فَیض بلوچ

سوانح عمری ادب دی ہک ایجھی صنف ہے جیندے وچ کہیں شخصیت دے حالاتِ زندگی بارے مکمل معلومات قلم بند کیتیاں ونڄن۔ڄمݨ توں مرݨ تک اوں شخص دی زندگی دا جائزہ گھدا ونڄے مثلاََتاریخِ پیدائش، شجرہ نسب، تعلیم، شادی تے آل اولاد،کاروبارِ زندگی، مشاغل و فن تے کار نامے وغیرہ جھئیں عوامل سوانح عمری دے لوازمات ہن۔سوانح عمری اوں شخص دی لکھی ویندی ہے جئیں دنیا تے رہندیں ہوئیں عام بندیاں توں ہٹ کے اپݨی زندگی گزارݨ دی کوشش کیتی ہووے تے اوندیاں ریساں جڳ جہان کرے۔بالکل ایویں ای فیضؔ بلوچ ہک ایجھی زندگی گزاری تے گزریندے پئین جو اُنہاں دا دَڳ تابناک ہے۔اُنہاں دی جوانی فنی مشاغل تے روزی روٹی سانگے جملہ کسب کماندیں ہوئیں گزری تے ساری زندگی ادب دی خدمت کیتی۔تقریباََ درجن کتاباں دے مصنف فیضؔ بلوچ ادب دی ہر صنف تے سیر کیتی۔آؤ ذرااُنہاں دی سوانح عمری دا اندازہ لیندے ہیں۔

چانڈیہ بلوچ قبیلہ دے لوک جݙاں بلوچستان توں ہجرت کر کے ضلع ڈیرہ غازیخان اچ آباد آن تھئے ہَن تاں ول ایں قبیلے دے لوک ضلع مظفر ڳڑھ وچ وی تیزی نال پھیل ڳئے۔جݙاں جو موجودہ قصبہ نور شاہ تلائی وچ اڄ کنوں تقریباََ 3،4صدیاں پہلے چانڈیہ بلوچ قوم موجود ہئی،تے ایں آبادی دا ناں وی تلائی چانڈیہ مشہور ہا۔کیوں جو محکمہ مال دی اوّالین تقسیمِ اراضی دے ویلے اتھاں اکثریت چانڈیہ بلوچ قوم دی ہئی۔مگر جݙاں اتھاں حضرت نور ؒ شاہ قلندر آکے دیرہ لایا تاں آپ دی نسبت نال ایں علاقے دا ناں تلائی چانڈیہ دے بجائے تلائی نور شاہ مشہور تھی ڳیا۔لہٰذا فیضؔ بلوچ دے آباؤ و اَجداداِتھاؤں دے ڄم پَل ہَن۔

فیضؔ بلوچ1941ء کوں چاہ گُل والا موضع نور شاہ تلائی تحصیل کوٹ ادو ضلع مظفر ڳڑھ وچ شیر محمد خان چانڈیہ بلوچ دے گھرپیدا تھئے۔ابتدائی تعلیم پرائمری تک اپݨے علاقے دے گورنمنٹ پرائمری سکول بستی تلائی توں حاصل کیتی۔

فیض بلوچ کوں 1953ء وچ والدین قرآن مجید حفظ کرݨ واسطے قصبہ سنانواں دی نواحی وستی”جٹے والا“دے مدرس حافظ شیر محمد قریشی دے کول داخل کرا ݙتا،جتھاں چار سال دے عرصے وچ فیضؔ بلوچ قران مجید مکمل طور تے حفظ کر گھدا۔1958ء کوں فیضؔ بلوچ راجن پور دے مسافر خانہ دی عمارت وچ نوّیں سروں کھولئے ونڄݨ آلے مدرسے ”مرکزالعلوم“وچ دینی تعلیم حاصل کرݨ کیتے داخل تھی ڳئے، جتھاں مولانا محمد عبداللہ صاحب کنوں عربی گرائمر دیاں ابتدائی کتاباں صرف و نحو پڑھ کے مکمل کیتیاں۔

فیضؔ بلوچ کیوں جو تجوید و قرأت دا چار پنج سالہ کورس مکمل کیتا ہوئے ”جامعہ موسیہ“ ملتان دے سند یافتہ قاری ہِن کجھ عرصہ ملتان دے ہک اسلامی مدرسے دے شعبہ تجوید و قرأت وچ بحیثیت معلم(قاری)پڑھیندے وی رہ ڳئے۔مگر چونکہ فیضؔ بلوچ دی فطرت اچ ہک شاعر و ادیب موجود ہا، جئیں مولوی اِزم کوں قبول نہ کرݨ ݙِتا تے آخر 6مہینے بعد اوں استعفٰی ݙے ݙتا۔مگر تجوید و قرأت نال تعلق ترک نہ کیتا تے اپݨے ایں علم کوں (جو سکھو،ݙوجھیاں کوں سکھاؤدا ثبوت ݙیندیں ہوئیں)”فَنِّ تجوید“کتابچے دی صورت اچ پیش کر ݙتا۔آپ دا ایہ 48صفحیاں تے مشتمل رسالہ 2013ء وچ منظرِ عام تے آچکے۔

فیضؔ بلوچ دے والد دے زمانے کیوں جو کھوہیں دا دور ہا، کھوہ وہندے ہَن ”اوہ آہدن تاں ضرورت ایجاد دی ماء ہے“زمانے دی لوڑ موجب فیضؔ بلوچ دے والد کھوہیں دے ٻئیڑ،چکل، چکلی بݨاوݨ دے ماہر کاری گر ہن،1964ء کوں فیضؔ بلوچ پڑھ کے گھر واپس آئے تاں اپݨے والد صاحب کنوں ایہ کم ٻہوں جلدی سکھ گھدا۔ایں دوران نومبر1964ء کوں فیضؔ بلوچ دی شادی تھی ڳئی۔بعد ازاں فیض بلوچ نے استاد عبدالرحمٰن کنوں (کوٹ ادو)اُساری دا کم وی سکھ گھدا۔مگر فیض بلوچ دا لکڑ دا کم یعنی کسب ایں چمکیا جو لوک جدی پُشتی درکھاݨے کوں چھوڑ کے کھوہیں دا کم کار خصوصاََ ٻئیڑ وغیرہ فیض ؔبلوچ کنوں بݨویندے ہَن۔

اوہ آہدن تاں ”جے جھئیں صحبت اوہو جھئیں نسبت“اتھاں تھل وچ فیضؔ بلوچ کوں واحد بخش خان،غلام صادق خان (مشوری برادران)تے غلام قادر کُٻڑا جھئیں خوش الحان قصہ گو دوست احباب دی صحبت میّسر آئی جیڑھے جو گھڑے دی ”گیت“تے قصے کہانیاں آہدے ہَن۔ٻس ول فیضؔ بلوچ وی اُنہاں دی سنگت کر کے گھڑے دی ”ڳَت“ تے منظوم قصے کہانیاں آکھݨ شروع کر ݙتیاں۔بعد ازاں فیضؔ بلوچ اپݨے چاچا جی پہلوان خان (مرحوم)تے اپݨے چھوٹے بھائی سونہارا خان کوں اپݨے نال رَلا گھدا،تے گھڑے دی ڳَت تے منظوم قصے کہانیاں آہدے رہ ڳئے۔

احمد تونسوی دا لکھیا ہویا”قصہ یوسف علیہ السلام“دے حوالے نال انہاندی اتنی شہرت تھی ڳئی جو لوک انہاں کوں دور دور تائیں شادیاں دے موقعے تے دعوتاں ݙیندے تے قصہ سُݨدے ہن۔جتھاں ونڄ کے اوہ ڈھول دی تھاپ تے”جھمّر تاڑی“ وی کھیݙ دے تے رات کوں ”قصہ یوسف علیہ السلام“دا خصوصی پروگرام وی کریندے ہَن۔تے شادی دے میل مجمع وچ ”غافل دی سرائیکی ہیر“تحت الفظ سُݨا کے لوکاں کوں محظوظ کریندے ہَن۔

فیضؔ بلوچ کوں شاعری کرݨ توں پہلے شاعری دیاں کتاباں پڑھݨ دا جنون دی حد تک شوق ہا۔جیویں جو میں ݙسا چکاں جو منظوم قصے کہانیاں اوہ گھڑے دی ”ڳَت“ تے ڳاندے ہَن۔علاوہ ازیں دیوانِ فرید، دیوانِ غالبؔ،بانگِ درا وغیرہ اکثر انہاندے سرہاݨے تلّے ݙیکھݨ کوں ملدیاں ہن۔تے کݙاہیں کݙاہیں اوہ اردو وچ شعر لکھݨ دی طبع آزمائی وی کریندے ہَن۔لیکن1969-70ء وچ فیضؔ بلوچ، اقبالؔ سوکڑی دیاں سرائیکی شعری کتاباں ”ہنجوں دے ہار“ تے”ݙکھ دی جنڄ“پڑھیاں تاں ٻہوں متاثر تھئے،جیندی وجہ توں انہاں اپݨی شاعری دا آغاز باقاعدہ اپݨی مادری زبان سرائیکی اچ کر ݙتا۔ایں دورا ن فیضؔ بلوچ کوں اِتھاں تھل اچ کوئی ادبی ماحول نہ ملدا ہا،بلکہ اوں زمانے تحصیل کوٹ ادو اچ انہاں کوں ایہوں جھیاں کوئی سرائیکی شاعر وی نظر نہ آیاجیندے کولوں اوہ اپݨی اصلاح کروا سڳدے۔غالباََ1970ء کوں قصبہ دائرہ دین پناہ وچ ہک کل پاکستان مشاعرہ تھیا جیندے وچ ڈاکٹر عاصیؔ کرنالی، ارشدؔ ملتانی، ڈاکٹر خیالؔ امروہوی،نسیمؔ لیّہ،جھئیں وݙے وݙے شعراء کرام شامل ہن۔مگر اقبالؔ سوکڑی مدعو ہووݨ دے باوجود کہیں مجبوری امر مشاعرے وچ شرکت نہ کر سڳئے،پرہ باکھ ویلے مشاعرہ ختم تھیا تاں سامعین ٹھڈے ساہ بھر کے ہک ٻئے کوں آکھݨ لڳے یار!اڄ اقبالؔ سوکڑی نہیں آیا، مشاعرے دی چس نہیں آئی۔فیضؔ بلوچ کیو جو غائبانہ اقبالؔ سوکڑی توں متاثر تاں پہلے وی ہا، لیکن اُتھاں سامعین دے تاثرات تے اقبال ؔ سوکڑی نال انہاں دی چاہت تے محبت بھرے جذبات ݙیکھ کے فیضؔ بلوچ دے اندر اقبالؔ سوکڑی کوں ملݨ دا اشتیاق پیدا تھی ڳیا،کیوں جو اوہ ہک عرصے کنوں کہیں کامل استاد دی تلاش اچ ہن۔ٻس ول چوتھے ݙینہ فیضؔ بلوچ ”سوکڑ“ونڄ کے اقبالؔ سوکڑی دے حضور زانوئے تلمّذ تہہ کر ݙتے۔تے ول اوں ݙینہ کنوں اڄ تائیں فیضؔ بلوچ دا شمار اقبالؔ سوکڑی دے شاگرداں وچ تھیندے۔فیضؔ بلوچ اپݨی شاعری دا آغاز ݙوہڑے کنوں کیتا،تے انہاں دے ابتدائی شعری مجموعیاں وچ زیادہ تر ݙوہڑے شامل ہِن۔انہاں دے پہلے ݙو شعری مجموعے”ݙوہڑہ جات“ تے ”زلفیں دی قید“ 70دے ݙہاکے وچ ای چھپ ڳئے ہن۔اوں زمانے فیضؔ بلوچ تھل وچ موجود ہن۔1980ء کوں فیضؔ بلوچ روز گار دے سلسلے وچ انفرادی طور تے ملتان چلے ڳئے۔جتھاں ݙینہ کوں اوہ ہک ٹھیکیدار کول اُساری دا کم کریندے ہن تے رات کوں اپݨے ہک مخلص دوست اللہ بخش(اوٹی ماسٹر،مرحوم)دے گھر لیاقت آباد انہاندی ٻیٹھک تے سمدے ہن۔ ملتان آکے فیضؔ بلوچ مختلف ٹھیکیداریں دے کول کم کیتا تے ٻہوں جلدی پختہ کاری گر بݨ ڳئے۔1985ء کوں فیضؔ بلوچ علی ٹاؤن ملتان اچ قسطیں تے پلاٹ گھدا،تے ول اوکوں تعمیر کر کے 1986ء اچ بمائے فیملی علی ٹاؤن ملتان اچ مستقل آباد ونڄ تھئے۔ملتان جھئیں پُر فضا شہر دے ادبی ماحول اچ آکے

فیضؔ بلوچ دی خدا دادشعری صلاحیت کوں جِلا ملی تے اوہ شعری ادبی محفلاں اٹینڈ کرݨ لڳ پئے۔مثلاََ امیدؔ ملتانی دی ادبی تنظیم”سرائیکی مجلسِ ادب“،خادم ؔملک ملتانی دی”سرائیکی مجلس“،مشکور ؔقطب پوری دی”شہباز سرائیکی سنگت“دے ماہانہ طرحی مشاعرے تھیندے ہن،جنہاں وچ فیضؔ بلوچ وی باقاعدگی نال طرح تے لکھدے تے مشاعریاں وچ شرکت کریندے ہن۔1990ء کوں  فیضؔ بلوچ نیو ملتان کالونی وچ ڈاکٹر سجاد حیدر پرویزؔ دی کوٹھی بݨائی تاں ڈاکٹر صاحب فیضؔ بلوچ تے خوش تھی کے انہاں دا شعری مجموعہ ”غم دیاں غاشاں“اپݨی تنظیم سرائیکی مصنفین دی طرفوں چھاپ ݙتا ایں عرصے وچ فیضؔ بلوچ ریڈیو پاکستان ملتان تے باقاعدہ ”اپروو“تھی کے سرائیکی ادبی پروگرامیں وچ اپݨیاں ادبی خدمات سر انجام ݙیوݨ لڳے۔غالباََ1991-92ء کوں خورشید احمد ملک اپݨاں ہک نواں پروگرام،روہ، روہی تھل،دمان شروع کیتا تاں ایندے واسطے فیضؔ بلوچ کنوں خورشید ملک ٻہوں ساریاں اسپیشل ثقافتی نظماں لکھوائیاں تے ریکارڈ کر کے ریڈیو توں نشر کیتیاں،جیڑھیاں جو ٻہوں مقبول تھیاں۔

1997ء کوں فیضؔ بلوچ کجھ نوجوانیں کوں اپݨے نال ملا کے علی ٹاؤن ملتان اچ اپݨی ہک ادبی تنظیم”مشعل ادب“دے ناں نال قائم کیتی۔جیندے زیرِ اہتمام کئی سال باقاعدگی نال بھر پور ماہانہ مشاعرے کرویندے رہ ڳئے۔کیوں جو ایہ تنظیم لسانی تعصب تے گروہ بندی توں پاک ہک خالص ادبی تنظیم ہئی۔تہوں مشعل ادب دے ماہانہ مشاعریاں وچ اردو سرائیکی تے پنجابی شعراء وݙے ذوق شوق نال حصہ گھندے ہَن۔”مشعل ادب“ دی سالگرہ دے موقعے تے ہر سال ہک بھر پور سالانہ مشاعرے دا اہتمام کیتا ویندا ہا۔”مشعل ادب“دے توسط نال  فیضؔ بلوچ دے ملتان تے ملتان توں ٻاہروں آوݨ آلے شعراء حضرات نال دوستانہ تعلقات قائم تھئے۔تے ول ملتان دیاں مختلف ادبی تنظیماں دے پروگراماں وچ فیضؔ بلوچ کوں وی مدعو کیتا ویندا ہا۔ایں حوالے نال فیضؔ بلوچ ملتان توں علاوہ میلسی، تلمبہ،مظفر ڳڑھ تے بہاول پور دے وݙے وݙے مشاعریاں وچ شرکت کیتی۔ایویں پی ٹی وی لاہور دے پروگرام”رُت رنگیلڑی“اچ وی متعد پروگرام کیتے۔تے ایویں ملتان دے مختلف ٹی وی چینلز تے وی پروگرام کیتے تے انٹر ویوز وی ݙتے۔جتھوں تک فیضؔ بلوچ دیاں شعری کتاباں دا تعلق ہے تاں

انہاں دے شعری مجموعے ایہ ہِن۔(1)ݙوہڑہ جات(2)زلفیں دی قید

(3)غم دیاں غاشاں (4)تھل دی تس(5)تھل دی ݙات(6)تھل واس

فیضؔ بلوچ ݙوجھیاں ادبی صنفاں دے نال نال بے شمار نثری مضامین وی لکھئے، مثلاََ تنقید و تحقیق لکھی،لسانیات و شخصیات تے لکھیا،کتاباں تے تبصرے لکھئے تے ادبی اصلاحی مضامین وی لکھئے۔تحقیق و تنقید انہاں دا خاص موضوع رہ ڳئے۔ایں حوالے نال انہاں کئی تحقیقی و تنقیدی مضامین لکھئے،جیڑھے جو مختلف اخبارات اچ چھپدے رہ ڳئے۔اخبارات اچ چھپݨ آلے مختلف مضامین تے مشتمل آپ دا 240 صفحیاں دا مجموعہ ”سانجھ سلوک“دے عنوان نال 2016ء کوں چھپ چکے۔

تحقیق و تنقید دے حوالے نال فیضؔ بلوچ دا ٻہوں سارا کم ہے۔”سرائیکی شاعری اچ غزل گوئی“انہاں دی ایہ کتاب ݙو جلداں وچ چھپ چکی ہے۔پہلی جلد 2003ء وچ چھپّی جیندے وچ 197شعرا ء دا غزلیہ کلام تے کوائف شامل ہن۔ݙوجھی جلد 2018ء کوں چھپّی جیندے وچ 204شعراء دا کلام تے کوائف درج ہن۔تے ایویں ”سرائیکی شاعری اچ طنز و مزاح“دے عنوان نال وی انہاں دی ہک کتاب 2006ء وچ چھپ چکی ہے۔جیندے وچ مختلف شعراء دا مزاحیہ کلام شامل ہے۔

فیضؔ بلوچ کیوں جو تجوید و قرأت دا کورس مکمل کیتا ہوئے جیڑھا جو عروض نال مِلدا جلدا علم ہے،لہٰذافیضؔ بلوچ کوں علمِ عروض تے غیر معمولی دسترس حاصل ہے۔اپݨے زمانے دے معروف عروض دا ن اکرم قریشی(مرحوم)دی کتاب ”اوزان دیوانِ فرید،پاسبانِ فرید“چھپ کے مارکیٹ اچ آئی تاں فیضؔ بلوچ اوکوں باریک بینی نال پڑھیا تے جانچیا، پرکھیا،تے ول اپݨاں مؤقف ایہ قائم کیتا جو اکرم قریشی (مرحوم)پاسبانِ فرید،دی آڑ وچ وݙی بے دردی نال خواجہ صاحب دے دیوان دا آپریشن کر کے رکھ ݙتا۔کیوں جو قریشی صاحب اپݨیاں خود ساختہ فرضی بحورِ فرید تے عربی عروض دیاں بحراں گَݙ مݙ کر کے ایجھاں ڳڑدھال مچایا جو کلام فرید تے تقطیع دا عمل ضابطے وچ نہیں آ سڳدا۔مثلاََفیضؔ بلوچ  اپݨے تنقیدی مضمون اچ قریشی صاحب دی تقطیع دا ہک نمونہ پیش کریندن جو خواجہ صاحب دا ہک شعر ہے۔

؎میں ہاں کیڑھے باغ دی مولی

کئی رُل موئے میں وانگ

ݙوجھے مصرعے دی تقطیع کجھ ایں طرح کیتی ڳئی ہے۔

کی رُل،فعلن،موئے،فاع، م واگ،فعول

اتھاں فیضؔ بلوچ  اہل علم کولوں سوال کریندن جو کیا ”میں وانگ“فعول دے وزن تے پورا اُتردے؟ہرگز نہیں! ایں طرح فیضؔ بلوچ ہک نامی گرامی عروض دان دیاں بے شمار عروضی غلطیاں کڈھ کے اہلِ نظر دے اڳوں رکھ ݙتیاں ایں حوالے نال فیضؔ بلوچ دا ہک طویل تنقیدی مضمون ”اوزان دیوانِ فرید۔۔۔۔پاسبانِ فرید؟نومبر،دسمبر2013ء کوں روز نامہ خبریں وچ قسط وار چھپدا رِیہا۔جیکوں پڑھ کے ٻہوں سارے ناقدین حضرات نے فیضؔ بلوچ دے عروضی فن دا کھلے دل نال اعتراف کیتا تے دادِ تحسین پیش کیتی۔

کیوں جو فیضؔ بلوچ کوں قصے کہانیاں پڑھݨ دا شوق تاں شروع توں ہا پیا۔جݙاں جو افسانہ وی کہانی دی ہک صورت ہے۔انسان دی زندگی وچ کئی واقعات رونما تھیندن، جنہاں کنوں متاثر تھی کے افسانہ نگار اپݨے اندر دے جذبات دا اظہار ہک لطیف پیرائے وچ کریندے۔فیضؔ بلوچ دے اندر دے جذبات اُبھارݨ اچ غلام حسن خان حیدراݨی دے افسانے ٻہوں معاون تے محرک ثابت تھئے۔کیوں جو 1994ء کوں حیدراݨی (مرحوم)دے افسانے چھپ کے مارکیٹ اچ آئے تاں فیضؔ بلوچ پڑھ کے ٻہوں متاثر تھئے۔تے ول اللہ بخش یادؔ دی رہنمائی وچ اوں اپݨے افسانے لکھݨ شرروع کر ݙتے۔جیندے نتیجے وچ 2005ء کوں انہاں دا 20افسانیاں تے مشتمل پہلا افسانوی مجموعہ ”ولدی ڈھلدی چھاں“ چھپ کے منظرِ عام تے آڳیا۔تے ول 2012ء کوں آپ دا ݙوجھا افسانوی مجموعہ”پکّھی واس“چھپیا جیندے وچ 18افسانے شامل ہن۔

فیضؔ بلوچ 1994ء کنوں 2008ء تائیں دوکان داری وی کیتی۔علی ٹاؤن ملتان ٻُدھلہ روڈ تے ”بلوچ کریانہ“دے ناں نال فیضؔ بلوچ دی دوکان مشہور ہئی۔جتھاں ملتان تے ملتان دے ٻاہروں اکثر قلم کار دوست احباب ملݨ واسطے آندے ویندے رہ ویندے ہن۔آوݨ آلے مہماناں واسطے ہک کھٹڑا دوکان دے اندر ہمیشہ موجود ہوندا ہا۔ضرورت دے مطابق ہک بینچ یا ݙو کرسیاں وی رکھیاں ونڄ سڳدیاں ہن۔آوݨ آلے شاعراں ادیباں نال علمی ادبی گفتگو، ڳپ شپ دے نال نال انہاں دی خاطر تواضع وی کیتی ویندی ہئی۔ایں سمجھو کہ ”بلوچ کریانہ“دوکان داری دے نال نال شاعراں ادیباں دی ہک ادبی نشست گاہ وی ہئی۔

2008ء کوں فیضؔ بلوچ اپݨے آبائی علاقہ نور شاہ تلائی (تھل) وچ واپس آباد آن تھئے۔اِتھ آن کے انہاں اپݨے شاگرداں حنیفؔ بلوچ،زوار حسین ذوقیؔ،راقم الحروف واجدؔ تھلوی تے اپݨے بیٹے غفورؔ بلوچ تے ٻیا نور شاہ دے اردو شاعر، مؤدب نوجوان شہزاد فیضؔ نور شاہی دے اصرار تے اپݨی ادبی تنظیم ”بزمِ فیضؔ بلوچ“دے ناں نال نومبر 2008ء کوں قائم کیتی۔جیندے زیرِ اہتمام ”رائٹ وے اکیڈمی“آرا موڑ نور شاہ تلائی وچ اکثر ادبی محفلاں منعقد کیتیاں ویندیاں ہن۔علاوہ ازیں ہر سال ہک بھر پور سالانہ مشاعرے دا اہتمام وی کیتا ویندے،جیندے وچ سرائیکی وسیب دے وݙے وݙے شعراء حضرات اپݨاں کلام پیش کریندن۔ایہ سالانہ مشاعرہ تھل دے لوکاں کوں ہک خوبصورت تفریح مہیا کریندے۔

فیضؔ بلوچ کوں انہاں دے فنی کمالات تے مختلف ادبی تنظیماں تے اداریاں توں ایوارڈز دی صورت اچ ملیاں محبتاں نے انہاں دی شخصیت کوں چَندَن بݨا ݙتا۔

(1)1995ء کوں ”گانگا ویلفئر سوسائٹی“ضلع رحیم یار خان دے زیرِ اہتمام ”ساوݨ“ موضوع تے نظم گوئی دا مقابلہ تھیا،جیندے وچ فیضؔ بلوچ دی نظم اول پوزیشن حاصل کیتی،ڄام ایم ڈی گانگا نے سوسائٹی دی طرفوں اعزازی سند پیش کیتی۔

(2)2003ء وچ فیضؔ بلوچ ہوراں اپݨی کتاب ”سرائیکی شاعری اچ غزل گوئی“پہلی جلد تے ”حامد کرتار پوری ادبی ٹرسٹ“ملتان دی طرفوں کیش ایوارڈ حاصل کیتا۔

(3)2014ء کوں ریڈیوپاکستان ملتان نے 23مارچ دے حوالے نال ملّی نغمیں دا مقابلہ کرایا تاں فیضؔ بلوچ تریجھی پوزیشن حاصل کر کے اسٹیشن ڈائریکٹر منظور کامران توں نقد انعام تے سند حاصل کیتی۔

(4)نومبر2014ء کوں ”احمد خان طارقؔ سرائیکی ادبی و ثقافتی سنگت“کوٹ ادو دی طرفوں فیضؔ بلوچ کوں انہاں دی ادبی خدمات دے اعتراف اچ احمد خان طارقؔ ایوارڈ پیش کیتا ڳیا۔

(5)2018ء کوں ”بزمِ سخن مظفر ڳڑھ“دی طرفوں فیضؔ بلوچ کوں مخدوم غفور ستاری ایوارڈ پیش کیتا ڳیا۔

(6)2019ء کوں ”سنجوک ادبی ورثہ“ ملتان دی طرفوں فیضؔ بلوچ کوں حسنِ کارکردگی ایوارڈ عظیم سرائیکی شاعر اقبالؔ سوکڑی دے ہتھوں پیش کیتا ڳیا۔

علاوہ ازیں بے شمار شیلڈز،اَسناد حاصل کر چکے ہن۔

واجدؔ تھلوی

(نور شاہ)