Ийэ

Сорох сиргэ махата дииллэр эбит.

Төрөппүт оҕотун төрөтөн иитэн таһаарбыт биологическай ийэ. Репродуктивнай медицина сайдыытыттан кытаанах уонна генетическэй материальнай кыахтар буоллулар.

Тыйыс ийэ

Ийэ хапытаала-дьахтар бэйэтин баҕатынан сөбүлэһэр, атын киһи оҕотун иитэн таһаарарга, атын дьоҥҥо — генетическэй төрөппүттэргэ бэриллэр. Кинилэр бу оҕону төрөппүт да, кырата суох ийэ төрөөбүтүн да иһин юридическай өттүнэн ааҕыахтара.

Генетическэй ийэ

Генетическэй ийэ оҕо сайдар сымыыттарыттан биирдэстэрэ.

Үксүгэр ийэ оҕолорун күүскэ таптыырын тургутар. Элбэх киһи ийэ эбэтэр төрөппүт таптала — сырдыкка саамай күүстээх дии саныыр. Ийэ таптала үөскээһинэ киһи өй-санаа, сиэр-майгы эйгэтигэр сабыдыаллыыр окситоцина хааныгар киириэҕиттэн сорҕотун сорҕотун сибээстээх. Окситоцкина таптыан баҕатын үөскэтэр. Бу баҕа санаа атын гормоннар баар буолалларыттан көрөн араас ньыманан көрдөрөр-ол иһин таптал араас көрүҥнэрэ бааллар. Холобур, пролактина баарыгар, үчүгэйдик биллэр ийэ гормонун үчүгэйдик билэр киһи, кырачааннарга таптыан баҕарар.

Окситоцин альтраны кытта, оттон практин — ийэ буолууну кытта сибээстээх. Эндорфины «наҕараада систиэмэтэ»көрдөрөллөр. Үүтүнэн иитээччилэр бэйэлэрин көрүүлэригэр туһаны аҕалаллар — эйфорияны ыҥырар ити веществолар ылаллар. Эндорфинов төрүүрүгэр ийэ эрэ буолбакка, оҕо төрөөбүтүн кэннэ тута түгэннэрэ үөскээн, оҕо төрүүр- ууһуур кэмигэр (морфинопобожнай веществолар) анныларыгар сытар. Бу гормоннар ийэ уонна оҕо хардарыта сыһыаннаһыыларын күүскэ мэктиэлиир тутулуктааҕын өйүүллэр. Ийэ уонна оҕо таптал сибээһэ олохтоммот буоллаҕына, наадалаах гормоннар тиийбэттэр.

• Ийэ буолуу
• Ийэ кут