ပွႆးဝၢတ်ႈ၊ ပရိဝႃသ

တၢင်းၽိတ်းၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၽိတ်းလိုၵ်ႉ၊ ၽိတ်းတိုၼ်ႈသေ ၽြႃးၸႅၵ်ႇဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ ပႃႇရႃႇၹိၵ၊ သင်ႇ᧠ႃႇတိသဵတ်ႈ၊ ထုလ်လၸယ၊ ၼိသ်သၵိယပႃၸိတ်ႈ၊ ပႃႇၸိတ်ႈ၊ တုၵ်ႉၵၢတ်ႈလႄႈ တုပ်ႉၽႃႇသီႇ ၼႆ မီးၸဵတ်းထၢၼ်ႈ ၸဵတ်ႈပိူင်။

ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းသေ ႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈ ၵၢၼ်ႁွမ်းသွင်လႂ်၊ လၵ်ႉၶူဝ်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်ၶၼ်ၵိုင်ႇမွၵ်ႈ ၼိုင်ႈမၢတ်ႈလႂ်၊ ဢဝ်တၢႆၵူၼ်းလႂ်၊ ပႅတ်ႉလႅၼ်ပိူၼ်ႈ လူၺ်ႈလွင်ႈတြႃးထူး တြႃးမျၢတ်ႈလႂ် သီႇပိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ သေပိူင်ပိူင်ၸိုင် လႆႈဝႃႈ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ ပႃႇရႃႇၸိၵယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၵ်း ပႃႇရႃႇၸိၵယဝ်ႉၸိုင် မႆသၢင်ႇၵၢၼ်းယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ တူၵ်းသုမ်းယဝ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼုင်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႇ သႃႇမၼေႇတႄႉ လႆႈယူႇ။ ၶိုၼ်းၶၢမ်ႇ ရႁၢၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထိူၵ်ႈယဝ်ႉ။

တႄႇဢဝ် တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼမ်ႉၸိူဝ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢွၵ်ႇ၊ မီးၸႂ်ရႃႇၵသေ ယိပ်းတိူဝ်ႉၼၢင်းယိင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တၢင်းၽိတ်းဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼၼ်ႉ မီးယူႇ သိပ်းသၢမ်ပိူင်။ ပေႃးႁဵတ်းၽိတ်းသေပိူင်ပိူင်ၸိုင် ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းသိၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ဢၼ်ၽိတ်းၼၵ်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ထူၼ်ႈသွင်ယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေ ပႃႇရႃႇၸိၵလႄႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ သွင်ပိူင်ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်း ဢၼ်မဝ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တူၼ်ဢၼ်ၽိတ်းမႅၼ်ႈ ဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်း လူဝ်ႇၵျၢင်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၸိုင် ဢမ်ႇလူဝ်ႇၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ။ ၵၢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉတွၼ်ႈ ပရိဝၢတ်ႈ၊ မႃႇၼၢတ်ႈ၊ လႄႈ တွၼ်ႈသႂၢင်းဢပ်ႉၽၼ်ႇၼႆ သၢမ်တွၼ်ႈယဝ်ႉ။

ပရိဝၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းပႃႇလိလု ၼင်ႇဝႃႈမႃးသေ တူဝ်မႅၼ်ႈမၼ်း ပဵၼ် ပရိဝႃသ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵျၢင်ႉၵမ် ႁႂ်ႈမီး လွင်ႈၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ၵူႈၽၢႆႇၵူူႈပႃႈ မီးတီႈပွင်ႇ ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈၵမ်ၸွမ်း ၵၢၼ်ပရိဝၢတ်ႈၼႆႉ ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ လၢႆၶိုၼ်းၵေႃႈ လႆႈၵမ်ၽွမ်း လၢႆၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ ၶိုၼ်းၼိုင်ႈ ၼႆၵေႃႈ လႆႈယူႇၼႂ်း ပရိဝၢတ်ႈ ၶိုၼ်းၼိုင်ႈသေ သင်ဝႃႈ လႆႈႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ လိူၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈၵမ်ပရိဝၢတ်ႈ လိူၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႇတူမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈၵေႃႈ ႁူႉတူဝ်ယူႇ လီလီသေ ဢမ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈထိုင် ၸဝ်ႈပႃးလႂ် မဵဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈၺႃး ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈလႄႈ ၵၢင်ၶမ်ႈ ၽွင်းၸမ်ဝႆႉၽြႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် လဝ်ႈလၢတ်ႈဢႃႇပၢတ်ႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ သေတူၼ်တူၼ်ၸိုင် ပေႃးပူၼ်ႉၶိုၼ်းၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် ၽႁုင်ႈမိူင်းသႂ်ၼႆ လႆႈသွၼ်ႇဝႃႈ ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။

ပေႃးႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉၼႆ ႁူမ်ႇဝႆႉလၢႆၶိုၼ်းၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈပရိဝၢတ်ႈ လၢႆၶိုၼ်း ၼင်ႇဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ယူႇၼႂ်းသႃႇသၼႃႇ ႁို်င်ယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်တွင်းမိုဝ်ႉ တွင်းဝၼ်းမၼ်းလီၸိုင် ၵႃႈပႅင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမႃးၼၼ်ႉ တတ်းဢွၵ်ႇဝႆႉသေ မီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ် ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ လူဝ်ႇယူႇပရိဝၢတ်ႈ ၵႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပုင်ႇတႅၵ်ႈမၼ်း သင်ဝႃႈ ဝႃႇလႆႈသၢဝ်းဝႃႇၼႆ ၼႂ်းသၢဝ်းဝႃႇၼၼ်ႉ တႄႇမိူဝ်ႈၶၢမ်ႇမႃး တေႃႇ 15 ဝႃႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမႃးယူႇၼႆၵေႃႈ တႃႇ15 ဝႃႇၼၼ်ႉ တတ်းဢွၵ်ႇဝႆႉသေ လူဝ်ႇၵမ်ၸွမ်းပရိဝၢတ်ႈ ဢၼ်ၵိုတ်းတႃႇ ႁႃႈဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈဝႃႈ ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈလၢႆၶိုၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇတွင်းသေဢိတ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ လၢမ်းသေ ၵျၢင်ႉၵမ်ပရိဝၢတ်ႈၵေႃႈ လႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လၢမ်းသေ ၵမ်လႄႈ ၵႃႈပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ၵမ်သၢၼ်ၶိုၼ်း၊ ႁႃႈၶိုၼ်း၊ ႁူၵ်းၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၵႂႃႇ ဢဝ်တူၼ်ႈၸႂ်ဝႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်လၢမ်းသေ ၵမ်ပရိဝၢတ်ႈ ၼင်ႇၼၼ်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ သုတ်ႉတၼ်ႇတပရိဝၢတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၼိုင်ႈ သင်ဝႃႈ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ မဵဝ်ႈမၼ်းၼမ်လႄႈ ၼႂ်းၵႃႈဢႃႇပၢတ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးလွင်ႈႁူမ်ႇတူမ်းမၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼႆ လူဝ်ဢဝ် ဢႃႇပၢတ်ႈ ဢၼ်လႆႈႁူမ်ႇတူမ်း ဝႆႉႁိုင်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉဝႃႈသေ ၵမ်ယဝ်ႉ။ ပုင်ႇတႅၵ်ႈမၼ်း သင်ဝႃႈ လႆႈႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ လွင်ႈယိပ်းမိုဝ်းၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉ မီးသၢမ်ၶိုၼ်းသေ သမ်ႉလႆႈ ႁူမ်ႇတူမ်းဢႃႇပၢတ်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းၶဵဝ်ၸဵတ်းၶိုၼ်းၼႆ လူဝ်ဢဝ်လွင်ႈဢၼ်ႁဵတ်းၶဵဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ၶဝ်ႈၵမ်ႁူမ်ႈၵၼ် တင်းသွင်မဵဝ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်သွၼ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သွင်သၢမ်မဵဝ်း လေႃးၵၼ်သေ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼင်ႇၼၼ် ႁွင်ႉဝႃႈ သမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။

သမေႃးထႃႇၼပရိဝၢတ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉ (႑) ဢေႃးထႃႇၼသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈ (႒) ဢၵ်ႉၶသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈ (႓) မိတ်ႉသၵသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈၼႆ မီးသၢမ်မဵဝ်း။

(႑) ဢေႃးထႃႇၼသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽွင်းတိုၵ်ႉ ၵမ်ဝၢတ်ႈၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ဢၼ်ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈသေဢၼ်ဢၼ်လႄႈ သင်သမ်ႉ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈမႂ်ႇထႅင်ႈ သေပိူင်ပိူင်ၸိုင် ၶိုၼ်းယႃႉပႅတ်ႈ ဝၼ်းဢၼ်ၵမ်မႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းဢဝ် ဢႃႇပၢတ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႂ်ႇၼၼ်ႉ သွၼ်ႉသႂ်ႇ လေႃးထႅင်ႈသေ ၶိုၼ်းတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈမႂ်ႇထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇမိူဝ်ႈၽွင်းၵမ်ဝၢတ်ႈၶဝ်ႈဝၢတ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းပႃႇလိႁွင်ႉဝႃႈ ဢၼ်တရႃႇပတ်ႉတိ (ဢႃႇပၢတ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ၽွင်းတိုၵ်ႉၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ) ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁႅမ်ႈၶိုၼ်း (ဢမ်ႇလႆႈပၼ်ပူၼ်ႉၶိုၼ်း)သေ တေလႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တၢင်ႇတူၼ်ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်လၢတ်ႈသေ ပၼ်ႁႅမ်းၶိုၼ်းၵႂႃႇၸိုင် ဝၼ်းဝၢတ်ႈ ဢၼ်ၵမ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၶိုၼ်းယႃႉပႅတ်ႈသေ ႁူၼ်ၸူးငဝ်ႈမၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ မဵဝ်းၼႆႉ ၵႂၢမ်းပႃႇလိႁွင်ႉဝႃႈ မူလႃယပရိဝတ်တၼ ၼႆယဝ်ႉ။

(႒) ဢၵ်ႉၶသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၸမ် ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈထုၵ်ႇ ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ လၢႆဢၼ်သေ ဢဝ်ဢႃႇပၢတ်ႈ ဢၼ်ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ႁိုင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇသေလႄႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

(႓) မိတ်ႉသၵသမေႃးထႃႇၼ ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆသေ ဢၼ်လႂ်ႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ႁိုင်ဢမ်ႇႁိုင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသွၼ်ႇသေ သွၼ်ႇၶူၼ်းၶဝ်းၵၼ်မူတ်းသေလႄႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈမဵဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးလၢႆးၽႄ လၢႆဢၼ်ၼင်ႇၼႆလႄႈ ၵိုင်ႇလီၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈဢၼ်လူဝ်ႇၵမ်မၼ်း လိူၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးတေၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼႆ တေလႆႈၶဝ်ႈယူႇ ၼႂ်းသိမ်ႇသေ ယွၼ်းၵမ်ပရိဝၢတ်ႈ တမ်ႈတီႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ဢၼ်မီးသီႇတူၼ် ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ယဝ်ႉ။ တေဢမ်ႇလႆႈ ပၼ်ယွမ်းသီႇတူၼ်။ ၽွင်းယွၼ်း ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇသင်ႉဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈမဵဝ်းလႂ် လႆႈႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ လၢႆၶိုၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇမွၵ်ႇၼႄ တႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်ႈသေ ယွၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇတွင်းလွင်ႈ တွင်းဝၼ်းမၼ်းၵေႃႈ သွၼ်ဢႃႇပၢတ်ႈ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း တင်းလူင် (သၿ်ၿႁုလႃ ၼႃၼႃဝတ်ထုၵႃ ဢႃပတ်တိယေႃ) သေ လဝ်ႈလၢတ်ႈလႆႈယူႇ။ ပေႃးယွၼ်းတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈၼင်ႇၼၼ်ၸိုင် သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈဢဝ် ၺၢတ်ႉတိၸတုတ်ႉထၵမ်ႇမဝႃႇၸႃႇသေ ပၼ်ပရိဝၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ပၼ်ပရိဝၢတ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇၵမ်ၸွမ်း ပိူင်ပရိဝၢတ်ႈ မီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈသေ မီးသုၼ်ႇပၼ်ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းပႃႇလိလုလႄႈ မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ (တိုၼ်းၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ) ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇၸဵမ် မိူဝ်ႈၶၢမ်ႇၸၢင်းမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈထုၵ်ႇသင်ႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈသေ တိုၼ်းၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇဝႆႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းပႃႇလိတႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ပရိဝႃႇသိၵ ၼႆယဝ်ႉ။ ႁွင်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈဢၼ်တိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇတၢမ်ႇၼႆႉ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ မီးၵၢၼ်လွင်ႈလဵၵ်ႉယႂ်ႇ မဵဝ်းသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇ ႁွမ်းႁဵတ်းသၢင်ႈ သင်သေ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ပၢၵ်ႈဝႆႉ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈသင်ႇၶႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းပႃးလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၽွင်းၵမ်ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ

1. တေဢမ်ႇလႆႈၼွၼ်းၸွမ်း ၵျွင်းႁူမ်ႈလဵဝ်ၵၼ် တင်းၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ပၵတၢတ်ႈ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၼွၼ်းၸွမ်း ၵျွင်းႁူမ်ႈလဵဝ်ၵၼ်။ ပေႃးၼွၼ်းၸိုင် ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ တုၵ်ႉၵၢတ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ၵႃႈပႅင်ႈၼွၼ်းၸွမ်းၼၼ်ႉ ၼွၼ်းလၢႆၶိုၼ်းၵေႃႈ တေလႆႈတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈ ၶိုၼ်းၵႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼႆ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၵျွင်းတႃႇၼွၼ်းပႃးလဵဝ်ၸိုင် လႆႈႁဵတ်းပွင်ဝၢတ်ႈဢွၼ်ႇသေ ၽွၼ်ႈၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁင်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။

1. တေလႆႈယူႇႁူမ်းၵျွင်း ဝၢင်းလဵဝ်ၵၼ် တင်းရႁၢၼ်းပၵတၢတ်ႈၶဝ် ပေႃးပဵၼ်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈဝၢင်းၵျွင်း တေဢမ်ႇလႆႈယူႇယၢၼ် ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ် (႑႒) သွၵ်ႇ။ ပေႃးၽၢတ်ႇယၢၼ် ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈ ၶိုၼ်းၼိုင်ႈၼႆ တေလႆႈၵမ် ပရိဝၢတ်ႈလိူဝ်ပၼ် ၶိုၼ်းၼိုင်ႈ။
2. ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းထုၵ်ႇတၢမ်ႇၼၼ်ႉ လွင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈသေ ၵမ်ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဢၼ်ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼယႄဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၵူႈဝၼ်း။ ၸဝ်ႈၶႅၵ်ႇ ဢၼ်ၽႅဝ်မႃးမႂ်ႇလႄႈ ပႆႇလႆႈလၢတ်ႈၼႄၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တူၼ်ႈဢၼ်ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼႄ ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ၵၢတ်ႈၵႂႃႇ သေဝၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လဝ်ႈလၢတ်ႈၼႆ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈတုၵ်ႈၵၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ လိူဝ်ၶိုၼ်းထႅင်ႈ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶႅၵ်ႇ ဢၼ်မႃးမႂ်ႇလႄႈ ပႆႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼႄ သေပွၵ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈၼႄၼႆ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ တုၵ်ႈၵၢတ်ႈသေ တေလႆႈၵမ်ဝၢတ်ႈ လိူဝ်ထႅင်ႈၼိုင်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸဝ်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈၶဝ် တေဢမ်ႇထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပၵၢတ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၶႅၵ်ႇၶဝ် လီၽၢင်ႉတႄႉတႄႉ။
3. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဝႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယႂ်ႇၼႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပၼ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ပၵတၢတ်ႈၶဝ် ၸိူဝ်းဝႃႇလဵၵ်ႉသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ဝႆႈသႃ ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပၼ်တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼင်ႇၵၼ်တႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်ဝႃႇလဵၵ်ႉ ဝႃႇယႂ်ႇၵၼ်သေ ပၼ်တၢင်းၼပ်ႉယမ်ၵၼ် လႆႈယူႇ။
4. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ၶဝ်ႈသိမ်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပဝႃႇရၼႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၸၵႂႃႇ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ်ၸိုင် တေလႆႈယူႇသဝ်းတီႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဝႃႇဢွၼ်ႇသေပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
5. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ တုင်းသွမ်းၸွမ်ႈ ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ်ၸိုင် တေဢမ်ႇလႆႈယူႇၸွမ်း ၼႂ်းထႅဝ်သင်ႇၶႃႇ။ တေလႆႈယူႇယၢၼ် ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ် သွင်သွၵ်ႇၶိုပ်ႈသေ ယိုၼ်းတုင်းဢဝ်ယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ပိူၼ်ႈပၢင်းၵၢပ်ႈသွမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႆၵေႃႈ တေလႆႈယူႇတီႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဝႃႇလဵၵ်ႉသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
6. ပေႃးပဵၼ် ပၢင်ၺၢတ်ႈၸၢင်းၸိုင် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ထုၵ်ႇတၢမ်ႇၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း သြႃႇဢုပတ်ႉသၢႆႇလႄႈ သြႃႇၵမ်ႇမဝႃႇ၊ သြႃႇၼိတ်ႉသယၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။
7. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ဝႃႇၵဝ်ယႂ်ႇလူင် ၼႆသေ တေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇ ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈ။
8. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈယူႇသဝ်း ႁင်းၵူၺ်းပႃးလဵဝ် ၼႂ်းထိူၼ်ႇ။
9. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးႁၼ် ရႁၢၼ်းပၵတၢတ်ႈ ဝႃႇဢွၼ်ႇၶဝ်မႃးၸိုင် တေလႆႈၶၢႆႉပၼ် တီႈယူႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သေလႄႈ ၽိတ်ႈပၢင်းၶဝ်ၸဝ်ႈၼင်ႈ။
10. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဝႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ တင်းဝႃႇ ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပဵင်းၵၼ်သေတ တေဢမ်ႇလႆႈၼင်ႈႁူမ်ႈၵူႇ၊ ႁူမ်ႈတင်ႇဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်။
11. ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပၢင်ၶၢမ်ႇၸၢင်း၊ ပၢင်သမုတ်ႈသိမ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၵႂႃႇ ၼႂ်းဢွင်ႈၵၢၼ်သင်ႇၶႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ။ ပွင်ႇဝႃႈ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းပူတ်းၸၼ်ႉ တႃၵၢၼ်ဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈဢၼ်တိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈလႄႈ တိုဝ်းၵမ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ လဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ၼႂ်းသိမ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵႃႈပဵၼ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉႁၼ်တင်းသဵင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈၼထႄႅင်ႈ တိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ႁိမ်းႁွမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ လႆႈငိၼ်း သဵင်ဝႃႈလိၵ်ႈ၊ သဵင်တွႆႉႁွၵ်ႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းသေတူၼ်တူၼ် ၼႆၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇၸူးသေ လဝ်ႈလၢတ်ႈၼယႄဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းသေတူၼ်တူၼ် ၶီႇရူတ်ႉၵွႃႇၸွမ်းတၢင်းၼႆၵေႃႈ တေလႆႈႁႄႉ ရူတ်ႉၼၼ်ႉၵိုတ်းသေ လဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈဢၼ်မီးၼိူဝ်ရူတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇတၢမ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၶဝ်ႈၵမ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ၵၢတ်ႈၵႂႃႇ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇပဵၼ်လဝ်ႈလၢတ်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈၵမ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈတုၵ်ႈၵၢတ်ႈယဝ်ႉ။ သမ်ႉလႆႈတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ လိူဝ်ၼိုင်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈတိုဝ်းၵမ်သွၵ်ႈတေႇဝႃၢတ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼႃႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈလိူၵ်ႈႁႃ တီႈဢၼ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ဢမ်ႇပေႃးသူႈၵႂႃႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဝၢတ်ႈၼႆႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႈမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၼၵ်းၼႃပႃးပၢၼ်ႈတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ လူင်လိုမ်းသေ ဢမ်ႇပဵၼ်လဝ်ႈလၢတ်ႈ ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ်ၼႆၵေႃႈ သမ်ႉလႆႈတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ လိူဝ်ၶိုၼ်းတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶႅၵ်ႇသေတူၼ်တူၼ် ၽႅဝ်မႃးလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄၵေႃႈ ပေႃးပူၼ်ႉၵႂႃႇၼိုင်ႈၶိုၼ်းၼႆ လႆႈတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ လိူဝ်ထႅင်ႈၼိုင်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမီး တၢင်းယၢပ်ႇၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေ ယူႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ဝၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃးတိုၵ်းၵမ်ၶဝ်ႈၵမ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဝၢင်းဝႆႉ ပူင်ဝႆႉၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးယွၼ်းတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းပၵတၢတ်ႈၶဝ် ဢဝ်ၵမ်ႇမဝႃႇၸႃႇ သေၽတ်းပၼ်ဝၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ လႆႈႁပ်ႉဢဝ်ယဝ်ႉသေ ယူႇၵမ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းပူင်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဵတ်းၼၼ်ၸိုင် ဢဝ်ႈဢႃႇၵၢၼ်ႇတုၶဝ် မႃႈသေတ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တိုဝ်းၵမ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ပူတ်းဝၢင်း ဝၢတ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈယဝ်ႉ။ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ပၵတၢတ်ႈၼႆၵူၺ်း ၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးတိုဝ်းၵမ်သေ ဝၢင်းပူင်ဝႆႉ ၼင်ႇၼၼ်ၸိုင် မိူဝ်ႈႁူဝ်မိူင်းပႆႇသႂ် ယၢၼ်မွၵ်ႈၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမွင်းၼႆႉ သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈတိုဝ်းၵမ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးတိုဝ်းၵမ်ယဝ်ႉၼႆ ပေႃးႁူဝ်မိူင်းသႂ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်းပူင်ၶိူၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပၢင်ဝၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃးလိုၵ်ႈမႃး ၽွင်းၸဝ်ႈၶႅၵ်ႇ ဢမ်ႇလႅပ်းၸၢင်ႈမႃးယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈ ၸဝ်ႈၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၶဝ် လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ တိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈသေ လဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ပၵတၢတ်ႈၶဝ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၼွၼ်း ပေႃးထိုင်ၵၢင်ၼႂ်မႃး သမ်ႉဢွၼ်ၵၼ် ၶိုၼ်းပူင်ဝၢတ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵဝ်ႉငဝ်ႈ မိူဝ်ႈတႄႇယွၼ်းတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇမီး ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း သီႇတူၼ်သေတႃႉ မိူဝ်ႈပူင်ဝၢတ်ႈ မိူဝ်ႈပူတ်းဝၢတ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ မီးၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တူၼ်လဵဝ်ၵေႃႈ လႆႈယူႇ။

ပေႃးတိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ တဵမ်ဝၼ်းယဝ်ႉ သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈ သိုပ်ႇတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈ ႁူၵ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ မႃႇၼၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းပႃႇလိလုၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တူဝ်မႅၼ်ႈမၼ်းပဵၼ် (မႃၼတ်တ) သေ ပွင်ႇဝႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူမ်ႇၸူမ်း ထုၵ်ႇၸႂ်ၼႆယဝ်ႉ။ တၢင်းႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တိုဝ်းၵမ်သိၼ်ထမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တၢင်ႇတူၼ် ႁူမ်ၸူမ်း ထုၵ်ႇၸႂ်သေ ယုမ်ႇယမ် ပွင်ႇဝႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။ (မႃၼ = လွင်ႈထုၵ်ႇၸႂ်၊ တတ = ႁႂ်ႈပဵၼ်) လွင်ႈတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈၼႆႉတႄႉ လွင်ႈၼွၼ်းၵျွင်း ႁင်းၵူၺ်း၊ လွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇ ၸဝ်ႈပၵတၢတ်ႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ၵၼ်တင်း လၢႆးတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈသေတ ၶၢဝ်းတိုဝ်းၵမ်မၼ်းတႄႉ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈ လၢႆၶိုၼ်းၵေႃႈ လႆႈၵမ်ဝၢတ်ႈ လႆႈၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ လၢႆၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈၵမ် ႁူၵ်းၶိုၼ်းၵူၺ်း။ လွင်ႈထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူမ်ႇတူမ်ႈဝႆႉ သေၶိုၼ်းၼႆ ဢမ်ႇတၢၵ်ႈတိုဝ်းၵမ် ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈသေ တႄႇတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈႁူၵ်းၶိုၼ်းၼႆႉ ၵူၺ်းၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးႁူဝ်ၶမ်ႈ ၵမ်ႉၼမ် ၽွင်းၸမ်ဝႆႈၽြႃးၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီလဝ်ႈလၢတ်ႈ ဢႃႇပၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးလဝ်ႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼၼ်ၸိုင် လႆႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ ဢႃႇပၢတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။

လၢႆးတိုဝ်းၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၼင်ႇ လၢႆးၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇလႄႈ တီႈတႅမ်ႇမၼ်း လူဝ်ႇလႆႈမီး သင်ႇၶႃႇ သီႇတူၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈယွၼ်းတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈယွၼ်းႁပ်ႉၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းသိမ်ႇသေ ယွၼ်းတမ်ႈတီႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ဢၼ်မီးသီႇတူၼ် ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးယွၼ်း ၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉၸိုင် သင်ႇၶႃၸဝ်ႈ ၸင်ႇဢဝ် ၺၢတ်ႈတိၸတုတ်ႉထ ၵမ်ႇမဝႃႇၸႃႇသေ ပၼ်မႃႇၼၢတ်ႈယဝ်ႉ။

လၢႆးတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈၼၼ်ႉသေ ပေႃးၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶႅၵ်ႇ ၽႅဝ်မႃးၼႆ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈလႄႈ တိုဝ်းၵမ်ပရိဝၢတ်ႈမႃးယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ သိုပ်ႇတိုဝ်းၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈၸွမ်းလၢတ်ႈၼယႄဝ်ႉ။ ၽဵဝ်မႃး လၢႆတူၼ်ၵေႃႈ လႆႈလၢတ်ႈလၢႆၵမ်းယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၶႅၵ်ႇၽႅဝ်မႃးမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ် သီႇႁႃႈတူၼ်ၼႆၵေႃႈ သွၼ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်သေ လဝ်ႈလၢတ်ႈၵမ်းလဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ လႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉမီးတၢင်းယၢပ်ႇ ၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈလၢတ်ႈၵေႃႈ တေလႆႈပူင်ဝႆႉ မႃႇၼၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼမ် လွင်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈလႄႈ မႃႇၼၢတ်ႈၼႆႉ ႁၢမ်ႉၵမ်ၵၢင်ၶိုၼ်းသေ ပေႃးၵၢင်ၼႂ်မႃး သမ်ႉၶိုၼ်းပူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈ ၵမ်းၵမ်းလၢတ်ႈၼႄ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းၽႅဝ်မႃးမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။

လွင်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈတင်းမႃႇၼၢတ်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၵၼ်ဝႃႈၼႆသေတ တီႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇ။ မိူဝ်ႈၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇၵမ်ဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ တီႈပၢၵ်ႇၼႃႈ သင်ႇၶႃႇသီႇတူၼ်ၼႆသေတ မိူဝ်ႈလဝ်ႈလၢတ်ႈလႄႈ မိူဝ်ႈပူင်ဝၢတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးၼိုင်ႈတူၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ လႆႈယူႇသေတၵေႃႈ လွင်ႈၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈတႄႉ မိူဝ်ႈတႄႇ ဢိၵ်ႇမိူဝ်ႈပူင်မၼ်း တီႈဢႄႇသုတ်း လူဝ်ႇမီးၸဝ်ႈရႁၢၼ်း သီႇတူၼ်ၸင်ႇလႆႈယဝ်ႉ။

ၽွင်းတိုၵ်ႉၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈယူႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈၼၼ်ႉ ထၢၵ်ႈၵႂႃႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ် လႆႈႁဵတ်းၸဝ်ႈသၢင်ႇၵႂႃႇၼႆၸိုင် ၵၢၼ်ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယဝ်ႉၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇသိုပ်ႇ ႁဵတ်းသင်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ မၼ်းၶိုၼ်းၼုင်ႈၸၢင်းမႃးၼႆ တၢင်းၽိတ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈပႆႇထၢၵ်ႈၼၼ်ႉသေ လူဝ်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇၵမ်ၶိုၼ်း ၵႃႈၼင်ႇ မၼ်းလူဝ်ႇၵမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း မိူဝ်ႈဢၼ်မၼ်းတို်ၵ်ႉပဵၼ်ၸၢင်း ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မၼ်းလူဝ်ႇလႆႈၵမ် ပရိဝၢတ်ႈ သၢဝ်းၶိုၼ်းလႄႈ မၼ်းလႆႈၵမ်ယဝ်ႉ 15 ၶိုၼ်းသေ ထၢၵ်ႈၵႂႃႇၸိုင် ပေႃးမၼ်းၶိုၼ်းမႃး ၶၢမ်ႇၸၢင်းၼႆ တေလႆႈၶိုၼ်းသိုပ်ႇၵမ် ဢၼ်ၵိုတ်းတႃႇ ႁႃႈၶိုၼ်းလႄႈ ၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈ ႁူၵ်းၶိုၼ်း တေႃႇပေႃးၶဝ်ႈၶႂၢင်ႇသင်ႇၶႃႇ (သႂၢင်းဢပ်ႉၽၢၼ်ႇ) ယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇယူတ်းယႃ ဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယၢမ်ႈၽိတ်းပိူင်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ထၢၵ်ႈၵႂႃႇၼႆ တၢင်းၽိတ်း ဢၼ်လႆႈၽိတ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽုတ်းမႃးၶိုၼ်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ယူတ်းယႃယဝ်ႉ လီငၢမ်းသေ ၸင်ႇထၢၵ်ႈတႄႉ ပေႃးၼုင်ႈၸၢင်းၶိုၼ်းၵေႃႈ လႆႈဝၢႈ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ လီငၢမ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇသင်ႉ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ မၼ်းၶဝ်ႈဝၢတ်ႈသေ ၵမ်မႃႇၼၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ သမ်ႉလူဝ်ၶိုၼ်း ယွၼ်းၶဝ်ႈၶိုၼ်း ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းသင်ႇၶႃႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်း တိုဝ်းၵမ်ဝၢတ်ႈလႄႈ မႃႇၼၢတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇ ႁူမ်ႈသင်ႇၶႃၸဝ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၵမ်ႇမႃႇၵမ်ႇမသင်လႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း ပၢၵ်ႈဝႆႉ ၼွၵ်ႈသင်ႇၶႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးၵမ်ပရိဝၢတ်ႈ (ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ)လႄႈ မႃႇၼၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ လူဝ်ႇလႆႈယွၼ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်း တူင်ႇဝူင်း ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ။

ပေႃးယွၼ်းၶဝ်ႈယဝ်ႉ ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈ သမ်ႉဢဝ် ၺၢတ်ႉတိၸတုတ်ႉထၵမ်ႇမဝႃႇၸႃႇသေ ႁွင်ႉဢဝ်ၶဝ်ႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝိူင်းၶဝ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းပႃႇလိဝႃႈ ဢပ်ၽႃၼ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ် (ဢ᧤ိ+ဢိၼေ+ယု) လႄႈ ႁပ်ႉႁူမ်ၸူမ်းတွၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈႁွတ်ႈၶိုၼ်း မီးတီႈပွင်ႇၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ‘‘ႁပ်ႉႁူမ်ၸူမ်းတွၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ၶိုၼ်း ၼႂ်းၵႄႈသင်ႇၶႃႇ၊ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶိုၼ်း ႁပ်ႉႁွင်းဢဝ် ၶိုၼ်းႁွင်ႉဢဝ်’’ ၼႆယဝ်ႉ။

ဢိင်ၼိူဝ်တီႈပွင်ႇ ၵႂၢမ်းပႃႇလိၶေႃႈၼၼ်ႉသေ တႆးသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ‘‘သႂၢင်းဢၽၢၼ်ႇ’’ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမၼ်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်ဝႃႈ ‘‘သႂၢင်း’’ လႄႈ တင်းၵႂၢမ်းပႃႇလိ ဢၼ်ဝႃႈ ‘‘ဢပ်ႉၽၢၼ်ႇ’’ ၼႆၼၼ်ႉ တီႈပွင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ လႆႈတိုဝ်းၵမ် ပရိဝၢတ်ႈ မႃႇၼၢတ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပွင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ဢၼ်ယူတ်းယႃ ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းပၵတၢတ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ် ၶႃႈပႄႈႁဝ်းသေၵမ်း၊ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၶိုၼ်းႁွင်ႉဢဝ် ၶႃႈပႄးၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သင်ႇၶႃႇသေၵမ်း။ လႆႈလဝ်ႈယွၼ်း တမ်ႈတီႈ သင်ႇၶႃႇၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႆႈယွၼ်းၼင်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇဢဝ်ၺၢတ်ႉတိ ၸတုတ်ႉထၵမ်ႇမဝႃႇၸႃႇ ၺၢပ်ႈသေ ၶိုၼ်းႁွင်ႉဢဝ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ဢပ်ႉၽၢၼ်ႇၼႆႉ တီႈဢႄႇသုတ်းမၼ်း လူဝ်ႇၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇ သၢဝ်းတူၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇတဵမ်သၢဝ်းတူၼ်ၼႆ ၵၢၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ ဢမ်ႇဢွင်ႇ။ ၼႂ်းၵႃႈ ၵၢၼ်သင်ႇၶႃႇတင်းလၢႆၼၼ်ႉ လွင်ႈသႂၢင်းဢပ်ႉၽၢၼ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်လူဝ်ႇႁႅင်း သင်ႇၶႃႇ ၼမ်သေပိူၼ်ႈလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၵၢၼ်လူင်မဵဝ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

သင်ဝႃႈ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈ သေပိူင်ပိူင်ၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈမႃးၼၼ်ႉ တွၼ်ႈၼိုင်ႈ လူဝ်ႇလႆႈၵမ် ပရိဝၢတ်ႈ၊ တွၼ်ႈသွင် လူဝ်ႇလႆႈၵမ် မႃႇၼၢတ်ႈႁူၵ်းၶိုၼ်းသေ တွၼ်ႈသၢမ်သမ်ႉ လူဝ်ႇယွၼ်းၶဝ်ႈၶိုၼ်း ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သင်ႇၶႃႇ ႁႂ်ႈသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ၶိုၼ်းႁွင်ႉၶိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈ သင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးၵမ်ပၼ်ႈ ၼင်ႇဝႃႈမႃးယဝ်ႉၼႆႉၵွၼ်ႇ တၢင်းၽိတ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈဝႃႈ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမူတ်းသႂ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇ ၶိုၼ်းႁွင်ႉယဝ်ႉတႄႉ ၶိုၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ၵဝ်ႇသေ ၵၢၼ်ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇ မီးသင်ၵေႃႈ လႆႈႁူမ်ႈႁဵတ်းႁူမ်းသၢင်ႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇဢႃႇပၢတ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထိမ်ႇဢမ်ႇဢမ်သင်သေ ၶၢမ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၼပႄိူၼ်ႈသေလႄႈ ၵမ်ပၼ်ႈၸွမ်း ၼင်ႇပိူင်မီႈ သႃႇသၼႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ မီးၼင်ႇၼႆလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် တူၼ်ႈၸႂ်ဢၼ်သိုဝ်ႈယူဝ်းတႄႉတႄႉ ဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လီဢဝ်ၵုင်ႇဢဝ်မုၼ် ဢဝ်ၽၼ်ဢဝ်ငဝ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေ ၼပ်ႉယမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၸဝ်ႈဢၼ်ၸွမ်းမၢႆမီႈ ပၵ်းပိူင်သႃႇသၼႃႇတႄႉလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၵၢၼ်ၵမ်ပၼ်ႈ ဢၼ်ထွတ်ႈဢၼ်မျၢတ်ႈၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ တၢင်းၽိတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်း ၸၢင်ႈပႃးၵႂႃႇ ၸွမ်းၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သမ်ႇသရႃႇလႄႈ လီဢွၼ်ယူတ်းယႃ ႁႂ်ႈပေႃးၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ မူတ်းသႂ်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လီငိူင်ႉဝႄႈတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ဢႃႇပၢတ်ႈသင်ႇၶႃႇတိသဵတ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်း ယူတ်းယႃယၢပ်ႇ ၼင်ႇဝႃႈမႃးၼၼ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၶဝ်မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ၼပ်ႉယမ် ဝိၼီးၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈၸမ်တေလွၼ်ႇၼႆႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈထၢၵ်ႈႁဵတ်း ၵူၼ်းႁိူၼ်းပႅတ်ႈလႂ်၊ ပူင်သိၵ်ႈၶႃႇသေ ႁဵတ်းၸဝ်ႈသၢင်ႇပႅတ်ႈလႂ်၊ ထၢၵ်ႈႁဵတ်းယသေႉလႂ်ၼႆယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈပေႃးၵႂႃႇၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သမ်ႇသရႃႇၼႆ ၵူဝ်လႆႈပႃး ဢႃႇပၢတ်ႈ (တၢင်းၽိတ်း)ၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ် ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၶဝ်ႈၵမ်ၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး မၢင်တီႈတီႈ လႆႈႁၼ်ဝႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူင်ၼိုင်ႈဢၼ်သေ ႁတေ်းယဝ်ႉ။ လႆႈႁၼ် ႁဵတ်းၸွမ်း ၵူႈပီပီယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽွင်းၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁိူၼ်း လႆႈႁဵတ်း ဝေႇယႃႇဝတ်ႉၸလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ် လိူၵ်ႈႁဵတ်း ၽွင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းတၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼမ် ၵႆႉဢွၼ်ၵၼ် လိူၵ်ႈၽွင်းလိူၼ်ၵမ်ယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်လူၺ်ႈ လွင်ႈၼႆႉသေ မၢင်ၵေႃႉယင်းဝႃႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်း ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈဝၢတ်ႈ ၶဝ်ႈၵမ်လႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ လိူၼ်ၵမ်ၼႆလႂ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၼင်ႇၼၼ်တႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႆးၼႆႉ တိုၼ်းမီးမႃး ဢွၼ်တၢင်း သႃႇသၼႃႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လွင်ႈလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ လိူၼ်ၵမ်ၼၼ်ႉ တေပဵၼ်လူၺ်ႈ လွင်ႈၼိုင်ႈႁင်းၵူၺ်းမၼ်း ႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ႁဵတ်း ပွႆးၶဝ်ႈဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမူတ်းသႂ် ဢႃႇပၢတ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သႃႇသၼႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမူတ်းသႂ်ၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈလႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်လီႁဵတ်းသၢင်ႈတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တီႈၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းၵဵင်းတုင် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၶဝ်ၸဝ်ႈ ၵူႈပွၵ်ႈပွၵ်ႈ ဢွၼ်ႁဵတ်းပၢင်ဝၢတ်ႈမႃး တေႃႇထိုင်ပီိတႆး 2094 ၼီႈၼၼ်ႉ တဵမ်ထူၼ်ႈ (50) ပီလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ပီၵွၼ်းၶမ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃး ၽၢႆႇတၢင်းတၵႃႇၶဝ်ၵေႃႈ ပွင်ႇၸႅင််ႈလႅင်းၸႂ် ၼိူဝ်ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေလႄႈ ဝႆႉၸႂ် ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ် ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ် ဢဝ်ၵၼ်ဝႃႈ ပႃးၵၼ်ပဵၼ်သေ ယုၵ်ႉယွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် သႃႇသၼႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ဢႃႇယုပွႆးဝၢတ်ႈ ၸင်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ ႁႃႈသိပ်းပီယဝ်ႉ။

သိုပ်ႇတၢင်းၼႃႈၼႆႉၵေႃႈ လွင်ႈႁဵတ်းပွႆးဝၢတ်ႈၼႆႉ ၵႃႈဢႃႇယုသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ မီးၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေသိုပ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ တိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တၢင်ႇထုင်ႉတၢင်ႇမိူင်းၵေႃႈ လွင်ႈၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ယူတ်းယႃတၢင်းၽိတ်းသေ ႁႂ်ႈသိၼ်ထမ်း ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ႁႂ်ႈသႃႇသၼႃႇၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼႆႉ ႁႂ်ႈမေႃဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းသေၵမ်း။

• ၸဵင်ၶမ်းလႅင်း မၢႆ (8)၊ ၸဝ်ႈပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ၊ ၵဵင်းတုင်၊ ၼႃႈလိၵ်ႈ 24-33၊ ပီ 2000။