ٽيليويزن يا ڏور ڏسڻي انگريزي ٻولي: Television هن سان برقي حرڪت ذريعي تصوير ۽ آواز کي گڏ ٻڌڻ ۽ ڏسڻ مراد آهي.
هن ۾ ڪنهن شخص يا شيءِ سان منعڪس ڪيل روشني، پهرين برقي حرڪت ۾ تبديل ڪئي ويندي آهي، پوءِ وري هن برقي حرڪت کي هڪ جاءِ کان ٻيءَ جاءِ تي پهچائڻ جو انتظام ڪيو ويندو آهي. آخر ۾ برقي حرڪت، روشنيءَ ۾ تبديل ڪئي ويندي آهي ته جيئن هن مان هڪ ڏسي سگهجندڙ تصوير ٺهي وڃي.
ٽيليويزن جي تڪميل 1873ع ۾ هن انڪشاف کان پوءِ ٿي ته سيلينم تي روشني پوڻ سان اُن جي برقي مواصليت تبديل ٿي ويندي آهي. شروع شروع ۾ سيلينم جا خانا استعمال ڪيا ويا، پر اطمينان جوڳو نتيجو برقيائي ٽيوب (Electronic Tube) فوٽو ٽيوب (Photo Tube) جي ايجاد ٿيڻ کان پوءِ حاصل ٿيو.
1897ع ۾ سر جي. جي. ٽامن برقي ٽيوب جي ماهيت دريافت ڪئي. 1905ع ۾ آئن اسٽائن فوٽو ڪيميڪل افيڪٽ (Photo Chemical effect) جي نظريي کي تڪميل تائين پهچايو. 1906ع ۾ لي دي فاريسٽ فلائي ٽيوب ٺاهي. اِئين 1930ع کان 1940ع تائين ٽيلي ويزن جو ساز ۽ سامان تجربي گاهه ۾ تڪميل تي پهتو. -ٻي عالمي جنگ- ۾ ٽيليويزن بازار ۾ پهتي. ٽي ويءَ جو بنيادي اصول اهو آهي ته ايندڙ تصوير کي ننڍن ننڍن ذرن ۾ ورهائي پهچايو وڃي. -ٽيليويزن- تجارتي پيماني تي 1953ع ۾ شروع ٿي. -ان- جي ڪئميرا لاڳاپيل منظر کي سرخ، سبز يا بلو رنگ ۾ تقسيم ڪندي آهي. ٽئي رنگ الڳ الڳ وصول ڪندڙ -اوزار- ۾ پهچندا آهن، -جتي- اهي هڪ خاص تصويري نليءَ تي گڏ ٿيندا آهن ۽ اک جو پورو رنگين منظر ڪاري ۽ اڇي رنگ ۾ ڏيکاري ڏيندو آهي. -ٽيليويزن- جي ايجاد ۾ ڪيترن ئي سائنسدانن جو حصو آهي، پر -ان- جي ڪاميابي اسڪاٽ لئنڊ جي هڪ انجنيئر جان بيئرڊ جي هٿان ٿي.
1920 ۾ جڏھن ايمپليفڪيشن ٽيليويزن جي ٺھڻ کي ممڪن بڻايو تڏھن اسڪاٽس موجود جان لوئي بيئرڊ پنھنجي پروٽو ٽائيپ وڊيو سسٽم ۾ نپڪو Nipkow ڊسڪ لڳائي. 25 مارچ 1925 تي ھن لنڊن ۾ سيلفرج جي ڊپارٽمينٽ اسٽور تي ھن Silhouette تي تصويري حرڪت کي نشر ڪرڻ جو ماڻھن سامھون مظاھرو ڪيو. 30 سيپٽمبر 1929ع تي بي بي سي دنيا جو پهريون -ٽيليويزن- پروگرام پيش ڪيو. -ان- ۾ بيئرڊ جيءَ جو طريقو اختيار ڪيو ويو هو.
رنگين ٽيليويزن 20 صديءَ جي وچ ۾ ايجاد ٿي.دنيا جي پھرين رنگين ٽيليويزن ٽرانسميشن جو سڀ کان پھريون مظاهرو بہ جان لوئي بيئرڊ 3 جولائي 1928 ۾ ڪيو.. پاڪستان ۾ سڀ کان پهرين ٽيليويزن اسٽيشن 1964ع ۾ لاهور ۾ ڪم شروع ڪيو. -ان- کان پوءِ ڊاڪا، ڪراچي، راولپنڊي، اسلام آباد، پشاور ۽ ڪوئٽا اسٽيشنون قائم ڪيون ويون. 1977ع جي شروع ۾ رنگين پروگرام پيش ڪيا ويا.
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article ٽيليويزن, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.