Bashkimi Kombëtar

Bashkimi i Shqipërisë me Kosovën është një proces politike, e rigjallëruar pasi Kosova shpalli pavarësinë në vitin 2008. Kjo ide është e lidhur me konceptin e bashkimit të trojeve shqiptare në një shtet viabël. Rreth 95% të Kosovarëve janë Shqiptarë etnikë.

Pas pavarësisë së Shqipërisë, kufinjtë e shtetit shqiptar u caktuan nga 2 komisione ndërkombëtare, një për kufirin me Mbretërinë Jugosllave dhe një tjetër për kufirin me Mbretërinë Greke.

Gjatë protestave të vitit 1981 në Kosovë Jugosllavia pati frikë nga një potencial i bashkimit të Kosovës me Shqipërinë. Në fillim të viteve 1990 politikanët shqiptarë patën deklarata kontradiktore në lidhje me çështjen e bashkimit.

Aktivisti i shquar Ukshin Hoti, themelues i Partisë shqiptare të Bashkimit Kombëtar, në fund i vrarë nga policia serbe në 1999, ishte mbështetës i zëshëm i bashkimit të Kosovës me Shqipërinë.

Shqipëria

Në parathënien e Kushtetutës së Shqipërisë shkuran ndër të tjerash: "[n]e, Populli i Shqipërisë, [...] me aspiratën shekullore të popullit shqiptar për identitetin dhe bashkimin kombëtar [...] vendosim këtë Kushtetutë". Parathënia sugjeron që kushtetuta është (dhe duhet parë) në funksion të bashkimit kombëtar, ndonëse togfjalëshi mbetet abstrakt dhe nuk përcaktohet më tej.

Në vitin 2001, Arben Imami, një politikan shqiptar, deklaroi se bashkimi i Kosovës me Shqipërinë duhet të jetë një qëllim i Partisë Demokratike, por shpejt u kritikua nga vetë lidershipi i partisë.

Kosova

Plani i Ahtisarit, e kushtëzoi pavarësinë e Kosovës duke miratuar një Kosovë multietnike, në vend të një Kosove me identitet shqiptar. Gjithsesi, anketat e zhvilluara nga Gallup international zbulojnë se 75% të Shqiptarëve të Kosovës do të preferonin të jetonin të bashkuar me Shqipërinë në një vend të vetëm. E njëjta përkrahje shihet në Shqipëri, ku 68% e qytetarëve të Shqipërisë preferojnë një bashkim të Shqipërisë me Kosovën.

Lëvizja Vetëvendosje mbështet plotësisht bashkimin e Kosovës me Shqipërinë.

Maqedonia e Veriut

Disa muaj para pavarësisë së Maqedonisë nga Jugosllavia, në një tubim për çështjen shqiptare në Gostivar në prill 1991, Arbën Xhaferi u shpreh se në rastin e pavarësisë, Maqedonia duhet të ngrihet si një shtet jo një-etnik me bazari të plotë; ose si një shtet federal me dy njësi përbërëse. Federalizimi i Maqedonisë do të çonte në bashkimin me Shqipërinë.

Ekonomia

Në mbledhjen e tetë më 20 qershor 2022 në Prishtinë, qeveritë vendosën të bëjnë një studim për bashkimin doganor.

Sondazhet mbështesin bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, pavarësisht se qëllimi i politikanëve shqiptarë ka qenë hyrja në NATO dhe BE, e jo bashkimi kombëtar. Disa katolikë dhe ortodoksë shqiptarë kanë frikë se bashkimi do e rrisi në mënyrë të konsiderueshme numrin e myslimanëve në shtetin e ri dhe mund të çojë në një rritje të "myslimizimit" të Shqipërisë.

• Shqipëria natyrale