Çrregullimi narcisistik i personalitetit (ÇNP) është një çrregullim personaliteti në të cilin një person është tepër i preokupuar me përshtatshmërinë, pushtetin, prestigjin dhe pamjen personale, të paaftë mendërisht për të parë dëmin shkatërruese që janë duke shkaktuar për veten e tyre dhe shpesh për të tjerët.
Ai bën pjesë në grupin B të çrregullimit të personalitetit.
Është vlerësuar se kjo gjendje prek një për qind të popullsisë, me normë më të madhe për burrat. Para se të formulohej në vitin 1968, ÇNP quhej historikisht mëndjemadhësi, dhe është një formë e egocentrizmit të rëndë.
Njerëzit me çrregullim narcisistik të personalitetit karakterizohen nga ndjenja të ekzagjeruara të rëndësisë së vetvetes. Ata kanë një ndjenjë të meritimit dhe demonstrojnë madhështi në besimin dhe sjelljen e tyre. Ata kanë një nevojë të fortë për admirim, por nuk janë të ndjeshëm ndaj ndjenjave dhe nevojave të të tjerëve.
Simptomat e kësaj sëmundje, siç është përcaktuar nga Manuali Diagnostik dhe Statistikor i Çrregullimeve Mendore, Botimi i pestë (MDS-5), përfshijnë:
A. Dëmtime të rëndësishme në funksionimin e personalitetit manifestuar nga:
B. Tiparet e personalitetit patologjik në fushën e mëposhtme:
C. Dëmtimet në funksionimin e personalitetit dhe të shprehjes së tiparit të personalitetit individual janë relativisht të qëndrueshme në kohë dhe të qëndrueshme në të gjithë situatat.
D. Dëmtime në funksionimin e personalitetit dhe të shprehjes së tiparit të personalitetit individual nuk janë kuptuar më mirë si normë për fazën e zhvillimit të individit ose të mjedisit socio-kulturor.
E. Dëmtime në funksionimin e personalitetit dhe të shprehjes së tiparit të personalitetit individual nuk janë vetëm për shkak të efekteve të drejtpërdrejta fiziologjike të një substance (p.sh., abuzim me drogë ose ilaçe) ose një gjendje të përgjithshme mjekësore (p.sh., trauma të rënda në kokë).
Simptomat e kësaj sëmundje, siç përcaktohet nga Manuali Diagnostik dhe Statistikor i Çrregullimeve Mendore, Botimi i katërt, Rishikim Teksti (MDS-IV-RT), përfshijnë:
Simptoma të tjera përveç atyre të përcaktuara nga DSM-IV-TR përfshijnë: Është shfrytëzues ndër-personal, pra përdor përparësitë e të tjerëve për të arritur qëllimet e tij. Ka vështirësi për të mbajtur marrëdhënie të mira me të tjerët, i lënduar apo refuzuar lehtësisht, shfaqet pa emocione, dhe duke ekzagjeruar arritje dhe talent të veçantë, vendos qëllime jorealiste për veten e tij.
Çrregullimi Narcisistik i Personalitetit karakterizohet nga një ndjenjë e mbi-fryrë e vetë-rëndësisë, si dhe sjellje dramatike, emocionale që është në të njëjtën kategori si çrregullimi antisocial i personalitetit dhe çrregullimi kufitar i personalitetit.
Përveç këtyre simptomave, personi mund të shfaqë arrogancë, të tregojë superioritet, dhe të kërkojë pushtet. Simptomat e çrregullimit narcisistik të personalitetit mund të jenë të ngjashme me tiparet e individëve me vetë-respekt dhe vetë-besim të fortë. Ndryshimi ndodh kur strukturat themelore psikologjike të këtyre tipareve të konsiderohen patologjike. Narcisistët kanë një ndjenjë të tillë të ngritur të vetë-vlerësimit, sa që ata e vlerësojnë veten si më të mirë se të tjerët, kur në të vërtetë ata kanë një vetëbesim të brishtë, nuk pranojnë kritika, dhe shpesh përpiqen për ta kompensuar këtë brishtësi të brendshme duke nënçmuar ose përçmuar të tjerët në përpjekje për të vërtetuar vlerat e tyre. Komentet dhe kritikat e tyre rreth të tjerëve janë të egra, në përpjekje për të rritur vetë-besimin e tyre të varfër.
Një tjetër simptomë narcisiste është mungesa e ndjeshmërisë. Ata nuk janë në gjendje të marrin parasysh, të kuptojnë, dhe racionalizojnë ndjenjat e të tjerëve. Në vend që të sillen në një mënyrë që tregon se si ata ndjehen në moment, ata të sillen në mënyrën që u jep atyre më shumë vëmendje.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Çrregullimi narcisistik i personalitetit, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.