Lu latti è nu lìquitu jancu, opacu, autamenti nutritivu, prudottu dâ sicrizzioni dî ghiànnuli mammari sùbbitu doppu lu partu, distinatu a l'alimintazzioni dâ proli di li mammìfiri ntê primi misi di vita.
U latti animali è un alimentu usatu tantissimu intra l'alimentazioni umana e in particulari nni chiddra dî picciliddri, in quantu cunteni tutti i sustanzi nutritivi necessari pû sostentamentu e a crescita dâ persuna.
Pi evitari ca u latti vada a mali, vistu ca è nn'alimentu ca dura picca e poi scaffidisci, si puonnu fari diversi tipi di trattamenti termici o meccanici. I trattamenti termici puonnu essiri fatti ad auta o bassa temperatura, pî primi servi picca tiempu, pî secunni ci nni voli chiossà, si innica cu a sigla LTLT (n'nglisi Low Temperature Long Time) u trattamentu a bassa temperatura e cu a sigla HTST (n'nglisi High Temperature Short Time) u trattamentu ad auta temperatura, tra i trattamenti ad auta temperatura ci pò essiri videmma n'autru tipu chiamatu trattamentu UHT (n'nglisi Ultra High Temperature) ca si avvali di l'utilizzu di nna testa uperizzatrici ca sostituisci l'urtimu scambiaturi a piastri dû processu HTST. I trattamenti meccanici su essenzialmenti dî filtrazioni, ca puonnu essiri filtrazioni normali, microfiltrazioni o ultrafiltrazioni.
A secunna dill'usu ca sinn'hav'a fari o pi facilitarini a conservazioni o u trasportu si po aviri u latti evaporatu ca havi nna percentuali d'acqua dû 68,5% (mentri chiddru normali nn'havi l'87,5%) assà usatu pâ produzioni di yogurt; u latti condensatu zuccheratu, ca veni conservatu intra tubetti, pi stu latti a granni presenza di zùccaru permetti nna conservazioni praticamenti indefinita picchi chissu ammazza p'osmosi i microorganismi prisenti ca fannu iri a mali u latti; u latti in polveri, ca havi menu dû 3% di acqua, fattu ca nni permetti a conservazioni lunghissima, assà usatu pî picciliddri e dî surdati miricani duranti a secunna guerra munniali pâ so facilità di trasportu.
This article uses material from the Wikipedia Sicilianu article Latti, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Stu cuntinutu è dispunìbbili sutta â CC BY-SA 4.0 quannu nun veni spicificatu diversamenti. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Sicilianu (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.