युगादिः नाम युगस्य आदिः । युगानि चत्वारि – कृत- त्रेत- द्वापर- कलियुगम् चेति । भगवान् ब्रह्मा एतद्दिने एव जगतः सॄष्टिकार्यम् आरब्धवान् इति कारणात् एतत् दिनं युगादिशब्देन निर्दिश्यते ।
प्राप्ते नूतनवत्सरे प्रतिगृहं कुर्यात् ध्वजारोहणम् । स्नानं मङ्गलमाचरेत् द्विजवरैः साकं सुपूज्योत्सवैः ॥ दे:वानां गुरुयोषितां च शिशवोऽलङ्कारवस्त्रादिभिः । स्म्पूज्य गणकःफलं च श्रुणुयात्तस्माच्च लाभप्रदम् ॥ युगादिदिने विशेषतया निर्मीयमाणः "पोलिका"नामकः खाद्यविशेषः युगादिदिने आम्र- निम्बपर्णैः गृहम् अलङ्कृत्य गृहस्य मन्दिराणाम् उपरि वा ओङ्कारचिह्नयुक्तं भगवद्ध्वजम् आरोपयन्ति । सूर्योदयात् घण्टाद्वयात् प्रागेव (उषःकाले) तैलाभ्यञ्जनं कृत्वा नववस्त्राणि धृत्वा पूजा-दानादीनि धार्मिककार्याणि आचरन्ति । गुरून् ज्येष्ठान् च नमस्कृत्य आशीर्वादं प्राप्नुवन्ति । मध्याह्नभोजने प्रथमं निम्बगुडमिश्रणं खादित्वा अनन्तरं मधुरभोजनं कुर्वन्ति । मध्याह्नभोजनार्थं विशेषतया "पोलिका"नामकं खाद्यविशेषं निर्मान्ति । सायङ्काले “पञ्चाङ्गश्रवणं” करणीयम् । ग्रहणानां, वृष्टि-सस्यसमृद्धीनां च पूर्वसूचनाः भवन्ति पञ्चाङ्गे । रात्रौ चन्द्रोदयावसरे चन्द्रस्य नमस्कारः क्रियते तद्दिने । बान्धवान् मित्राणि च शुभकामनाः वदन्ति परस्परमेलनद्वारा । दूरे स्थितेभ्यः शुभकामनाः प्रेषयन्ति च । तद्दिने रामायणश्रवणम् अपि कुर्वन्ति कुत्रचित् । हिन्दुधर्मः • इतिहासः
त्रिमूर्तयः ब्रह्मा • विष्णुः • महेश्वरःअन्यदेवताः सरस्वती · लक्ष्मीः · पार्वती शक्तिः · दुर्गा · काली गणेशः · सुब्रह्मण्यः · अय्यप्पः रामः · कृष्णः हनूमान् प्रजापतिः · रुद्रः इन्द्रः · अग्निः · वायुः · निॠतिः भूमिः · वरुणः · कुबेरः · ईशानः
वेदान्ततत्त्वानि ब्रह्म · ॐ · ईश्वरः आत्मा · माया कर्म · संस्काराःपु्रुार्थाः धर्मः · अर्थः · कामः · मोक्षः
शास्त्राणि आस्तिकवादाः साङ्ख्यम् · योगः न्यायः · वैशेषिकम् पूर्वमीमांसा उत्तरमीमांसा /वेदान्तः (द्वैतम् , अद्वैतम् , विशिष्टाद्वैतम् )
नास्तिकवादाः चार्वाकवादः बौद्धवादः जैनवादः
वेदाः ऋग्वेदः • यजुर्वेदः सामवेदः • अथर्ववेदःविभागाः संहिता, ब्राह्मणः, आरण्यकः, उपनिषत्
उपवेदाः आयुर्वेदः • धनुर्वेदः गान्धर्वेदः • स्थापत्यवेदः
वेदाङ्गानि शिक्षा · छ्न्दः · व्याकरणम् निरुक्तः · कल्पः · जौतिषम्
उपनिषदः ऋग्वेदीयः ऐतरेयायुजुर्वेदीयाः बृहदारण्यकः · ईशवास्यः तैत्तरीयः · कठः · श्वेताश्वतरःसामवेदीयाःSama vedic छान्दोग्यः · केनःअथर्ववेदीयाः मुण्डकः · माण्डूक्यः · प्रश्नः
पुराणानि ब्रह्मसम्बद्धानि ब्रह्मपुराणम् · ब्रह्माण्डपुराणानि ब्रह्मवैवर्तपुराणम् मारकाण्डेयपुराणम् · भविष्यपुराणम्विष्णुसम्बद्धानि विष्णुपुराणम् · भागवतपुराणम् नारदपुराणम् · गरुडपुराणम् · पद्मपुराणम्शिवसम्बद्धानि शिवपुराणम् · लिङ्गपुराणम् स्कन्दपुराणम् · अग्निपुराणम् · वायुपुराणम्
इतिहासः रामायणम् · महाभारतम्
हिन्दूधर्मग्रन्थाः भगवद्गीता धर्मशास्त्रम् · मनुस्मृतिः अर्थशास्त्रम् · योगवासिष्ठः सूत्राणि · स्तोत्राणि · तन्त्राणि योगसूत्राणि
हिन्दूसाहित्यम्
परम्पराः
हिन्दूधर्मस्य पूजापद्धतिः पूजाः · जपः · भजनम् तपः · ध्यानम् यज्ञम् · होमः तीर्थस्थानानि · नैवेद्यम् हैन्दवमन्दिराणि · विग्रहः · भक्तिः
संस्काराः · गर्भाधानसंस्कारः · पुंसवनसंस्कारः · सीमन्तोन्नयनसंस्कारः · जातकर्मसंस्कारः · नामकरणसंस्कारः · कर्णवेधसंस्कारः · निष्क्रमणसंस्कारः · अन्नप्राशनसंस्कारः · चूडाकर्मसंस्कारः · उपनयनसंस्कारः · वेदारम्भसंस्कारः · केशान्तसंस्कारः · समावर्तनसंस्कारः · विवाहसंस्कारः · विवाहाग्निपरिग्रहसंस्कारः · अन्त्येष्टिसंस्कारः
वर्णाश्रमधर्मः वर्ण्यव्यवस्था ब्राह्मणः · क्षत्रियः वैश्यः · शूद्रःआश्रमव्यवस्था ब्रह्मचर्याश्रमः · गृहस्थाश्रमः वानप्रस्थाश्रमः · सन्यासाश्रमः
हिन्दू उत्सवाः नवरात्रोत्सवः विजयदशमी (दसरा) दीपावली · शिवरात्रिः · होली विशु · बिहु · Baisakhi · Puthandu गणेशचतुर्थी · ओणम् रामनवमी · कृष्णजन्माष्टमी रक्षाबन्धनम्
तत्त्वज्ञानिनः
प्राचीनाः गौतमः · जैमिनिः · कणादः · कपिलः · मार्काण्डेयः · पतञ्जलिः · वाल्मीकिः · व्यासः
मध्यकालीनाः शङ्कराचार्यः · बसवेश्वरः · चैतन्यमहाप्रभुः · जयन्तभट्टः · कबीरदासः · कुमारिलभट्टः · मधुसूदनसरस्वती स्वामिनः · विद्यारण्यः · नामदेवः · निम्बार्कः · प्रभाकरः · रामानुजाचार्यः · वेदान्तदेशिकः · सन्त तुकारामः · तुलिसीदासः · वाचस्पतिमिश्रः · वल्लभाचार्यः
आधुनिकाः श्री अरविन्दः · दयनन्दसरस्वती · महात्मागान्धी · कृश्णानन्दः · नारायणगुरुः · प्रभुपादः · श्रीरामकृष्णपरमहंसः · रमणमहर्षिः · सर्वपल्ली राधाकृष्णन् · स्वामी शिवानन्दसरस्वती · विवेकानन्दः · योगानन्दः
अन्यविषयाः
Hindu denominations राष्ट्रानुगुणं सनातनधर्मः सनातनधार्मिकता • सनातनपञ्चाङ्गम् हैन्दवनियमाः • सनातनमूर्तिशिल्पः [[सनातनरष्ट्रियता] • हिन्दुत्वम् सनातनतीर्थस्थानानि सनातनधर्मस्य समस्याः • सनातनटीका सनातनः निघण्टुः
प्रवेशद्वारम्:सनातनधर्मः प्रवेशद्वारम्:सनातनाध्यत्मिकप्रवेशः
तस्य दिनस्य महत्त्वम् :
१.पुराणानुसारम् अस्मिन्नेव दिने ब्रह्मा सृष्टिकार्यम् आरब्धवान् । २.श्रीरामः रावणं संहृत्य अयोध्यां प्रत्यागत्य एतद्दिने एव शासनम् आरब्धवान् । ३.शालिवाहनशकस्य विक्रमसंवत्सरस्य आरम्भदिनम् एतदेव । ४. राष्ट्रियस्वयंसेवकसङ्घस्य संस्थापकस्य केशवबलिरामहेगडेवारस्य जन्मोत्सवः अस्मिन्नेव दिने । निम्ब-गुडमिश्रणस्य महत्त्वम् :
आयुर्वेदानुसारं वसन्तऋतौ जायमनानां शारीरकविकाराणां निमित्तम् उत्तमम् औषधम् अस्ति निम्बकम् । निम्बगुडयोः मिश्रणस्य खादनेन शरीरस्य समतोलनं साधितं भवति ।
निम्बपर्णं पुष्पं च गुडः शतायुर्वज्रदेहाय सर्वसम्पत्कराय च । सर्वारिष्टविनाशाय निम्बकं दलभक्षणम् ॥ निम्बकदलभक्षणेन शतायुः भवति । शरीरं वज्रमिव सुदृढं भवति । सर्वसम्पत्प्राप्तिः भवति । सर्वारिष्टविनाशः अपि भवति । इति वदति अयं श्लोकः । जीवनं नाम निम्बकगुडमिश्रणमिव । मधुरत्वं तिक्तत्वं द्वयमपि भवति इत्यपि सन्देशं स्मारयति निम्बकगुडमिश्रणम् । एतत् निम्बकगुडमिश्रणं सुख-दुःखयोः, रात्रि-दिनयोः, लाभ-नष्टयोः, प्रीति-द्वेषयोः, जयापजययोः वा सङ्केतम् इव अस्ति । सर्वम् अपि जीवने समभावेन स्वीकरणीयम् इत्यस्य “स्थितप्रज्ञत्व”]]स्य अपि पाठः अस्ति अत्र । समग्रस्य वर्षस्य पूर्वसूचना दीयते एतत् निम्बकगुडमिश्रणम् ।
This article uses material from the Wikipedia संस्कृतम् article युगादिः , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). भिन्नोल्लेखः यावत् न भवेत्, तावत् CC BY-SA 4.0 इत्यत्र उल्लेखो भवति । Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki संस्कृतम् (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.