gjithashtu u siguron anëtarëve të besimit shi'it një katalog të normave heroike. Beteja përkujtohet gjatë një periudhe vjetore dhjetë-ditore gjatë muajit islamik të Muharremit nga shiitët, duke kulmuar në ditën e dhjetë të muajit, e njohur si Dita e Ashures. Në këtë ditë, myslimanët shiitë vajtojnë, mbajnë procesione publike, organizojnë tubime fetare, rrahin gjoksin dhe në disa raste vetëflagjelin. Myslimanët synitë gjithashtu e konsiderojnë incidentin si një tragjedi historike; Hysejni dhe shokët e tij konsiderohen gjerësisht si dëshmorë si nga myslimanët synitë ashtu edhe nga shiitë.