Chivhenda (Vhe: Tshivenda) kana Vhenda, mutauro weBantu unowanikwa kuZimbabwe neAfurika Chamhembe.
Chivhenda chinehukama hwuri pedyo ne Chishona kunyanya Chikaranga ne Chindau (zvishoma), nekuda kwazvo zvese Chishona ne Chivhenda chakaita kakufana pakutaurwa uye mashoko mazhinji anoshandiswa zvimwe kunyangwe achigona kupereterwa zvakatisiyanei.
Zvinonzi Chivhenda, ne mitauro ye Chivanhu senge Chikaranga zvakatangira kubva kuChikalanga, asi Chivhenda chaka influwenzwa ne Chipedhi (Sepedi).
Chivhenda chinonyorwa chichishandiswa bumbiro re mabhi reChiratini, asi mabhi acho anonyorwa zvichienderana ne mainzwi e Chivhenda.
A a | B b | (C c) | D d | Ḓ ḓ | E e | F f | G g | |
H h | I i | (J j) | K k | L l | Ḽ ḽ | M m | N n | |
Ṋ ṋ | Ṅ ṅ | O o | P p | (Q q) | R r | S s | T t | |
Ṱ ṱ | U u | V v | W w | X x | Y y | Z z |
Pamusoro pezvo, iriko keruro inogona kushandiswa kunyora Chivhenda. Pane keruro mbiri dzinogona kushandiswa kunyora Chivhenda asi pane imwechete inozivikwa kwazvo inonzi Ditema tsa Dinoko uye muChivhenda unonzi "Luṱhofunḓeraru lwa Mibvumo". Ditema tsa Dinoko ndeye mitauro yese yekuAfurika Chamhembe.
Imwe keruro inonzi Mwangwego yakasikwa na Nolence Mwangwego kunyora mitauro ye kuMarawi uye mitauro yekuChamhembe cheAfurika zve.
Chivhenda ne Chishona kunyangwe chichinzwika zvakatifananei zvinonyorwa zvakasiyana, muenzaniso pakunyorwa kweChivhenda "vh" anoshandiswa panoshandiswa "v" muChishona, saka isu patinoti "vanhu" ivo vanonyora vachiti "vhathu". Va na Vha zvinotaurwa zvimwechete sezvinoitwa neChikalanga ne Chishona panoshandiswa Ba na Va zvimwe.
Chivhenda | Chishona | Tsananguro |
---|---|---|
khotsi | baba
| |
ḓuvha | zuva | rinotaurwa sokuti "dhuva"
|
tshikolo | chikoro | Rinotaurwa sokuti "Chikolo"
|
ndala | nzara, zhara | |
ndo takala | ndofara, ndodakara [ndinofara] | fungai Chindau,
|
lini | riinhi | |
madekwana | madekwana, madeko | Zvinoreketwa zvimwechete
|
vhona | ona, vona | |
tafula | tafura | |
thumbu | nhumbu, mimba, pamwiri | |
musidzana | musikana | |
mutukana | mukomana | |
Swondaha | svondo, sondo | swo anoutaurwa sa "svo" |
Musumbuluwo | muvhuro | pamwe sokuti svumbunuro |
Lavhuvhili | chipiri | rinotaurwa sokuti lavuvili (kureva rauviri) |
Lavhuraru | Chitatu | fungai Chikaranga
|
Lavhuna | China | |
Lavhutanu | Chishanu | |
Mugivhela | Mugovera |
This article uses material from the Wikipedia chiShona article Chivhenda, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki chiShona (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.