گورنمنٹ صادق ایجرٹن کالج بہاولپور

کالج نے قومی ٹیماں دے 5 کپتان سمیع اللہ، ڈاکٹر عاطف بشیر(ہاکی)، ایم این جہاں(فٹ بال)، محمد انور اختر (کبڈی) تے زبیر احمد (بیڈمنٹن) وی پیدا کیتے۔

کالج دے میگزین ’’اوسس: نخلستانِ ادب ‘‘ دا اجراء 1912ء وچ تھیا۔ ایں طرح ایہ قدیم ترین سمجھے ونڄݨ والے کالج میگزین "راوی" دا ہم عمر ہے۔ راوی دا پہلا شمارہ سیشن 12۔1910ء دا ہئی۔ اوہ وی 1912ء وچ شائع تھیا ہوسی۔ ایس ای کالج میگزین وچ ہندی حصہ وی ہوندا ہئی۔ ایں میگزین کوں قائد اعظم دا پیغام تے علامہ اقبال دا خط شائع کرݨ دا اعزاز وی حاصل تھیا۔

ایک واری کالج دے طلباء دی شوریدہ سری توں نمٹݨ کیتے نواب آف بہاولپور دی حکومت نے پولیس کپتان(ایس پی) کوں پرنسپل بݨا ݙتا ہئی۔

ایہ وی تھیا کہ ریاست دے وزیرِ تعلیم کالج دے دورے تے آئے تے ہک کلاس روم وچ چلے ڳئے۔ پروفیسر توں پچھا ’’تساں کیا پڑھیندے پئے ہو ؟‘‘ پروفیسر ڈاکٹر شجاع ناموس نے جواب ݙتا ’’ ایہ فزکس ہے، میٹرک پاس دی سمجھ اچ نہ آسی، ویسے تہاکوں م بغیر اجازت کلاس روم وچ نہ آوݨا چاہیدا ہئی‘‘

وزیر صاحب دی شرافت کہ خاموشی نال چلے ڳئے۔ پروفیسر توں کہیں نے کجھ نہ پچھا۔ ایہے وزیر بعد وچ ریاست دے وزیرِاعظم وی بݨے تے کالج دی نویں عمارت ، جامعہ عباسیہ ( بعد و اسلامیہ یونیورسٹی) دی بلڈنگ، ڈرنگ سٹیڈیم انہی دے دور وچ بݨے۔ آکھا ویندے ایہ سٹیڈیم ٹوکیو اولمپکس تک ایشیا دا اینجھا سب توں وݙا سٹیڈیم ہئی جیندے وچ تمام کھیݙاں دے سہولیات موجود ہن۔ ایہے صاحب مخدوم زادہ حسن محمود ہن۔

ایس ای کالج دے کانووکیشنز وچ سید سلیمان ندوی، ڈاکٹر ذاکر حسین، سر عبدالقادر، ڈاکٹر خلیفہ شجاع الدین، جی ڈی سوندھی، ڈاکٹر ای ڈی لوکاس،اور پروفیسر تاج محمد خیال جیہے اکابرین نے صدارتی خطبے ݙتے۔ 2 وائسرائے لارڈ ڈفرن تے لارڈ ریڈنگ وی کالج آئے۔

احمد ندیم قاسمی نے ’’ایک ریاستی کالج‘‘دے عنوان نال اپݨے زمانۂ طالب علمی دے دلچسپ یاداں تحریر کیتے ہن، نخلستانِ ادب دے 60 سالہ نمبر وچ ایہ مضمون شامل کیتا ہئی لیکن نامعلوم کیوں قاسمی صاحب تے شائع تھیوݨ والے خاص نمبراں وچ انہاں دی زندگی دے ہک اہم حصے دے بارے وچ انہاں دی ایں تحریر کوں نظر انداز کیتا ڳیا۔

1962ء وچ ایوب حکومت نے ترئے سالہ ڈگری کورس دا اعلان کیتا تاں سخت احتجاج تھیا۔ کراچی دے بائیں بازو دے طلبأ نے زبردست احتجاجی تحریک چلائی۔ حسین نقی، معراج محمد خان، سید سعید حسن ،جوہر حسین، علی مختار رضوی،نفیس صدیقی،فتح یاب علی خاں سمیت 12 طلباء کوں شہر بدر کر ݙتا ڳیا۔ علی مختار رضوی بہاولپور آ ڳئے۔ کالج انتظامیہ نے نویں پالیسی دے مطابق کالج کوں انٹر تے ڈگری 2 حصیاں وچ تقسیم کرݨ کیتے اچی دیوار تعمیر کرا ݙتی ہئی۔ علی مختار رضوی دی قیادت وچ طلباء نے ہک ہی ہلے وچ اوہ دیوار سٹ ݙتی۔

ول اوہ وی عجیب منظر ہئی جݙݨ مغربی پاکستان دی وزیر تعلیم بیگم محمودہ سلیم کالج دی تقریب وچ مہمانِ خصوصی ہن تے عبدالہادی نامی طالب علم نے تلاوت دے بعد پردے دا حکم بیان کریندے ہوئے انہاں تے تنقید شروع کر ݙتی۔ ایہ صاحب بعد وچ لیکچرر تے پرنسپل بݨے۔

• ایس ای کالج بہاولپور نال وابستہ سخصیتاں‏
• اوسس (نخلستان ادب)