Norga dahjege Norgga gonagasriika (girjedárogillii Kongeriket Norge, ođđadárogillii Kongeriket Noreg) lea gonagasriika Davvi-Eurohpás.
Stáhta gullá Davviriikkaide ja Skandináviai. Norggas lea eananrádji nuortan Ruoŧain, lullin Suomain ja Finnmárkku nuortaoasis maid Ruoššain. Norga lea Davviriikkaid goalmmádin stuorámus stáhta viidodaga ektui ja njealjádin stuorámus olmmošlogu ektui. Norga vuođđuduvvui guovtte álbmoga guvlui, dáža ja sámi álbmoga. Norgii gullet maid Svalbárda, Jan Mayen ja Bjørnøya. Riikka oaivegávpot ja stuorámus gávpot lea Oslo.
Norgga gonagasriika Kongeriket Norge Kongeriket Noreg | |
---|---|
Leavga | Vearjogovva |
Kárta | |
Stáhtahápmi | Vuođđolágalaš monarkiija |
Gonagas | Harald V |
Stáhtaministtar | Jonas Gahr Støre |
Oaivegávpot | Oslo |
Viidodat | 385 207 km² |
Olmmošlohku | 5 550 203(2024) |
– ássečoahkkisvuohta | 14,4/km² |
Virggálaš gielat | girjedárogiella, sámegielat, ođđadárogiella, dárogiella |
Valuhta | Norgga ruvdno (NOK) |
BÁB | 276 400 millejovnna USD |
HDI | 0,966 |
Áigi | UTC+1 |
– geasseáigi | UTC+2 |
Nationálabeaivi | miessemánu 17. |
Nationálalávlla | «Ja, vi elsker dette landet» |
Interneahtta-TLD | .no |
Norggas oarjin lea Norggamearra, lullin Skagerrak ja davvin Barentsmearra. Norgga oaivegávpot lea Oslo ja eará stuorra gávpogat leat Bergen, Trondheim, Stavanger, Kristiansand ja Romsa.
Norgga viidodat lea 323 802 km². Várit leat váldooassi viidodagas. Norgga alimus várri lea Galdhøpiggen.
Norga historjá ovtta riikan álggii sullii 100 jagi dássái, vaikko dálá Norgga guovllus lea orron olbmot juo guhká; muhtin báikkiin juo jiekŋaáiggi nohkama rájes. Go Norggas leat ollu várit ja vuonat leat leamaš ollu unna olmmošjovkkožat ja olbmot eai leat sáhttán johtit ollu.
Norgga lea vuođđolágalaš monarkiija ja dien jođiheaddji lea gonagas. Dálá gonagas lea Harald V. Politihkalaš váldi gonagasas ii leat. Stuorámus váldi lea Stuorradikkis (dárogillii Stortinget).
Norga lea hálddahuslaččat juhkkojuvvon 11 fylkii.
Dás lea listu fylkkain:
Norgga dálá gielddahálddahusa ovttadat lea gielda dahje suohkan (dárogillii kommune). Norggas leat dál (2020) 356 gieldda.
Norgga valuhta lea Norgga ruvdno, mii juhkkojuvvo 100 evrii.
Norgga ekonomiija váldooassi vuođđuduvvá olje- ja gássabuvttadeapmái ja guollebivdái.
Golggotmánus 2019 Norggas ledje 5,3 miljovnna ássi. Jagis 2007 94,4 ássiin ledje norgalaččat, geaidda rehkenastojuvvojit mielde maiddái Norgga sullii 60 000 sápmelačča.
Dážaid nationála symbolat leat leavga, nationáladreassa ja nationálabeaivi. Máŋgasiin lea iežas guovllu nationáladreassa ja Norgga leavga.
UNESCO máilmmiárbelisttus leat Norggas čuovvovaš gávcci máilmmiárbesaji.
Dát artihkal lea okta Sámegiel Wikipedia deháleamos artihkkaliin, ja danne mii sihtat Du árvvoštallat dan. Deaddil dan boalu mii čájeha du oaivila artihkkala birra.
|
|
This article uses material from the Wikipedia Sámegiella article Norga, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sisdoalu sáhttá geavahit liseanssain CC BY-SA 4.0, jus ii boađe eará diehtu. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Sámegiella (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.