امیتابھ بچن

امیتابھ بچن
(ہندی وچ: अमिताभ बच्चन)
2009 وچّ امیتابھ بچن
جم	11 اکتوبر 1942 (82 سال)
وفات
رہائش	پرتیکشا، ممبئی، مہاراشٹر، بھارت
شہریت	بھارت (۱۹۴۷–) برطانوی ہندستان (–۱۹۴۷)
قد	1.88 میٹر
عارضہ	کورونا وائرس دا مرض ۲۰۱۹ء (جولائی ۲۰۲۰–)
زوجہ	جیا بہادری (1973–ہن تکّ)
اولاد	ابھشیک بچن شویتا نندو
تعداد اولاد	2
والدین	ہریونش رائے بچن تیزی بچن
والد	ہری ونش رائے بچن
والدہ	تیجی بچن
بہن/بھائی	اجیتابھ بچن
مناصب
رکن لوک سبھا
رکن مدت ۱۹۸۴  – ۱۹۸۷
حلقہ انتخاب	الہ آباد لوک سبھا حلقہ
عملی زندگی
مادر علمی	کروڑی مل کالج
تعلیمی اسناد	Bachelor of Science
پیشہ	اداکار، پروڈیؤسر، گائک، television presenter
مادری زبان	ہندی
پیشہ ورانہ زبان	ہندی ،  انگریزی
دور فعالیت	1969–present
کل دولت	470000000 ڈالر (۲۰۲۱)
اعزازات
دادا صاحب پھالکے انعام (۲۰۱۹)  پدم وبھوشن (۲۰۱۵) سی این این نیوز 18 انڈین آف دی ائیر (۲۰۱۱)  پدم بھوشن (۲۰۰۱) فلمفیئر لائیف ٹائم آچیومینٹ اوارڈ (۱۹۹۱) قومی فلم اعزاز برائے بہترین اداکار (برائے:Agneepath ) (۱۹۹۰)  فنون میں پدم شری (۱۹۸۴)
دستخط
ویب سائٹ
ویب سائٹ	srbachchan.tumblr.com
	IMDB اُتے صفحات
ترمیم

امیتابھ بچن (جم 11 اکتوبر 1942) اک بھارتی بالیوڈّ ایکٹر اے۔ 1970 دے دہاکے دے دوران اوہناں نے وڈی لوکپراتا حاصل کیتی اتے ادوں توں بھارتی سنیمے دے اتہاس وچّ سبھ توں پرمکھ شخصیت بن گئے ہن۔

امیتابھ بچن دا پیدائشی ناں انقلاب شری واستو اے تے اکتوبر، 1942ء نو‏‏ں ﺑﮭﺎﺭﺕ دی ریاست اتر پردیش ﻣﯿﮟ پیدا ہونے والا بھارتی اداکار اے۔ انہاں نو‏ں ابتدائی مقبولیت 1970ء وچ ملی تے اج انہاں دا شمار بھارتی فلمی صنعت د‏‏ی تریخ د‏‏ی معروف ترین ہستیاں وچ ہُندا ا‏‏ے۔

اپنے اداکاری دے سفر دے دوران وچ انہاں نے کئی وڈے ایوارڈ حاصل کیتے جنہاں وچ تن نیشنل فلم ایوارڈ تے بارہ فلم فیئر ایوارڈ شامل ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے پاس سب تو‏ں زیادہ دفع بہترین اداکار نامزد ہونے دا اعزاز حاصل ا‏‏ے۔ اداکاری دے علاوہ بچن نے گلوکاری، پیش کار تے میزبانی وی کردے رہے ني‏‏‏‏ں۔ 1984ء تو‏ں 1987ء تک اوہ بھارتی پارلیمان دے رکن منتخب ہوئے۔

امیتابھ بچن د‏‏ی شادی اداکارہ جیا بہادری تو‏ں ہوئی۔ انہاں دے دو بچے نيں شوئیتا نندا تے ابھیشیک بچن۔ ابھیشیک وی فلم اداکار نيں تے بھارتی اداکارہ ایشوریا رائے تو‏ں رشتہ ازدواج وچ منسلک ني‏‏‏‏ں۔

بچن دا ویاہ ایکٹریس جیا بھادڑی نال ہویا اے۔ ایہناں دے دو بچے ہن، شویتا نندہ اتے ابھشیک بچن، جو اک ایکٹر وی ہن اتے جہناں دا ویاہ ایشوریا رائے بچن نال ہویا اے۔

ﺳﻮ ﺳﮯ ﺯﺍﺋﺪ ﻓﻠﻤﻮﮞ ﻣﯿﮟ ﺍﺩﺍﮐﺎﺭﯼ ﮐﮯ ﺟﻠﻮﮮ ﺩﮐﮭﺎﻧﮯ ﻭﺍﻟﮯ ﺍﻣﯿﺘﺎﺏ ﺁﺝ ﺑﮭﯽ ﻣﺪﺍﺣﻮﮞ ﮐﮯ ﺩﻟﻮﮞ ﭘﺮ ﺭﺍﺝ ﮐﺮﺭﮨﮯ ﮨﯿﮟ۔ ۔ﺍﻧﮩﻮﮞ ﻧﮯ ﻓﻠﻤﯽ ﮐﯿﺮﯾﺌﺮ ﮐﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺳﻦ ﺍﻧﯿﺲ ﺳﻮ ﺍﻧﮩﺘﺮ ﻣﯿﮟ ﻓﻠﻢ ﺳﺎﺕ ﮨﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﮯ ﮐﯿﺎ، ﺟﺲ ﻣﯿﮟ ﺍﻧﮩﯿﮟ ﭘﮩﻠﮯ ﻧﯿﺸﻨﻞ ﺍﯾﻮﺍﺭﮈ ﺳﮯ ﻧﻮﺍﺯﺍ ﮔﯿﺎ۔ ﺍﺱ ﮐﮯ ﺑﻌﺪ ﺍﻧﮩﻮﮞ ﻧﮯ ﮐﺌﯽ ﮐﺎﻣﯿﺎﺏ ﻓﻠﻤﯿﮞ ﺍﭘﻨﯽ ﺍﺩﺍﮐﺎﺭﯼ ﮐﮯ ﺟﻮﮨﺮ ﺩﮐﮭﺎ ﮐﺮ ﻣﺪﺍﺣﻮﮞ ﮐﮯ ﺩﻝ ﺟﯿﺖ ﻟﺌﮯ۔ ﺍﻣﯿﺘﺎﺏ ﺑﭽﻦ ﻧﮯ ﺍﭘﻨﮯ ﭼﺎﻟﯿﺲ ﺳﺎﻟﮧ ﻓﻠﻤﯽ ﮐﯿﺮﯾﺌﺮ ﮐﮯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺎﺭﮦ ﻓﻠﻢ ﻓﯿﺌﺮ ﺍﯾﻮﺍﺭﮈﺯ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺌﮯ۔ ﺑﮭﺎﺭﺗﯽ ﻓﻠﻢ انڈﺳﭩﺮﯼ ﻣﯿﮟ ﺍﺑﺘﮏ ﺑﮩﺘﺮﯾﻦ ﺍﺩﺍﮐﺎﺭ ﮐﮯ ﻃﻮﺭ ﭘﺮ ﺳﺐ ﺳﮯ ﺯﯾﺎﺩﮦ ﺍﯾﻮﺍﺭﮈﺯ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮﻧﮯ ﮐﺎ ﺍﻋﺰﺍﺯ ﺍﺱ ﺳﭙﺮ ﺍﺳﭩﺎﺭ ﮐﻮ ﮨﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﮨﮯ۔ ﺍﺱ ﮐﮯ ﻋﻼﻭﮦ ﺍﻧﮩﻮﮞ ﮐﺌﯽ ﻧﯿﺸﻨﻞ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﻭﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﯾﻮﺍﺭﮈﺯ ﺑﮭﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺌﮯ۔ ﺍﻣﯿﺘﺎﺏ ﺑﭽﻦ ﻧﮯ ﺍﺩﺍﮐﺎﺭﯼ ﮐﮯ ﻋﻼﻭﮦ ﭘﺮﻭﮈﯾﻮﺳﺮ، ﭨﯽ ﻭﯼ ﮐﻤﭙﯿﺌﺮ، ﭘﻠﮯ ﺑﯿﮏ ﺳﻨﮕﺮ ﺍﻭﺭ ﺍﻧﮉﯾﻦ ﭘﺎﺭﻟﯿﻤﻨﭧ ﮐﮯ ﺭﮐﻦ ﺑﮭﯽ ﺭﮨﮯ۔ ﺍﻥ ﮐﯽ ﻣﺸﮩﻮﺭ ﻓﻠﻤﻮﮞ ﻣﯿﮟ ﺷﻌﻠﮯ، ﺷﮩﻨﺸﺎﮦ، ﻻﻭﺍﺭﺙ، ﮐﻮﻟﯽ، ﺍﮔﻨﯽ پتھ، ﺧﺪﺍ ﮔﻮﺍﮦ، ﮨﻢ، ﺍﻧﺴﺎﻧﯿﺖ، ﮐﺒﮭﯽ ﺧﻮﺷﯽ ﮐﺒﮭﯽ ﻏﻢ، ﻣﺤﺒﺘﯿﮟ، سرﮐﺎﺭ ﺭﺍﺝ ﺷﺎﻣﻞ ﮨﯿﮟ۔

بچن نے اپنے کیریئر وچّ کئی انعام جتے ہن، جہناں وچّ تنّ قومی فلم انعام اتے باراں فلمفیئر انعام شامل ہن۔ اوہناں دے نام سبھ توں زیادہ سبھ توں اتم ایکٹر فلمفیئر اوارڈا دا ریکارڈ اے۔ اداکاری دے علاوہ بچن نے پارشوگائیک، فلم پروڈیؤسر اتے ٹیوی میزبان اتے بھارتی پارلیمنٹ دے اک چنے ہوئے میمبر وجوں 1987 توں 1984 تکّ کردار نبھایا۔

مڈھلا جیون

امیتابھ بچن الہٰ باد، اتر پردیش وچ اک ہندو کایستھ گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد، ڈاکٹر ہری ونش رائے بچن جانے منے ہندی شاعر تے والدہ تیجی بچن فیصل آباد (حالیہ پاکستان وچ ) دے اک سکھ گھرانے تو‏ں سن۔ بچن دا بچپن وچ ناں انقلاب سی جو انقلاب زندہ باد دے نعرے تو‏ں متائثر ہوئے ک‏ے رکھیا گیا سی کیونجے اس وقت بھارت د‏‏ی آزادی د‏‏ی جدوجہد زوراں اُتے سی، بعد وچ انہاں دا ناں بدل ک‏ے امیتابھ رکھیا گیا جس دے معنی ہمیشہ رہنے والی روشنی دے ني‏‏‏‏ں۔

امیتابھ اپنے والد دے دو بیٹےآں وچ وڈے نيں، دوسرے دا ناں اجیتابھ ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی والدہ نو‏‏ں اسٹیج تو‏ں بہت لگاؤ سی تے انہاں نو‏‏ں فلماں وچ کم کرنے د‏‏ی پیشکش وی ہوئی مگر انہاں نے گھریلو ذمہ داری نو‏‏ں اداکاری اُتے فوقیت دی۔ امیتابھ دے اداکاری دے پیشہ نو‏‏ں اختیار کرنے وچ انہاں د‏‏ی والدہ دا وڈا ہتھ اے ۔ امیتابھ دے والد دا 18 جنوری 2003 تے والدہ دا 21 دسمبر 2007ء وچ انتقال ہويا۔

امیتابھ دے پاس دوہرے ایم - اے (ماسٹرز آف آرٹس) د‏‏ی سند ا‏‏ے۔ انہاں نے آلہٰ باد وچ جنانا پرابودہینی تے بائز ہائی اسکول تو‏ں ابتدائی تعلیم حاصل کيتی، اس دے بعد نینیتال شیروڈ کالج گئے جتھ‏ے انہاں نے علم فنون دے شعبے نو‏‏ں اختیار کيتا۔ ایتھ‏ے تو‏ں اوہ یونیورسٹی دہلی دے کروری مال کالج گئے تے سائنس د‏‏ی سند حاصل کيتی۔ انہاں نے ویہہ سال د‏‏ی عمر وچ کلکتہ د‏‏ی کمپنی د‏‏ی نوکری چھڈ دتی تاکہ اداکاری دے سفر نو‏‏ں اگے ودھیا سکن ۔

فنکاری دا سفر

ابتدائی دور (1969ء - 1972ء)

فائل:AmitabhAnand70.jpg

امیتابھ د‏‏ی اداکاری دا سفر 1969ء وچ فلم ست ہندوستانی تو‏ں ہويا، جس دے ہدایت کار خواجہ احمد عباس تے ساتھی اداکاراں وچ اتپل دت، مدھو تے جلال آغا شامل سن ۔ گو دے فلم باکس آفس اُتے اچھی کارکردگی نہ دکھا سکی مگر بچن نو‏‏ں بہترین نوارد اداکار دا پہلا نیشنل فلم ایوارڈ ملا۔

اس دے بعد 1971ء وچ آنند آئی جو کاروباری لحاظ تو‏ں کامیاب تے تنقید نگاراں وچ بہت سراہی گئی۔ اس فلم وچ بچن نے راجیش کھنا دے برابر اک ڈاکٹر دا کردار ادا کيتا تے اس دے لئی انہاں نو‏ں فلم فیئر بہترین معاون اداکار دا ایوارڈ ملا۔ ايس‏ے سال پروانہ لگی، اس فلم وچ انہاں نے نوین نشچل، یوگی‏‏تا بالی تے اوم پرکراش دے مخالف دیوانے عاشق دا کردار ادا کيتا، ایداں دے منفی کردار وچ امیتابھ نو‏‏ں کم ہی دیکھیا گیا۔ اس دے بعد انہاں د‏‏ی کئی فلماں باکس آفس اُتے اچھی کارکردگی نئيں دکھا سکن جنہاں وچ 1971ء وچ لگنے والی فلم ریشماں تے شیرا وی شامل ا‏‏ے۔ اس دوران وچ انہاں نے فلم گڈی وچ مہمان اداکار دے طور اُتے کم کيتا، اس فلم دے ہور اداکاراں وچ انہاں د‏‏ی مستقب‏‏ل د‏‏ی شریکِ حیات جیا بہادری تے دھرمیندر شامل ني‏‏‏‏ں۔ اپنی بھاری آواز د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں نے فلم باورچی دے اک حصّہ نو‏‏ں بیان کيتا۔ 1972ء وچ انہاں نے سفر اُتے مبنی مزاحیہ سنسنی خیز فلم بمبئی ٹو گوا وچ کم کيتا جس د‏‏ی ہدایتکاری ایس۔ راماناتھن نے کيتی۔ فلم دے ہور اداکاراں وچ ارونا ایرانی، محمود، انور علی تے ناصر حسین شامل سن ۔

شہرت د‏‏ی بلندیاں دا سفر(1973-1983ء)

1973ء وچ بچن ترقی د‏‏ی نويں راہاں اُتے گامزن ہوئے گئے جدو‏ں ہدایتکار پرکاش مہرا نے انہاں نو‏ں فلم زنجیر وچ انسپیکٹر وجے کھنا دے کردار وچ پیش کيتا۔ اس فلم وچ بچن د‏‏ی اداکاری انہاں دے ہور رومانوی کرداراں تو‏ں مختلف سی تے ایتھ‏ے تو‏ں بچن نو‏‏ں بالی وڈ دے اینگری ینگ مین (Angry Young Man) د‏‏ی پہچان ملی۔ اس فلم دے لئی انہاں نو‏‏ں فلم فیئر نیشنل ایوارڈ برائے بہترین اداکار ملا۔ ايس‏ے سال امیتابھ تے جیا بہادری د‏‏ی شادی وی ہوئی تے اوہ اک نال کئی فلماں وچ آئے، زنجیر دے علاوہ انہاں دونے د‏‏ی اک ہور فلم ابھیمان شادی دے اک مہینہ بعد پردے اُتے لگی۔ فلم نمک حرام وچ امیتابھ وکرم دے کردار وچ نظر آئے، ہدایتکار ہراکاش مکھرجی تے قلم کار بریش چیٹرجی د‏‏ی لکھی اس فلم وچ دوستی دے مختلف پہلوآں نو‏‏ں اجاگ‏ر کيتا گیا ا‏‏ے۔ راجیش کھنّا تے ریکھا دے مدمقابل انہاں دے کردار نو‏‏ں بہت سراہا گیا تے اس کردار دے لئی فلم فیئر ایوارڈ برائے بہترین معاون اداکار تو‏ں نوازیا گیا۔

1974ء وچ بچن نے کنوارا باپ تے دوست وچ مہمان اداکار دے طور اُتے کم کيتا، جس دے بعد اس سال دا سب تو‏ں زیادہ کاروبار کرنے والی فلم روٹی کپڑ‏ا تے مکان وچ انہاں نے معاون اداکار دا رول ادا کيتا، فلم د‏‏ی ہدایت کاری تے کہانی منوج کمار نے لکھی تے خود منوج کمار دے علاوہ ششی کپور تے زینت امان نے اداکاری کيتی۔ 6 دسمبر 1974ء نو‏‏ں فلم مجبور وچ مرکزی کردار ادا کيتا، مجبور د‏‏ی کہانی ہالی وڈ د‏‏ی فلم ZigZag تو‏ں متاثر ہوئے ک‏ے لکھی گئی سی، اس فلم نو‏‏ں خاص پزیرائی نئيں ملی۔

فائل:Amitabh1970.jpg

1975ء وچ انہاں نے مختلف موضوعات د‏‏ی فلماں وچ کم کيتا جنہاں وچ مزاحیہ فلم چپکے چپکے ، جرم د‏‏ی داستان فرار تے رومانوی داستان ملی شامل ني‏‏‏‏ں۔ ايس‏ے سال انہاں د‏‏ی دو تے فلماں پردے اُتے لگاں جنہاں نو‏ں ہندی سنیما د‏‏ی تریخ وچ اہ‏م مقام حاصل ہويا۔ انہاں وچ پہلی یش چوپڑ‏ا د‏‏ی دیوار جس وچ بچن نے ششی کپور، نیروپا رائے تے نیتو سنگھ دے مخالف کم کيتا، اس فلم وچ اپنے کم دے لئی اوہ فلم فیئر برائے بہتراں معاون اداکار دے لئی نامزد ہوئے۔ دیوار 1975ء دے سال وچ باکس آفس د‏‏ی بہترین فلماں وچ شمار ہوئی تے اسنو‏ں چوتھا درجہ ملا۔ انڈیا ٹائمز موویز نے دیوار دا شمار بالی وڈ د‏‏ی پچیس دیکھنے لائق فلماں وچ کیہ۔ اس دے بعد 15 اگست 1975ء وچ شعلے ریلیز ہوئی، جو اس وقت بھارت د‏‏ی تریخ وچ سب تو‏ں زیادہ کاروبار کرنے والی فلم بنی۔ اس فلم د‏‏ی کل کمائی 2,364,500,000 Rs برابر $60 ملین (افراطِ زر دے بعد) دے لگ بھگ سی۔ بچن نے اس فلم وچ جے دیو دا کردار ادا کيتا تے انہاں دے مخالف بھارتی فلم صنعت دے وڈے اداکاراں نے کم کيتا۔ انہاں وچ اداکار دھرمیندر، ہیما مالینی، سنجیو کمار، جیا بہادری تے امجد خان شامل سن ۔ 1999ء وچ بی۔ بی۔ سی۔ انڈیا نے فلم شعلے نو‏‏ں صدی د‏‏ی بہترین فلم قرار دی۔ فلم دیوار کیطرح انڈیا ٹائمز موویز نے شعلے نو‏‏ں بالی وڈ د‏‏ی دیکھنے لائق پچیس فلماں د‏‏ی لسٹ وچ شامل کيتا۔ ايس‏ے سال پچاسواں سالانہ فلم فیئر ایوارڈز وچ ججاں نے اسنو‏ں فلم فیئر نصف صدی د‏‏ی بہترین فلم دے خاص اعزاز تو‏ں نوازیا۔

شعلے د‏‏ی کامیابی دے بعد بچن بالی وڈ د‏‏ی بلندیاں نو‏‏ں چھونے لگے تے 1976ء تو‏ں 1984ء دے درمیان وچ انہاں نو‏ں کئی فلم فیئر ایوارڈ تے نامزدگیاں ملیاں، گو کہ فلم شعلے وچ انہاں دا کردار ماردھاڑ تو‏ں بھریا ہويا سی مگر انہاں نو‏ں نے ہر قسم دے کردار وچ خود نو‏‏ں انتہائی خوبی تو‏ں نبھا کر اپنا لوہا منوایا، جداں فلم کدی کدی (1976ء) وچ انہاں دا رومانوی تے فلم امر اکبر اینتھونی (1977ء) تے چپکے چپدے (1975ء) وچ انہاں دا مزاحیہ کردار انہاں د‏‏ی اداکارانہ صلاحیت دا منہ بولدا ثبوت ا‏‏ے۔ 1976ء وچ اک بار فیر ہدایتکار یش چوپڑ‏ا د‏‏ی فلم کدی کدی وچ نظر آئے، ایہ اک رومانوی داستان اے جس وچ امیتابھ اک نوجوان شاعر دا کردار کردے ہوئے اک خوبصورت دوشیزہ پوجا دے عشق وچ گرفتار ہوئے جاندے نيں، پوجا دا کردار راکھی گلزار نے ادا کيتا۔ اس فلم دے دل پگھلا دینے والے مکالمےآں تے جذبات نو‏‏ں چھوندے موضوع نے امیتابھ نو‏‏ں اک نويں روپ وچ عوام دے روبرو پیش کيتا۔ اس فلم دے لئی اک بار فیر بچن نو‏‏ں فلم فیئر وچ بہتراں اداکار د‏‏ی اک ہور نامزدگی دلائی۔ 1977ء وچ امر اکبر اینتھونی دے لئی انہاں نو‏ں فلم فیئر برائے بہترین اداکار دا ایوارڈ ملا، فلم وچ امیتابھ ونود کھنا تے رشی کبور دے مقابل اینتھونی گونسالوز دا کردار کردے نطر آئے۔ 1978ء دا سال بغیر کسی شک دے انہاں دے سامنے اعزازات دا ڈھیر لگ گیا، اس سال انہاں د‏‏ی چاراں فلماں سب تو‏ں زیادہ کاروبار کرنے د‏‏ی لسٹ وچ سب تو‏ں اُتے رني‏‏‏‏ں۔ فلم قسماں وعدے وچ انہاں نے ا مِت تے شنکر دا دوہرا کردار ادا کيتا تے ڈان وچ ڈان تے انہاں دے ہمشکل وجے دا کردار کردے نظر آئے۔ فلم ڈان دے لئی انہاں نو‏ں اک ہور فلم فیئر برائے بہترین اداکار دا ایوارڈ ملا، اس دے علاوہ فلم تریشول تے مقدر دا سکندر وچ انہاں د‏‏ی اداکاری نو‏‏ں ناقدین نے بیحد سراہا تے انہاں دونون فلماں وچ انہاں نو‏ں فلم فیئر برائے بہترین اداکار د‏‏ی نامزدگی ملی۔ فرانسیسی ہدایتکار فرانکوئس ٹروفاؤٹ نے انہاں د‏‏ی کامیابیاں تے اعزازات دے لئی ”یک فرد صنعت“ لے لقب تو‏ں نوازیا۔

فائل:AmitabhRekhaSilsila.jpg

1979ء وچ امیتابھ نو‏‏ں پہلی دفعہ فلم مسٹر نٹور لال وچ اپنی گائیکی دے جوہر دکھانے دا موقع ملا، فلم وچ انہاں دے نال ریکھا نظر آئیاں ۔ اس فلم دے لئی انہاں نو‏ں فلم فیئر بہترین اداکار تے فلم فیئر بہترین مرد گلوکار دا اعزاز ملا۔ 1979ء وچ اک بار فیر اوہ فلم کالا پتھر دے لئی فلم فیئر بہترین اداکار دے گٹھ وچ نامزد ہوئے تے ايس‏ے طرح 1980ء وچ پدایتکار راج کھوسلا د‏‏ی دوستانہ کیلیئتے وی ايس‏ے گٹھ وچ نامزدگی ملی۔ فلم وچ امیتابھ نے اداکار شتروگن سنہا تے زینت امان دے مقابل اداکاری دے جوہر دکھائے۔ دوستانہ 1980ء د‏‏ی سب ست زیادہ کاروبار کرنے والی فلم ثابت پوئی۔ 1981 وچ امیتابھ نے یش چوپڑ‏ا د‏‏ی فلم سلسلہ وچ اپنی اہلیہ جیا بہادری تے ریکھا دے نال نظر آئے۔ انہاں دناں امیتابھ تے ریکھا دے عشق د‏‏ی کافی افعانيں اڑاں مگر اس دا انہاں د‏‏ی ازدواجی زندگی اُتے کوئی اثرنہ پيا۔ اس دور د‏‏ی ہور فلماں وچ رام بلرام (1980ء)، شان (1980)، لاوارث (1981) تے شکتی (1982) شامل ني‏‏‏‏ں۔ شکتی وچ امیتابھ مشہور زمانہ اداکار دلیپ کمار دے مقابل اداکاری کردے نظر آئے۔

اداکار

سال	فلم	کردار	نوٹس
1969	سات ہندوستانی	انور علی	وجیتا، سبتوں ودھیا نواں اداکار قومی فلم انعام
	بھون سوم (Bhuvan Shome)	کمینٹیٹر (سور)
1971	پروانہ (Parwaana)	کمار سین
	آنند	ڈاکٹر کمار بھاسکر بنرجی / بابو موشائے	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
	ریشما اور شیرا	چھوٹو
	گڈی (Guddi)	خود
	پیار کی کہانی (Pyar Ki Kahani)	رام چندر
1972	سنجوگ (Sanjog)	موہن
	بنسی برجو (Bansi Birju)	برجو
	پیا کا گھر (Piya Ka Ghar)		اتتھی اپستھتی
	ایک نظر (Ek Nazar)	من موہن آکاش تیاگی
	باورچی (Bawarchi)	ذکر کرن والا
	راستے کا پتھر (Raaste Ka Patthar)	جے شنکر رئے
	بامبے ٹو گوا (Bombay to Goa)	روی کمار
1973	بڑا کبوتر (Bada Kabootar)		اتتھی اپستھتی
	بندھے ہاتھ (Bandhe Haath)	شامو اور دیپک	دوہری کردار
	زنزیر (Zanjeer)	انسپیکٹر وجے کھنہ	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	گہری چال (Gehri Chaal)	رتن
	ابھیمان (Abhimaan)	سبیر کمار
	سوداگر (Saudagar)	موتی
	نمک حرام (Namak Haraam)	وکرم (وکی)	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
1974	کنوارا باپ (Kunwara Baap)	گسٹین	اتتھی اپستھتی
	دوست (Dost)	آنند	اتتھی اپستھتی
	کسوٹی (Kasauti)	امیتابھ شرما (امتّ)
	بے نام (Benaam)	امتّ شریواستو
	روٹی کپڑا اور مکان (Roti Kapda Aur Makaan)	وجے
	مجبور (Majboor)	روی کھنہ
1975	چپکے چپکے	سکمار سنہا / پرمل ترپاٹھی
	فرار (Faraar)	راجیش (راج)
	ملی (Mili)	شیکھر دیال
	دیوار (Deewar)	وجے ورما	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	ضمیر (Zameer)	بادل / چمپو
	شالہ (Sholay)	جے (جیدیو)
1976	دو انجانے (Do Anjaane)	امتّ رائے / نریش دتّ
	چھوٹی سی بات (Chhoti Si Baat)		خاص اپستھتی
	کبھی کبھی (Kabhi Kabhie)	امتّ ملہوترا	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	ہیراپھیری (Hera Pheri)	وجے / انسپیکٹر ہیرا چند
1977	آلاپ (Alaap)	آلوک پرساد
	چرنداس (Charandas)	قوالی گائک	خاص اپستھتی
	امر اکبر اینتھونی (Amar Akbar Anthony)	اینتھونی گانسالویز	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	شطرنج کے کھلاڑی	ذکر کرن والا
	عدالت (Adalat)	دھرم / و راجو	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام۔ دوہری کردار
	ایمان دھرم (Imaan Dharam)	احمد رضا
	خون پسینہ (Khoon Pasina)	شوا/ٹائگر
	پرورش (Parvarish)	امتّ
1978	بے شرم (Besharam)	رام چندر کمار/ پرنس چند شیکھر ||
	گنگا کی سوگندھ (Ganga Ki Saugandh)	جیوا
	کویلے وعدے (Kasme Vaade)	امتّ / شنکر	دوہری کردار
	ترشول (Trishul)	وجے کمار	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	ڈان (Don)	ڈان / وجے	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام۔ دوہری کردار
	مقدرج کا سکندر (Muqaddar Ka Sikandar)	سکندر	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
1979	د گریٹ گیمبلر (The Great Gambler)	جے / انسپیکٹر وجے	دوہری کردار
	[[گولمال (Golmaal)	خود	خاص اپستھتی
	جرمانہ (Jurmana)	اندر سکفوج
	منزل (Manzil)	اجے چندر
	مِ0 نٹور لال (Mr. Natwarlal)	نٹور لال / اوتار سنگھ	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام اور پچھمی سنگیت گائک دا سبتوں ودھیا فلم انعام (Filmfare Best Male Playback Award)
	کالا پتھر (Kaala Patthar)	وجے پال سنگھ	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	سہاگ (Suhaag)	امتّ کپور
1980	دو اور دو پانچ (Do Aur Do Paanch)	وجے / رام
	دوستانہ (Dostana)	وجے ورما	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	رام بلرام (Ram Balram)	انسپیکٹر بلرام سنگھ
	شان (Shaan)	وجے کمار
1981	چشمیبددور (Chashme Buddoor)		خاص اپستھتی
	کمانڈر (Commander)		اتتھی اپستھتی
	نصیب (Naseeb)	جان جانی جناردن
	برسات کی اک رات (Barsaat Ki Ek Raat)	ایسی پی ابھیجیت رئے
	لاوارث (Lawaaris)	ہیرا	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	سلسلہ (فلم)	امتّ ملہوترا	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	یارانہ (Yaraana)	کشن کمار
	کالیا (Kaalia)	کلو / کالیا
1982	ستے پے ستا (Satte Pe Satta)	روی آنند اور بابو	دوہری کردار
	[[بے مثال 1982 فلم)|بے مثال (Bemisaal)	ڈاکٹر سدھیر رائے اور ادھیر رئے	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام۔ دوہری کردار
	دیس پریمی (Desh Premee)	ماسٹر دینیتیم اور راجو	دوہری کردار
	نمک حلال (Namak Halaal)	ارجن سنگھ	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	خددار (Khud-Daar)	گووند شریواستو / چھوٹو استاد
	طاقت (Shakti)	وجے کمار	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
1983	ناستک (Nastik)	شنکر (شیرو) / بھولا
	اندھا قانون (Andha Kanoon)	جان نثار اختر کھان	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام۔ اتتھی اپستھتی
	مہان (Mahaan)	رانا رنویر، گرو، اور انسپیکٹر شنکر	ٹرپل کردار
	پکار (Pukar)	رام داس / رونی
	کلی (Coolie)	اقبال اے خان
1984	انقلاب (Inquilaab)	امر ناتھ
	شرابی (Sharaabi)	وکی کپور	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
1985	گرفتار (Giraftaar)	انسپیکٹر کرن کمار کھنہ
	مرد (Mard)	راجو " مرد " تانگیوالا	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
1986	اک رکا ہوا فیصلہ (Ek Ruka Hua Faisla)		اتتھی اپستھتی
	آخری راستا (Aakhree Raasta)	ڈیوڈ / وجے	دوہری کردار
1987	جلوا (Jalwa)	خود	خاص اپستھتی
	کون جیتا کون ہارا (Kaun Jeeta Kaun Haara)	خود	اتتھی اپستھتی
1988	سورما بھوپالی (Soorma Bhopali)		اتتھی اپستھتی
	شہنشاہ (Shahenshah)	انسپیکٹر وجے کمار شریواستو / شہنشاہ||نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	ہیرو ہیرا لال (Hero Hiralal)	خود	خاص اپستھتی
	گنگا جمنا سرسوتی (Ganga Jamuna Saraswati)	گنگا پرساد
1989	بٹوارا (Batwara)	ذکر کرن والا
	طوفان (Toofan)	طوفان اور شیام	دوہری کردار
	جادوگر (Jaadugar)	گوگا گوگیش‍ور
	میں آزاد ہوں، (Main Azaad Hoon)	آزاد
1990	اگنپتھ (Agneepath)	وجے دینیتیم چوہان	وجیتا،سبتوں ودھیا اداکار دے لئی قومی فلم انعام (National Film Award for Best Actor) اور نامزد فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام،
	کرودھ (Krodh)		خاص اپستھتی
	آج کا ارجن (Aaj Ka Arjun)	بھیما
1991	ہم (Hum)	ٹائگر / شیکھر	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	عجوبہ (Ajooba)	عجوبہ / علی
	[[اندرجیت (Indrajeet)	اندرجیت
	اکیلا (Akayla)	انسپیکٹر وجے ورما
1992	خدا گواہ (Khuda Gawah)	بادشاہ کھان	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
1993	انسانیت (Insaniyat)	انسپیکٹر امر
1994	تیرے میرے سپنے (Tere Mere Sapne)	ذکر کرن والا
1997	مرتوداتا (Mrityudata)	ڈاکٹر رام پرساد گھایل
1998	میجر صاب (Major Saab)	میجر جسبیر سنگھ رانا
	بڑے میاں چھوٹے میاں (Bade Miyan Chhote Miyan)	انسپیکٹر ارجن سنگھ اور بڑے میاں	دوہری کردار
1999	لعل بادشاہ (Lal Baadshah)	لعل " بادشاہ " سنگھ اور رنبیر سنگھ	دوہری کردار
	سوریاونشم (Sooryavansham)	بھانو پرتاپ سنگھ ٹھاکر اور ہیرا سنگھ	دوہری کردار
	ہندوستان کی قسم (Hindustan Ki Kasam)	کبیرا
	کہرام (Kohram)	کرنلبلبیر سنگھ سوڈھی (دیوراج ہتھوڑا) اور دادا بھائی||
	ہیلو بردر (Hello Brother)	وہائس آف گوڈ
2٠٠٠	محبتین	نارائن شنکر	وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
2001	ایک رشتہ (Ek Rishtaa)	وجے کپور
	لگان	ذکر کرن والا
	عکس (Aks)	منو ورما	وجیتا، فلم سمیکشک انعام دے لئی سبتوں ودھیا مظاہرہ (Filmfare Critics Award for Best Performance) اور نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	کبھی خوشی کبھی غم	یشوردھن یش رائیچند	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
2002	آنکھیں (Aankhen)	وجے سنگھ راجپوت	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
	ہم کسی سے کم نہیں (Hum Kisise Kum Nahi)	ڈاکٹر رستوگی
	اگنی ورشا (Agni Varsha)	اندر (پرمیشور)	خاص اپستھتی
	کانٹے (Kaante)	یشوردھن رام پال / " میجر "	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
2003	خوشی (Khushi)	ذکر کرن والا
	ارمان (Armaan)	ڈاکٹر سدھمطلب سنہا
	ممبئی سے آیا میرا دوست (Mumbai Se Aaya Mera Dost)	ذکر کرن والا
	بوم	بڑے میا
	باغبان (Baghban)	راج ملہوترا	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	فنٹوش (Fun2shh)	ذکر کرن والا
2004	خاکی (Khakee)	ڈیسیپی اننت کمار شریواستو	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	اعتبار (Aetbaar)	ڈانرنویر ملہوترا
	ردراکش (Rudraksh)	ذکر کرن والا
	انصاف (Insaaf)	ذکر کرن والا
	دیو	ڈیسیپیدیو پرتاپ سنگھ
	لکشیا (Lakshya)	کرنل سنیل کاملے
	دیوار (Deewaar)	میجر رنویر قول
	کیوں۔۔۔!ہو گیا نہ (Kyun.۔.! Ho Gaya Na)	راج چوہان
	ہم کون اے (Hum Kaun Hai)	جان میجر ولیئمس اور فرینک جیمس ولیئمس||دوہری کردار
	ویر - جارا (Veer-Zaara)	سمیر سنگھ چودھری	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام۔ خاص اپستھتی
	اب تمہارے حوالے وطن ساتھیؤ (Ab Tumhare Hawale Watan Saathiyo)	میجر جنرل امرجیت سنگھ
2005	بلیک (Black)	دیوراج سہائے	دوہرے وجیتا، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام & فلم سمیکھئک انعام دے لئی سبتوں ودھیا مظاہرہ (Filmfare Critics Award for Best Performance)۔ وجیتا، قومی فلم انعام دے لئی سبتوں ودھیا اداکار (National Film Award for Best Actor)
	وقت (Waqt)	عیش‍ور چندر شراوتّ
	بنٹی اور ببلی (Bunty Aur Babli)	ڈیسیپیدشرتھ سنگھ	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
	پرنیتا (Parineeta)	ذکر کرن والا
	پہیلی (Paheli)	گڑ ریا	خاص اپستھتی
	سرکار (Sarkar)	سبھاش ناگرے / "سرکار "	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا اداکار دا انعام
	خلاف (Viruddh)	ودیادھر پٹوردھن
	رام جی لندنوالے (Ramji Londonwaley)	خود	خاص اپستھتی
	دل جو بھی کاے (Dil Jo Bhi Kahey.۔.)	شیکھر سنہا
	اک اجنبی	سوریویر سنگھ
	امرتدھارا	خود	خاص اپستھتی کنڑ فلم
2006	پروار (Family)	ویرین ساہی
	ڈرنا ضروری اے (Darna Zaroori Hai)	پروفیسر
	کبھی الوداع نہ کہنا (Kabhi Alvida Naa Kehna)	سمر جت سنگھ تلوار (آقا۔ سیم)	نامزد، فلمفیئر سبتوں ودھیا معاون اداکار دا انعام
	بابل (Baabul)	بلراج کپور
2007	Eklavya: The Royal Guard	اکلویا
	نشبد (Nishabd)	وجے
	چینی کم	بدھدیو گپیؤ
	شوٹاؤٹ ایٹ لوکھنڈوالا (Shootout at Lokhandwala)	ڈنگرا	خاص اپستھتی
	جھوم برابر جھوم (Jhoom Barabar Jhoom)	سوتردھار	خاص اپستھتی
	رام گوپال ورما کی آگ (Ram Gopal Varma Ki Aag)	ببن سنگھ
	اوم شترقی اوم (Om Shanti Om)	خود	خاص اپستھتی
	د لاسٹ لیئر (The Last Lear)	ہریش مشرا
2008	یار میری زندگی (Yaar Meri Zindagi)		4 اپریل، 2008 نوں رلیز
[[بھوتناتھ (Bhoothnath)	بھوتناتھ (کیلاش ناتھ)
سرکار راج (Sarkar Raj)	سبھاش ناگرے / " سرکار "	رلیز ہو گئی
گوڈ تسی گریٹ ہو (God Tussi Great Ho)	سروشکتمان ایشور	15 اگست، 2008 نوں رلیز۔
ضمانت (Zamaanat)	شو شنکر	پیداوار دے بعد
الادین (Aladin)	جنّ (Jin)	پھلمانکن سماپت
تالسمان (Talismaan)		فلمانکن
اپو رجن (Exclusion)		فلمانکن
شانتا رام'شانتا رام ' وچّ امیتابھ بچن کی کردار	کھادر بھائی	پورو پیداوار
2013	بامبے ٹاکیز	سویں	اتتھی اپستھتی

1982ء وچ فلم قلی دے دوران وچ حادثہ

1982ء وچ فلم قلی د‏‏ی فلم بندی دے دوران وچ اک لڑیائی دا منظر کردے ہوئے میز دا کونا لگنے تو‏ں امیتابھ شدید زخمی ہوئے گئے۔ اس منظر وچ امیتابھ نو‏‏ں میز اُتے گرنا سی مگر اندازہ د‏‏ی غلطی تو‏ں میز دا کونا انہاں دے پیٹ وچ لگیا تے اس دے نتیجہ وچ انہاں د‏‏ی تلی پھٹ گئی تے کافی خون ضائع ہوئے گیا۔ انہاں نو‏‏ں فوراً ہسپتال لے جایا گیا جتھ‏ے اوہ کئی مہینے زندگی تے موت د‏‏ی جنگ لڑدے رہ‏‏ے۔ اس دوران وچ انہاں دے مداحاں نے مندراں وچ دعاواں کيتياں تے چڑھاوے پیش کیتے، صحت بہتر ہونے دے بعد انہاں دے مداح ہزاراں د‏‏ی تعداد وچ ہسپتال دے باہر جمع ہوئے گئے۔ بالآخر کئی ماہ دے علاج دے بعد فلم دوبارہ شروع ہوئی تے 1983ء وچ سنیما گھراں میی لگی تے امیتابھ دے حادثہ تو‏ں مشہوری د‏‏ی وجہ تو‏ں باکس آفس اُتے کامیاب ہوئی۔

ہدایت کار منموہن دیسائی نے امیتابھ دے نال پیش آنے والے حادثہ دے باعث فلم قلی دا منظر بدل دتا سی۔ اصلی کہانی وچ بچن دے کردار نو‏‏ں قتل ہوئے جانا سی مگر کہانی بدلنے دے بعد اوہ آخر تک زندہ رہندے ني‏‏‏‏ں۔ منموہن دیسائی دے متابق ایسا آدمی نو‏‏ں فلم وچ مردا دکھانا بہتر نئيں جو جود زندگی موت د‏‏ی جنگ لڑ کر آیا ہوئے۔ فلم دے دوران وچ لڑیائی دا منظر ٹہریا کر امیتابھ دے حادثہ دا پیغام دکھایا گیا ا‏‏ے۔ اس دے بعد ہی اوہ عضلاندی کمزوری د‏‏ی بیماری وچ مبتلا ہوئے گئے جس دے باعث اوہ ذہنی تے جسمانی طور اُتے کمزور ہوئے گئے تے فلمی دنیا نو‏‏ں خیر آباد ک‏ر ک‏ے سیاست وچ قسمت آزمانے دا فیصلہ ک‏ر ليا۔ اس وقت اوہ فلم لائن تو‏ں نا امید ہوئے گئے تے فلم د‏‏ی کارکردگی دے بارے وچ پہلے تو‏ں ہی کہنے لگے کہ ”یہ فلم تاں فلاپ ہوئے گی“۔

سیاست: 1984-1987ء

1984ء وچ فلم لائن نو‏‏ں خیرآباد کرنے دے بعد امیتابھ نے سیاست وچ قدم رکھیا تے اپنے خاندانی دوست راجیو گاندھی د‏‏ی حمایت وچ الہ باد د‏‏ی لوک سبھا تو‏ں سابق وزیر اعلٰی اترپردیش ایچ۔ این۔ بہوگونا دے مقابل کھڑے ہوئے تے عام انتخاگل کيتی تریخ دے سب تو‏ں وڈے فرق (68۔ 2 فیصد ووٹ) تو‏ں جیت حاصل کيتی۔ انہاں دا سیاسی سفر بوہت گھٹ عزصہ اُتے محیط سی تے تن سال دے بعد ہی انہاں نے سیاست نو‏‏ں وی خیر آباد کر دتا۔ اس دے فورأ بعد امیتابھ تے انہاں دے بھائی اُتے اک اخبار نے بوفور گھوٹالہ تو‏ں وابستگی دا الزام لگایا جسنو‏ں اوہ عدالت وچ لے گئے جتھ‏ے اوہ بیقصور ثابت ہوئے۔

ABCL اُتے آئے مالیا‏تی بحران دے دوران مدد کرنے اُتے بچن نے اپنے پرانے دوست امر سنگھ د‏‏ی حمایت وچ سماج وادی جماعت د‏‏ی رکنیت حاصل کری۔ جیا بچن نے وی سماج وادی جماعت وچ شمولیت اختیار کيتی تے راج سبھا د‏‏ی رکن بنیاں۔ بچن نے سماج وادی جماعت د‏‏ی اشتہاری تے سیاسی سرگرمیاں وچ حمایت جاری رکھی جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں حالیہ دور وچ اک بار فیر انہاں نو‏ں مشکلات دا سامنا کرنا پيا جو بھارتی عدالت وچ انہاں نو‏ں قانونی کاغذات وچ خود نو‏‏ں کسان ظاہر کرنے دے واقع دے بعد شروع ہوئی۔

اپنی کامیابی د‏‏ی بلندیاں اُتے انہاں اُتے بھارتی پریس دے جریداں نے انہاں اُتے 15 سال د‏‏ی پابندی عائد کردتی، اس پابندی نو‏‏ں عائد کرنے د‏‏ی لسٹ وچ اسٹار ڈسٹ تے ہور فلمی جریدے شامل سن ۔ بچن دے مطابق اپنے دفاع وچ پریس دا 1989ء تک اپنی فلماں دے سیٹ اُتے داخلہ بندرکھیا۔ انہاں دے مطابق ایہ قدم انہاں نے پریس نو‏‏ں انہاں دے خلاف غلط خبراں شائع کرنے تو‏ں باز رکھنے دے لئی اٹھایا سی۔

اداکاری تو‏ں وقتی سبکدوشی 1988-1992ء

1988ء وچ امیتابھ نے فلم شہنشاہ تو‏ں دوبارہ اداکاری وچ قدم رکھیا۔ امیتابھ د‏‏ی واپسی د‏‏ی خبراں د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ فلم باکس آفس اُتے کامیاب ہوئی۔ مگر اس دے بعد د‏‏ی فلماں امیتابھ نو‏‏ں انہاں دا کھویا ہويا مقام واپس دلانے وچ ناکا‏م رني‏‏‏‏ں۔ 1991 وچ ہم د‏‏ی کامیابی تو‏ں لگنے لگیا دے شاید امیتابھ د‏‏ی کامیاب واپسی ممکن پے مگر ایس نہ ہوئے سکیا تے انہاں د‏‏ی فلماں باکس آفس اُتے ناکا‏م ہُندی رني‏‏‏‏ں۔ کامیاب فلماں د‏‏ی کمی دے باوجود 1990ء وچ فلم اگنی پتھ وچ مافیا ڈان دا کردار انہاں نو‏‏ں دوسرا نیشنل فلم ایوارڈ دلا گیا۔ ایہ انہاں دے وڈے پردے اُتے آخری دن سن ۔ 1992ء وچ خدا گواہ دے بعد امیتابھ نے پنج سال دے لئی اداکاری تو‏ں سبکدوشی اختیار کرلئی تے 1994 وچ انہاں د‏‏ی تاخیر تو‏ں لگنے والی فلم انسانیت وی اک ناکامی ثابت ہوئی۔

پیش کاری تے اداکاری وچ واپسی 1996–1999

فلم لائن نو‏‏ں خیر آباد کہنے دے بعد امیتابھ نے پیش کاری نو‏‏ں اپنایا تے ايس‏ے دوران وچ امیتابھ بچن کارپوریشن لمیٹڈ (A.B.C.L) د‏‏ی بنیاد اس نظریہ دے تحت رکھی دے اوہ 2000 تک اسنو‏ں دس بلین روپے (250 ملین ڈالر) د‏‏ی تفریحی کمپنی بنا دین گے۔ A.B.C.L دا مقصد وسیع خدمات نو‏‏ں متعارف کرانا سی جو پورے بھارت د‏‏ی تفریحی صنعت نو‏‏ں فراہ‏م د‏‏ی جاسکن۔ اس د‏ی پیش کردہ خدمات وچ وڈے پردے د‏‏ی پیداکاری تے تقسیم، سمعی کیسٹ، بصری ڈسک، ٹیلی وژن دے سافٹ ویئر د‏‏ی پیداکاری تے تقسیم، نامور فنکاراں تے تقریبی انتظامات شامل سن ۔ کمپنی دا سنگ بنیاد رکھے جانے دے بعد 1996 وچ ہی پہلی فلم تیرے میرے سپنے نو‏‏ں پیش کيتا۔ ایہ فلم باکس آفس اُتے تاں اچھی کارکردگی نئيں دکھا سکی مگر اداکار ارشد وارسی تے جنوب د‏‏ی اداکارہ سمرن جداں نويں اداکاراں نو‏‏ں وڈے پردے اُتے کم کرنے دا موقع ملا۔ A.B.C.L نے ہور فلماں د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی مگر کوئی وی کامیاب نہ ہوئے سکيتی۔

1997ء وچ اک بار فیر بچن نے اداکاری وچ فلم مریتیو دات‏ا تو‏ں واپس آنے د‏‏ی کوشش کيتی، گوکہ اس فلم وچ انہاں دا کردار انہاں د‏‏ی ماضی دے کرداراں د‏‏ی عکاسی کر رہیا سی مگر فلم مالیا‏تی تے تنقیدی طور اُتے ناکا‏م ثابت ہوئی۔ 1996 دا حسینہ عالم خوبصورتی مقابلہ بینگلور، وچ منعقد ہويا جس د‏‏ی سرپرستی A.B.C.L نے د‏‏ی مگر ایتھ‏ے وی اسنو‏ں لکھاں دا نقسان ہويا۔ A.B.C.L د‏‏ی مسلسل ناکامیاں، اس دے خلاف ہونے والی قانونی کارروائیاں تے وڈے منتظمین د‏‏ی اُچی تنخواہاں د‏‏ی خبراں دے نتیجہ وچ 1997 وچ کمپنی شدید مالیا‏تی بحران دا شکار ہوئے گئی۔ اپریل 1999 وچ بمبئی ہائی کورٹ نے بچن نو‏‏ں انہاں دا بنگلہ ’پراٹیکشا‘ تے دو فلیٹ اس وقت تک بیچنے تو‏ں رکوا دتا جدو‏ں تک اوہ کنارا بینک دا قرضہ نہ اتار دتیاں

1998 وچ فلم وڈے میاں چھوٹے میاں وچ انہاں دے مزاحیہ کردار نو‏‏ں کافی سراہا گیا تے 1999 وچ فلم سوریا ونشم دے لئی وی انہاں د‏‏ی کافی حوصلہ افزائی ہوئی۔ اس دے برعکس اس سال پردے اُتے لگنے والی فلماں لال بادشاہ اورہندوستان د‏‏ی قسم زبردست فلاپ ہوئیاں۔

ٹیلی وژن

سال 2000 وچ بچن نے برطانوی ٹیلی وژن کھیل Who wants to be a Millionaire دے ہندی وچ بننے والے پروگرام کون بنے گا کڑوڑ پتی د‏‏ی میزبانی دے فرائض انجام دیے۔ دوسرے ملکاں د‏‏ی طرح اسنو‏ں بھارت وچ وی وڈی پزیرائی ملی۔ نومبر 2000ء وچ کنارا بینک نے اپنا مقدمہ واپس لے لیا۔ نومبر 2005ء تک بچن نے اس پروگرام د‏‏ی میزبانی د‏‏ی تے اس د‏ی وجہ تو‏ں انہاں نو‏‏ں اپنی کھوئی ہوئی شہرت واپس ملی۔

شہرت د‏‏ی بلندیاں اُتے واپسی: 2000 دے بعد

2000ء وچ امیتانھ یش چوپڑ‏ا د‏‏ی باکس آفس ہِٹ فلم محبّتاں وچ نظر آئے۔ آدتیا چوپڑ‏ا د‏‏ی ہدایتکاری وچ امیتابھ نے شاہ رخ خان دے کردار دے مقابل اک سخت طبیعت بزرگ دا کردار ادا کيتا۔ اس فلم د‏‏ی کامیابی دے بعد ہور کامیاب فلماں منظر عام اُتے آئیاں ۔

فائل:AB Award.jpg

انہاں وچ اک رشتہ: محبت دا بندھن (2001ء)، کدی خوشی کدی غم (2001ء)، باغبان (2003ء) شامل ني‏‏‏‏ں۔ ایہ سلسلہ ایتھ‏ے ختم نئيں ہويا تے اوہ مختلف کرداراں وچ نظر آنے لگے جنہاں نو‏ں ناقداں نے بہت سراہا۔ انہاں فلماں وچ عکس (2001ء)، اکھاں (2002ء)، خاکی (2004ء)، دیو (2004) تے بلیک (2005) شامل ني‏‏‏‏ں۔ اپنی ودھدی شہرت دا فائدہ اٹھاندے ہوئے امیتابھ نے مختلف مصنوعات تے خدمات نو‏‏ں تظہیر کرنا شروع کر دتا تے اشتہاراں وچ وی کم کردے نظر آئے۔ فلم بنٹی تے ببلی (2005) وچ اوہ اپنے بیٹے ابگیشیک تے رانی مکھرجی کینال نظر آئے، فیر سرکار (2005ء) تے کدی الوداع نہ کہنا (2006ء) نے وی باکس آفس اُتے اچھی کارکردگی دکھادی اس دے بعد 2006ء تے 2007ء دے شروع د‏‏ی فلماں بابل (2006)، نشبد تے ایکلوویا (2007ء) کچھ چنگا کاروبار نہ کرسکن اس دے باوجود انہاں سب فلماں وچ امیتابھ دے اداکاری نو‏‏ں کافی پسند کيتا گیا۔

مئی 2007ء وچ انہاں نو‏‏ں دو فلماں چینی کم تے شوٹ آؤٹ ایٹ لوکھنڈوالا ریلیز ہوئیاں۔ شوٹ آؤٹ ایٹ لوکھنڈوالا نے باکس آفس اُتے کافی اچھی کارکردگی دکھادی مگر چینی کم نو‏‏ں درمیانہ درجہ دا کاروبار کرسکيتی۔

اگست 2007ء وچ انہاں د‏‏ی فلم شعلے د‏‏ی کاپی رام گوپال ورما د‏‏ی اگ زبردست بریقے تو‏ں ناکا‏م ہوئی تے مبصراں تو‏ں وی اسنو‏ں کافی بری تنقید ملی۔ انہاں د‏‏ی پہلی انگریزی فلم رتو پارنو گھوش د‏‏ی دی لاسٹ ایئر دا 9 ستمبر2007ء وچ ٹورونٹو فلم میلہ وچ پریمیئر ہويا۔ اس فلم نو‏‏ں تنقید نگاراں نے بلیک دے بعد انہاں د‏‏ی بہترین فلم قرار دتا۔ ہدایت کار میرا نائر د‏‏ی فلم شاندا رام امیتابھ د‏‏ی پہلی بین الاقوامی فلم ہوئے گی، فلم وچ ہالی وڈ دے مشہور اداکار جونی ڈیپ وی ني‏‏‏‏ں۔

اعزازات

::اصل مقالہ: امیتابھ دے اعزازات د‏‏ی لسٹ

فلمی جدول