Aggittivi

Ntâ grammàtica cû tèrmini aggittivu si ntenni ddi palori chi si agghiùncinu ô sustantivu pi dàri na qualitati o nu attribbutu.

P'asempiu: La casa bedda. Lu muru àutu.

Aggittivi Pusissivi

L'aggittivi pusissivi sunnu:

  • Singulari:
      miu; mia
      tou; tua
      sou; sua
  • Plurali:
      nostru
      vostru
      soi

St'aggittivi, a lu singulari si cuntràinu a mè, tò, sò.

St'aggittivi sunnu puru usati cu na pripusizzioni sìmprici o cumposta:

    Iddu jòca cu la tò palla (o câ tò palla).


Aggittivi dimustrativi

  • stu, sta, sti
  • ssu, ssa, ssi
  • ddu, dda, ddi

Aggittivi Quantitativi

L'aggittivi quantitativi ndìcanu quantitati:

  • quantu, picca, troppu, tantu, abbastanti, assai

Diminutivu, Maggiurativu e Piggiurativu

Ntô Sicilianu ci sunnu certi modi di altirari la qualità o la quantità di un nomu o di n'aggittivu.

Lu diminutìvu

Pi spicificari quantitati o qualitati, fari quarcunu o quarchi cosa cchiù nichi o p'ammustrari affizzioni (vizziggiativu). Pi fari lu diminutivu si agghiùncinu li suffissi: iddu, eddu, uddu, teddu, ceddu, uzzu, a lu nomu o a ll'aggittivu:

    Sèggia, siggitèdda
    Màsculu, masculìddu
    Pezzu, pizzùddu
    piru, pirìddu
    Soru, surùzza.

Lu maggiuratìvu

Pi spicificari puru quantitati o qualitati, nta stu casu aumentu di lu suggettu. Pi fari lu maggiurativu s'agghiunci lu suffissu uni a lu singulari e una a lu plurali di lu nomu o di l'aggittivu

    Casa, casuni    
    Manu, manuni   

Lu piggiuratìvu

Pi significari bruttizza. Pi fari lu piggiurativu s'agghiunci lu suffissu azzu (mascul.) o azza (fimmin.) a lu nomu o all'aggittivu, e tutti dui geniri finiscinu cu la i a lu plurali:  

    Casa, casàzza
    aceddu, aciddazzu  

Cumparativu e Assulutu

Lu cumparativu n Sicilianu si fa pi dui maneri:

  • paragùni di qualitati, agghiuncennu n'avverbi:
      comu, tantu e quàntu  
  • paragùni di quantitati, agghiuncennu l'avverbi:
      cchiù, menu.  

Certi cumparativi, fatti cu mègghiu o pèggiu, nun pìgghianu l'avverbu cchiù.

Lu supirlatìvu rilativu

Si forma agghiuncennu l'artìculu ditirminativu lu, la, li, a l'avverbu:

    Li cchiù nichi
    Lu cchiù forti. 

Lu supirlatìvu assulùtu

Si forma agghiuncennu lu suffissu ìssimu, ìssima, pi lu singulari e ìssimi pi lu plurali. Si pò puru furmari cu l'avverbi: assai e veru o lu suffissu: uni:

    Binìssimu, Carìssimu, Assài lentu, Veru duci, Riccùni

N'autra forma di supirlatìvu assulùtu s'accucchia radduppiannu l'aggittivu (duci duci, riccu riccu) o l'avverbiu (forti forti, pianu pianu). Wikipedia:Grammatica

Tags:

Aggittivi PusissiviAggittivi dimustrativiAggittivi QuantitativiAggittivi Diminutivu, Maggiurativu e PiggiurativuAggittiviGrammàtica

🔥 Trending searches on Wiki Sicilianu:

LaosMozilla FirefoxVitti na crozzaÌsuli MarshallMperu KushanSaturnu (pianeta)CunigghiuMicu u pùliciCignialiDollaruPrudottu Nternu LorduCapufuscu.srNciclupidìaArchimediScolaWorld Wide Web1685NcignirìaPresinaciSaragozzaMauro RepettoPignataIstanbulDamascuDrusiTanzaniaAriupranuSiciliaTotò RiinaSingapuraAd muzzumFranciaNummuru naturali12 di maiu1944TurinuCummariPrimu di dicèmmiruSamoa MiricanaPalermu.vn19 di apriliIraq21 di dicemmiruFrankenstein (rumanzu)AsiaGGianluca GinobleCanadàCalabbriaLibbruFiniciMamma Ciccu mi tocca – Tòcchimi Ciccu ca a mamma non c’èGPLPaggina principaliGeorgia (USA)Ìsuli Marianni SittintriunaliEuropaUbi maior minor cessatRipùbblica CecaMassachusettsGiorgiaGotiPùrpuraCantanti e gruppi musicali siciliani🡆 More