Abruco (italisht: Abruzzo ose lang) është një nga 20 rajonet e Italisë me një sipërfaqe prej 10,763 km katrorë dhe një popullsi prej 1.3 milionësh.
Ai është i ndarë në katër provinca: Kieti, Akuila, Peskara dhe Teramo. Kufiri i saj perëndimor shtrihet 80 km (50 mi) në lindje të Romës. Abruco kufizohet me rajonin e Markes në veri, Lacios në perëndim dhe veri-perëndim, Molizes në jug dhe detit Adriatik në lindje. Gjeografikisht, Abruco është i ndarë në një zonë malore në perëndim, e cila përfshin masivët më të lartë të maleve Apenine, si Gran Sasso d'Italia dhe Maiella, dhe një zonë bregdetare në lindje me plazhe në detin Adriatik.
Abruco Abruzzo / Abbrùzzu / Abbrùzze Abruzzi | |
---|---|
Parimet: Forte e Gentile | |
Himni: "Vola vola vola" | |
Shteti | Italia |
Kryeqendra | Lakvila |
Qyteti më i madh | Peskara |
Qeveria | |
• Kryetari | Marco Marsilio (FdI) |
Sipërfaqja | |
• Gjithsej | 10.763 km2 (4,156 sq mi) |
Lartësia më e lartë | 2.914 m (9,560 ft) |
Popullsia (2020) | |
• Gjithsej | 1.305.770 |
• Dendësia | 120/km2 (310/sq mi) |
Emri i banorëve | italisht: Abruzzese |
Zona kohore | UTC+1 (OEQ) |
• Verës (DST) | UTC+2 (OVEQ) |
ISO 3166 code | IT-65 |
PBB (zyrtare) | €33.9 miliard (2018) |
PBB (për banor) | €25,800 (2018) |
IZHNJ (2018) | 0.883 shumë e lartë · 12-ta nga 21 |
NUTS Region | ITF |
Faqja zyrtare | https://abruzzoturismo.it/en/ |
Gjeografikisht, Abruzzo është pjesë e Italisë Qendrore, që shtrihet nga zemra e Apeninet deri në Detin Adriatik, dhe përfshin kryesisht tokë malore dhe të egër. Toka malore është e pushtuar nga një pllajë e madhe, duke përfshirë Gran Sasso, në 2912 metra majën më të lartë të Apenineve dhe Mali Majella në 2793 metra. Vija bregdetare Adriatik karakterizohet nga plazhe të gjata me rërë në veri dhe plazhe me guralecë në jug. Abruco është i njohur për peizazhet dhe mjedisin natyror, parqet dhe rezervatet natyrore, zonat karakteristike të kodrave të pasura me vreshta dhe ullishte. Shumë plazhe janë vlerësuar me statusin "Plazhi me flamur blu".
Në Abruzzo ka dy zona klimatike. Rripi bregdetar dhe kodrat nën-Apenine kanë një klimë dukshëm të ndryshme nga ajo e brendësisë malore. Zonat bregdetare kanë një klimë Mesdhetare me verë të nxehtë të thatë dhe dimër të butë. Zonat kodrinore në brendësi kanë një klimë nënblitorale me temperatura që ulen në mënyrë progresive me rritjen e lartësisë. Reshjet ndikohen fuqishëm edhe nga prania e vargmaleve të Apenineve. Reshjet janë të shumta në shpatet e orientuara nga perëndimi, dhe më të ulëta në shpatet lindore dhe lindore. Bregdeti i Adriatikut është i mbrojtur nga reshjet nga efekti pengues i krijuar nga Apeninet. Reshjet minimale vjetore gjenden në disa lugina të brendshme, të mbrojtura nga vargmalet malore, si Peligna ose Tirino (Ofena, Capestrano), ku vetëm 500 milimetra u regjistruan. Reshjet përgjatë bregdetit pothuajse gjithmonë nuk bien nën 600 milimetra. Teramo ka relativisht më pak reshje (rreth 800 milimetra) sesa Chieti, ndërsa Ortona, Vasto dhe Costa dei Trabocchi kanë relativisht më pak reshje. Reshjet më të larta ndodhin në zonat malore në kufi me Lacio; ata janë veçanërisht të prekshëm ndaj trazirave Atlantike. Rreth 1500 në 2000 milimetra të reshjeve janë tipike.
Provinca | Sipërfaqja (km2) | Popullsia | Dendësia (/km2) | Kryeqyteti i provincës | Numri i Komunave |
---|---|---|---|---|---|
Kieti | 2,588 | 396,190 | 153.1 | Kieti | 104 |
Akuila | 5,034 | 308,876 | 61.3 | Lakvila | 108 |
Peskara | 1,225 | 318,701 | 260.1 | Peskara | 46 |
Teramo | 1,948 | 308,769 | 158.5 | Teramo | 47 |
Në u 2009 bë një tërmet 5.9 of IX MCS
Në këtë rajon jetojnë rreth 1.3 milion banorë.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Abruco, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.