آپ گهاتُ -پاڻ مارڻ-آتم هتيا- خودڪشي (Suicide) رضاڪاراڻي ارادي سان پاڻ کي مارڻ واري ڪم جو نالو آهي.
ان جا ڪيترائي سبب ھوندا آھن جن ۾ ڊپريشن، شراب نوشي، دماغي بيماريون ،شيزوفرينيا وغيره شامل آھن. اڄ ڪلھ جيڪڏھن ڏٺو وڃي تہ دنيا جا اڪثر ماڻهو مايوس ٿي آپگهات ڪن ٿا، پوء چاهي اهي مسئلا ڪهڙا بہ هجن، پر ماڻهو پنهنجن زندگين جو ڏيئو اجهائي ڇڏيندا آهن، هو اهو بہ نہ سوچيندا آهن تہ انهن جي وڃڻ سان هنن جي گهر وارن تي ڪهڙو اثر پوندو، جيڪڏھن وڃڻ وارو ماڻهو سوڳوارن جو درد سمجهي سگهي تہ شايد ڪڏهن به خودڪشي ڪرڻ جو نه سوچي.
آپ گهاتُ | |
---|---|
آپ گهاتُ ايڊوآرڊ مانيٽ پاران 1877–1881 |
آپگهات جو مکيه طريقو ڌار ڌار ملڪن ۾ مختلف آهي. مختلف علائقن ۾ معروف طريقن ۾ ڦاهو کائڻ، جراثيم مار زهر، ۽ آتشي هٿيار شامل آھن. ويچار ڪيو وڃي ٿو ته اهي اختلاف مختلف طريقن جي دستيابي جي ڪري جزوي طور مڃيل آهن. 56 ملڪن جي پرک مان معلوم ٿيو ته اڪثر ملڪن ۾ ڦاسي ڏيڻ سڀ کان عام طريقو هو، جنهن ۾ 53 سيڪڙو مردن جي آپگهات ۽ 39 سيڪڙو عورتن جي آپگهات ڪئي وئي.
سڄي دنيا ۾، 30 سيڪڙو آپگهاتون جراثيمن جي زهر (پيسٽيسائيڊز) جي ڪري ٿينديون آهن، جن مان اڪثر ترقي پذير دنيا ۾ ٿينديون آهن. ھن طريقي جو استعمال واضح طور تي مختلف آھي 4٪ يورپ ۾ 50٪ کان وڌيڪ پئسفڪ علائقي ۾. اهو لاطيني آمريڪا ۾ پڻ عام آهي ڇاڪاڻ ته زراعت جي آبادي جي اندر انهن موتمار دوائن تائين آسان رسائي هجي ٿي. ڪيترين ئي ملڪن ۾، منشيات جي اوور ڊيوز جي ڪري آپگهات جي تقريبن 60 سيڪڙو عورتن ۾ ۽ 30 سيڪڙو مردن ۾ آهي. انهن واقعن مان ڪيترائي اَڻرٿيل ۽ جذبات جي شديد عرصي دوران ٿين ٿا. موت جي شرح طريقن جي لحاظ کان مختلف آهي: جهڙوڪ آتش بازي 80-90٪، ٻڏڻ 65–80٪، ڦاهو کائڻ 60–85٪، ٽپ ڏيڻ 35–60٪، ڪوئلو جلڻ 40–50٪، جراثيم ڪش 60–75٪، ۽ دوائن جو وڌيڪ مقدار 1.5–4.0 %. آپگهات جا سڀ کان وڌيڪ عام ڪوشش جا طريقا پورو ڪرڻ جي عام طريقن کان مختلف آهن؛ ترقي يافته دنيا ۾ 85 سيڪڙو ڪوششون منشيات جي اوور ڊوز ذريعي ٿينديون آهن.
پاڪستان ۾ ڪارو پٿر کائي آپگهات ڪرڻ جا ڪيترائي واقعا رپورٽ ٿيا آهن، جن ۾ پنجانوي سيڪڙو آپگهات جي واقعن ۾ عورتن جو انگ شامل آهي. ڪارو پٿر کائي آپگهات ڪندڙ ماڻهوءَ جو سڀ کان پهرين ڳلو متاثر ٿيندو آهي، جيڪو ساهه جي نلين ۾ ڳري جسم ۾ پکڙجي ويندو آهي. جنهن بعد تُرت ئي ساهه جون نليون پوري ريت بند ٿي وينديون آهن. ماهر ڊاڪٽرن جو چوڻ آهي ته ڪارو پٿر کائي آتم هتيا ڪندڙ ماڻهن جي زندگي بچڻ جي اميد ورلي هوندي آهي. اسپتالن تائين پهچڻ کان اڳ اهي ماڻهو موت جي ور چڙهي ويندا آهن.
آپگھات کان بچاءُ جو عالمي ڏينهن
آپگهات جي روڪٿام هڪ اصطلاح آهي جيڪو بچاءُ واري اُپائن ذريعي آپگهات جي واقعن کي گهٽائڻ لاءِ گڏيل ڪوششن لاءِ استعمال ٿيندو آهي. آپگهات کان حفاظتي اُپائن ۾ مدد وٺڻ، ۽ ٿراپي تائين رسائي شامل آهن. آپگهات جي سوچ رکندڙ اٽڪل 60 سيڪڙو ماڻهو مدد نٿا وٺن. ائين نه ڪرڻ جي ڪارڻن ۾ گهٽ سمجھي ويندڙ ضرورت، ۽ اڪيلو مسئلي جو حل ڪرڻ جي اِڇا شامل آهي. انهن اعليٰ شرحن جي باوجود، آپگهات جي رويي لاء ڪجهه قائم ڪيل علاج موجود آهن.
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article آپگهات, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.