ဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်း

ၸႄႈဝဵင်း ဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇ
ၸႄႈဝဵင်း ဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇ
	ၸႄႈဝဵင်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈလိူဝ်ႇ
	ၸႄႈဝဵင်း ဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျႅၼ်ႇမႃႇ
	ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 22°00′32″N 96°04′36″E / 22.0088664°N 96.0765981°E 96°04′36″E / 22.0088664°N 96.0765981°E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈတိူင်း	တႃႈလိူဝ်ႇ
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈလိူဝ်ႇ
ဝဵင်း	ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ	245 ထတ်း (75 မီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (၂၀၁၄)
• ႁုပ်ႈ	၂၆၆,၃၆၅
• ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်	ပုတ်ႉထၽသႃႇ
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	MST (UTC+6.30)
ၶူတ်ႉ ဢေႇရိယႃႇ	02 (mobile: 20,69, 90) ; (Zip code: 100101)

သၢႆပိုၼ်း

ပီ 1949 ၼၼ်ႉ ဢဝ်သူၺ်ႇတၶျွင်း တီႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢင်မၼ်းေသ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈပွၵ်ႉဢူဝ်းပူဝ်ႇ ပေႃးထိုင် ယေႇၼီႇမျွင်းၽၢႆႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆလႄႈသင်၊ လုၵ်ႉဢဝ်ပွၵ်ႉဢူဝ်းပူဝ်ႇ တေႃႇပေႃးထိုင် တီႈသုတ်းတၢၼ်ႇလႅတ်ႇမေႃႇ ဢၼ်မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း တေႃႇပေႃးထိုင်ဝၢၼ်ႈၼတ်ႉၵူင်းဢၼ်မီးၽၢႆႇတူၵ်းၼၼ်ႉ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ် ပွတ်းတူၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပီ 1965 ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 1 ဝၼ်း လုၵ်ႉတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတေႃႇလၢၼ်ႇယေးသေ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇမႃးဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ၸႄႈဝဵင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ၼႆႉသေ ဢုပ်ႉပိူင်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ၽွင်ႈမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းသေ မီးဝႆႉပွၵ်ႉ ၁၆ ပွၵ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ၼႅင်ႇငၢၼ်ႇတေႃႇ ၺဵင်ႇဝတ်ႉပိပျႃးမူႉတီႇသွၵ်ႉယေးဢၽွႆႉ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10.12.1992 ၼၼ်ႉ လႆႈၶိုၼ်းမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းပဵၼ် ႁႃႈၸႄႈဝဵင်းသေ ဢဝ် ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼႆႉ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းတင်း ပွၵ်ႉ ႑႙ ပွၵ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင် ပီ 1996 မႃး လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ၸိုဝ်ႈ (မၢၼ်ႈ: အောင်မြေသာဇံ) သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် (မၢၼ်ႈ: အောင်မြေသာစံ) မႃးယဝ်ႉ။

သၢႆငၢႆ ၼႃႈလိၼ်ပထဝီႇ

မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ လတ်ႉတီႇတုတ်ႉႁွင်ႇ ၂၀ တီႇၵရီႇ ၅ မဵတ်ႉ ၄၈ သိၵ်ႈ လႄႈ ၂၂ တီႇၵရီႇ ၀၁ မဵတ်ႉ ၃၀ သိၵ်ႈ လႄႈ လွင်ႇၵျီႇတုတ်ႉဢွၵ်ႇ ၉၆ တီႇၵရီႇ ၀၃ မဵတ်ႉ ၄၂ သိၵ်ႈလႄႈ ၉၆ တီႇၵရီႇ ၀၇ မဵတ်ႉ ၅၄ သိၵ်ႈယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ် တၢင်းဢွၵ်ႇတေႃႇတၢင်းတူၵ်း ယၢဝ်း ၄.၃၈ လၵ်း၊ လုၵ်ႉဢဝ် တၢင်းႁွင်ႇတေႃႇတၢင်းၸၢၼ်း ယၢဝ်း ၂.၉၄ သေ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၵႂၢင်ႈ ၁၁.၀၃ လၵ်းယဝ်ႉ။

သၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ်

ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼႆႉ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇ မီးဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်ႈပတဵင်ႇၵျီး၊ ၽၢႆႇၸၢၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်းၶျၢၼ်းဢေးတႃႇၸၢၼ်ႇ၊ ၽၢႆႇတူၵ်းၼႆႉ ၶႅၼ်ႈမႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်သေ မီးဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်းၸႄႈၵႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၼႃႈလိၼ်

မီးဝႆႉတီႈၼႃႈသုင် ပၢင်ႇလၢႆႇ ႒႕႖ ထတ်းသေ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ပဵင်းယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆႇတူၵ်းၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ မႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ်ၽၢႆႇႁွင်ႇ လႆလူင်းၽၢႆႇၸၢၼ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ လွႆမၢၼ်းတလေး ဢၼ်သုင်သေ ၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ႗႗႖ ထတ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉတီႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉ။

ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း

ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် ပဵၼ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် တႆး၊ ၶျၢင်း၊ ၶၢင်၊ ယၢင်း၊ ရၶႅင်ႇ၊ ယၢင်းလႅင်၊ မွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယူသဝ်းၼမ် ၸွမ်ႈၶပ်ႉမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်တႄႉ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၵမ်ႉၼမ်သေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ၊ ႁိၼ်ႇတူႇ၊ ၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ လႄႈ လွင်ႈၵိူဝ်းယမ် တၢင်ႇၸိူဝ်းၵေႃႈ ၼမ်ၼင်ႇ ၶပ်ႉၸႅၼ်ႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႖.႗႑% ၼႂ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၼင်ႇ ၶႄႇ၊ ဢိၼ်ႇတီးယႃး၊ ပႃႇၵိတ်ႇသတၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။။

ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၼႂ်းၸူဝ်ႈပိုၼ်း
ပီ	ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း	±%
2016	181,945	—
2014	183,966	+1.1%

ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး

ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်တူၵ်းၵႅၼ်ႈၵၢင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇယဝ်ႉ။ တီႈၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉႁူင်းငၢၼ်းၸၢၵ်ႈၼင် ဢၼ်တပ်ႉမတေႃႇပိူင်ႇ၊ ႁူင်းငၢၼ်းၸၢၵ်ႈ မၢၼ်းတလေးပီႇယႃႇ ဢၼ်ၽူႈသုၼ်ႇလဵဝ်ပိူင်၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၵွၼ်ႈသီ၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ်၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈဢၢႆၵႂၼ်းထၢတ်ႈ၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈယႃႈယႃ ဢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းပိူင်ႇ၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁုင်လဝ်ႈ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸၢၵ်ႈၼမ်ႉၶဵင်၊ ၸၢၵ်ႈမႆႉ၊ ၸၢၵ်ႈၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်း ဢၼ်သုၼ်ႇတူဝ်လဵဝ်ပိူင်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ ႓႐႐ ပၢႆယဝ်ႉ။

ၵၢတ်ႇ

ၵၢတ်ႈၸိူဝ်းဢၼ်မီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၶုၼ်မင်းတုင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးဝႆႉယူႇတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။

ၵၢတ်ႇၼၢၼ်းတေႃႇသျေႉ
ၵၢတ်ႇမိပႃႉ
ၵၢတ်ႇသြႃႇၸၢၼ်ႇ
ၵၢတ်ႇၺွင်ႇပိၼ်ႇ
ၵၢတ်ႇမၢၼ်းသီႇရိ
ၵၢတ်ႇသီႇရိမၢၼ်ႇတလႃႇ
ၵၢတ်ႇမိၼ်းတႄးလၢၼ်းသူင်ႇ
ၵၢတ်ႇသီႇရီမႃႇလႃႇ
ၵၢတ်ႇယေႃးမိၼ်းၵျီး
ၵၢတ်ႇတယႄး

ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတေႃႇသူင်ႇ

တီႈမႄႈၼမ်ႉၵဵဝ် ဢၼ်ပဵၼ်တီႈၶွပ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျႄႇတႃႇၸၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႇၵႂႃႇမႃးလႆး ၸွမ်းသၢႆတၢင်းၼမ်ႉ မွၵ်ႈ လၵ်းၼမ်ႉ ႒ လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉ တႃႈရူတ်ႉၵႃး သီႇရိမၢၼ်ႇတလႃႇ ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၸႄႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ ပွတ်းၼိူဝ်၊ မီးဝႆႉတႃႈရူတ်ႉၵႃးတေႃးၼပႂႃး ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၸႄႈမိူင်းၶၢင်လႄႈ ပွတ်းၽၢႆၼိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆႇႁွင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး မၢၼ်းတလေး-မိူင်းၵုတ်ႈ-ၸႄႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) ယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် သဵၼ်ႈသၢႆတၢင်းၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁေႃၶမ်းမၢၼ်းတလေး မီးဝႆႉၼႂ်းၵႄႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ တင်း ပွတ်းတူၵ်းလႄႈ လႆႈပၼ်ႇဝႄႈၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။

ပၢႆးပႆၺႃႇ

ပၢႆးပႆႇၺႃႇၸၼ်ႉသုင်

တီႈၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇ ၼႆႉ မီးဝႆႉ ၸၼ်ႉၸွမ်ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၼွၵ်ႈမိူင်း လႄႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးယႃႈယႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်း ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးယႃႈယႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ တဵၵ်ႉပၢၼ်ႇပၢႆးယႃႈယႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ ၸၼ်ႉၸွမ်ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ပဵၼ် ၸၼ်ႉၸွမ်ပရိယတ်ႉတိသႃႇသၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။

ပၢႆးပႆႇၺႃႇပိုၼ်ႉထၢၼ်

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မီး ႑႒ ႁူင်းယဝ်ႉ။

ဢထၵ ၁

ဢထၵ ၄

ဢထၵ ၈

ဢထၵ ၉
ဢထၵ ၁၀
ဢထၵ ၁၁

ဢထၵ ၁၇
ဢထၵ ၁၈
ဢထၵ ၂၀
ဢထၵ ၂၁
ဢထၵ ၂၅
ဢထၵ ၃၃

ဢထၵ (ၽႄ)/ဢလၵ

ဢလၵ ၁၅
ဢလၵ ၄
ဢလၵ ၆
ဢလၵ (ထ(ၽႄ)) ၁၁
ဢလၵ ၁၇
ဢလၵ (ထ(ၽႄ)) ၁၄
ဢလၵ (ထ(ၽႄ)) ၁၉

ဢမၵ

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် (ၽႄ) မီးယူႇ ႓႗ ႁူင်းယဝ်ႉ။

ပၢႆးယူႇလီ

ႁူင်းယႃ

ႁူင်းယႃၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် (မၢၼ်ႈ: အလုပ်သမားဆေးရုံ)
ႁူင်းယႃ မၢၵ်ႇတႃ၊ ႁူ၊ ၶူႈလင် (မၢၼ်ႈ: မျက်စိ၊နား၊နှာခေါင်းဆေးရုံ)
ႁူင်းယႃယႃႈယႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း (မၢၼ်ႈ: တိုင်းရင်းဆေးရုံ)
ႁူင်းယႃႁွင်ႈၵၢၼ်ၶွၵ်ႈ (မၢၼ်ႈ: အကျဉ်းဦးစီးဌာနဆေးရုံ)
ႁူင်းယႃသင်ႇၶႃႇ ၸီႇဝိတတႃႇၼ (မၢၼ်ႈ: ဇီဝိတဒါန သံဃာ့ဆေးရုံ)

ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်

ႁေႃၶမ်း မၢၼ်းတလေး (ႁေႃၶမ်းတႃႈလိူဝ်ႇ) (မၢၼ်ႈ: မန္တလေး နန်းတော်)

လွႆမၢၼ်းတလေး (မၢၼ်ႈ: မန္တလေးတောင်)

ၵျွင်းဢတုမသျိ (ၵျွင်းလူင် မႁႃႇ ဢတုလဝေႇယၢၼ်ႇ) (မၢၼ်ႈ: အတုမရှိကျောင်း) (မဟာ အတုလဝေယံ ကျောင်းတော်ကြီး)

ၵျွင်းႁေႃၶမ်း

ၽြႃးၵုတူဝ်ႇတေႃႇ (မၢၼ်ႈ: ကုသိုလ်တော်ဘုရား)

ၸရွပ်ႈသုတမႃႇ

ၸရွပ်ႈလူင်သုတမႃႇ

ႁူင်းယႃ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်
ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးယႃႈယႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း (ဝဵင်းလိူဝ်ႇ) (မၢၼ်ႈ: တိုင်းရင်းဆေးပညာတက္ကသိုလ်(မန္တလေး))
သူၼ်သတ်း ယတၼႃႇပူင်ႇ (မၢၼ်ႈ: ရတနာပုံ တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်)
သူၼ်မွၵ်ႇၼၼ်တဝုၼ်ႇ (မၢၼ်ႈ: နန္ဒဝန်ပန်းခြံ)

ၽိုၼ်ဢိင်

This article uses material from the Wikipedia လိၵ်ႈတႆး article ဢွင်ႇမျေႇတႃႇၸၢၼ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်း, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉၼႆႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ ၵႃႈတီႈ မ်ႂ CC BY-SA 4.0 Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki လိၵ်ႈတႆး (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.