Туох буолбута
Тохсунньу
- Тохсунньу 7 — Кыһыҥҥы сэрии: Раате суолугар буолбут кыргыһыыга 9-с фиин дивизията бэйэтинээҕэр элбэх сэбиэскэй чаастары урусхаллаабыт.
- Тохсунньу 13 — Хотугу Муустаах далайга сэбиэскэй ледокол «Георгий Седов» аатырбыт 812 хонуктаах арктическэй дрейфэтэ түмүктэммит.
Олунньу
Кулун тутар
- Кулун тутар 12 — Кыһыҥҥы сэрии: Финляндия Москубатааҕы эйэ сөбүлэҥэр илии баттаан, Арҕаа Карелияны уонна Выборг куораты ССРС-ка туран биэрбит.
- Кулун тутар 22 сыллаахха Саха госудаарственнай тыйаатырыгар "Ньургун Боотур" диэн ааттаах музыкальнай драма аан бастаан көстүбүт. Либреттотын Суорун Омоллоон, муузукатын Марк Жирков уонна Генрих Литинскэй суруйбуттар, Василий Местников туруоруута.
- Кулун тутар 25 сыл кулун тутар 25-с — 26-с күннэригэр хайыһарга иккис өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэһии ыытыллыбыта. Онно Алдан, Нам, Мэҥэ Хаҥалас, Горнай, Чурапчы улуустара, саха национальнай байыаннай оскуолата уонна Дьокуускай икки хамаандата, барыта 90-тан тахса киһи, кыттыбыта. Күрэхтэһии программатыгар эстафета уонна военизированнай сүүрүү киирбитэ. Эр дьон 3x10 км эстафеталарыгар Алдан улууhа бастаабыта, дьахталларга 2x3 км эстафетаны Дьокуускай хамаандата ылбыта.
- Кулун тутар 31 — ССРС 12-с өрөспүүбүлүкэтинэн Карело-Финскэй ССР буолбут. Урукку Карел АССР-га фиин сэриитигэр Финляндияттан былдьаммыт сирдэр эбиллибиттэр. Бу статуһа 1956 сыллаахха диэри хаалбыта.
Муус устар
От ыйа
Алтынньы
Сэтинньи
- Сэтинньи 12 — Аан дойду иккис сэриитэ: ССРС тас дьыалаларын миниистирэ Вячеслав Молотов Берлииҥҥэ тиийбит. Икки хонук устата сүнньүнэн Риббентроптуун кэпсэппит уонна иккитэ Гитлердыын көрсүбүт. Британияны утары сэрии туһунан, Туурсуйаны кытта биир тылы булууну, Финляндия, Бессарабия, Болгария, Ираан дьылҕаларын ырыппыттар. Сэбиэскэй Сойуус үс дойду (Германия, Япония, Италия) холбоһугар киирэрин туһунан кэпсэтэ сатаабыттар да, Финляндияны уонна Буковинаны былдьаһан биир тылга киирсибэтэхтэр.
- Сэтинньи 13 — "Аадыча өрүс тардыытыгар кыһыл көмүһу хостуурга" диэн Саха АССР Совнаркома быһаарыы ылыллыбыт.
- Сэтинньи 16 — Аан дойду иккис сэриитэ: Ковентри куораты икки хонук иннинэ Люфтваффе урусхаллаабытыгар хоруйдаан Британия сөмүлүөттэрэ Германия Гамбург куоратын буомбалаабыттар.
- Сэтинньи 23 — Венгрия уонна Румыния балаҕан ыйыгар түһэрсиллибит Тройственнай пакт диэн Германия, Италия уонна Япония байыаннай сойуустарыгар киирбиттэр.
- Сэтинньи 24 — Аан дойду иккис сэриитэ: Бастакы Словакия Өрөспүүбүлүкэтэ Тройственнай пакт диэн докумуоҥҥа илии баттаан, Германия, Италия уонна Япония байыаннай сойуустарыгар холбоспут.
Төрөөбүттэр
- Тохсунньу 16 — Николай Саввинов — дуобакка өрөспүүбүлүкэ 13 төгүллээх чөмпүйүөнэ, 1969 сыллаахаа ССРС эр дьоҥҥо чемпионатын финалыгар бастакынан суолу тэлбит, Европа бэтэрээннэригэр боруонса мэтээллээх, ССРС спорт маастара, СӨ хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ.
- Тохсунньу 29 — Артур Андросов — хайа маастара, сир баайын аһаҕас ньыманан хостооһунунан дьарыктанар учуонай, РФ үтүөлээх айааччыта, ХИФУ бэрэпиэссэрэ, техника билимин дуоктара.
- Кулун тутар 29 — Николай Кычкин — дуобатчыт, Ытык Күөл спортивнай оскуолатын тренерэ, СӨ уонна РФ үтүөлээх тренерэ, Таатта улууһун Ытык киһитэ.
- Ыам ыйын 17 — Кыымчаан Кучу (Климент Егорович Ефремов) — саха экстремал сүүрүгэ.
- Бэс ыйын 1 — Калитин Николай Романович — эбэҥки поэта, прозаик, литератураны ырытааччы, Россия суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ
- От ыйын 13 — Е. Д. Олбутцева төрөөбүт, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, мелодист
- Атырдьах ыйын 3 — Эверстов Степан Ильич - историческай билим кандидата, историк, археолог.
- Атырдьах ыйын 31 — Павлов Федор Федорович — худуоһунньук,
- Балаҕан ыйын 4 — Дедюкин Василий Георгиевич - поэт,
- Алтынньы 17 — Кривошапкин Андрей Васильевич — эбээн бастаан-көстөөн иһэр суруйааччыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин народнай суруйааччыта,
- Алтынньы 27 — Кац Валерий Геннадьевич, композитор.
- Ахсынньы 4 — Ларионов Егор Михайлович — политик, 1993—1998 сс. Ил Түмэн бэрэстэбиитэллэрин Палататын бэрэссэдээтэлэ.
- Ахсынньы 21 — Угаров Гавриил Спиридонович — биология билимин доктора, суруйааччы, айааччы, уопсастыбаннай диэйэтэл,
- Ахсынньы 23 — Сафронов Александр Федотович, Арассыыйа НА чилиэн-корреспондена, 2004 сылтан Саха сиринээҕи Наука киинин Президиумын бэрэссэдээтэлэ.
Өлбүттэр
This article uses material from the Wikipedia Саха тыла (Saxa Tyla) article 1940, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Маны туһанары CC BY-SA 4.0 лиссиэнсийэ көҥүллүүр (атын ыйыллыбытах буоллаҕына). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Саха тыла (Saxa Tyla) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.