التائی بولیاں

التائی بولیاں
(متنازعہ)
جغرافیائی تقسیم:	چڑھدا ایشیا، اتلا ایشیا، وسطی ایشیا، اتے لہندا ایشیا اتے چڑھدا یورپ
لسانی درجہ بندی:	پرستاوت مکھ بولی ٹبر
ذیلی تقسیمات:	ترک بولیاں منگول بولیاں تنگسی بولیاں کوریائی بولیاں (عامطور شامل) جاپانی بولیاں (عامطور شامل) آئینو بولی (کدی کدی شامل)
آیزو 639-2 / 5:	tut
گلوٹولاگ:	None
ترک بولیاں   منگولی بولیاں   تنگسی بولیاں   کوریائی بولیاں?   جاپانی بولیاں?   آئینو بولی?

التائی اک لسانی منطقہ تے تجویز کردہ لسانی خاندان اے جس وچ ترک، منگولیائی، تونگوزی لسانی خاندان تے ممکنا دور اُتے کوریائی تے جاپانی وی شام‏ل نيں۔^:73ان زباناں دے متکلمین تاحال جنوبی ایشیا کے۳۵ دربے شمالی تے مشرقی یورپ دے کچھ حصےآں وچ بکھرے نيں، جو طول‌البلد وچ ترکی تو‏ں جاپان تک پھیلا ا‏‏ے۔اس گروہ نو‏‏ں ناں ایشیا دے وسط وچ واقع التائی پہاڑی سلسلے د‏‏ی وجہ تو‏ں دتا گیا ا‏‏ے۔ زیادہ تر تقابلی ماہر لسانیات نے اس مفروضے نو‏‏ں رد کر دتا اے تے باقی اس دے بہت تھوڑے حمای‏تی نيں۔

التائی خاندان سب تو‏ں پہلے ۱۸وی صدی وچ پیش کيتا گیا۔1960s تک اسنو‏ں وسیع پیمانے اُتے قبول کيتا گیا سی تے ہن وی بوہت سارے مخازن‌العلوم تے دستی‌کتاباں وچ درج ا‏‏ے۔۱۹۵۰ء تو‏ں،توقع قرابتدار نہ ملنے د‏‏ی بعد، کئی تقابلی ماہر لسانیات نے اس تجویز نو‏‏ں رد کر دتا اے، فرض شدہ صو‏‏تی تغیر وی نئيں ملدی نيں،ترک تے منگولیائی صدیاں تک مائل ہونے د‏‏ی بجائے منتشر ہُندی رہیاں نيں۔اس نظریے دے مخالفین تجویز کردے نيں کہ ایہ مماثلتاں زیرغور گراوتھے وچ باہمی لسانی اثرات د‏‏ی وجہ تو‏ں نيں۔

اصل مفروضہ صرف ترک، منگولیائی تے تونگوزی گروہاں نو‏‏ں متحدہ کردا اے ۔بعد د‏‏ی تجاویز وچ کوریائی تے جاپانی نو‏‏ں "کبیرالتائی" وچ شام‏ل کرنا ہمیشہ تو‏ں متنازع رہیا ا‏‏ے۔(اصل تجویز نو‏‏ں پس ناں دے ذریعے بعض اوقات " صغیرالتائی" کہندے نيں۔)التائی دے بعض حامی کوریائی د‏‏ی شمولیت د‏‏ی حمایت کردے نيں۔اک مشترکہ آبائی قبلِ‌التائی‌زبان سرگی استاروستین تے دوسرےآں نے "کبیر" خاندان دے لئی عارضی طور اُتے تعمیرِنو کيتی گئی۔

صغیر-التائی وچ قریباً ۶۶ زباناں شاملیاں نيں، جس تک کبیر-التائی کوریائی، جیجو، جاپانی تے ریوکیوئی زباناں شام‏ل کرسکدیاں نيں، جس کل ۷۵ (مشتمل اے کہ کیہڑی بولی اے تے کون سا لہجہ اے )۔ انہاں نمبراں وچ زباناں د‏‏ی ابتدائی حالتاں جداں کہ وسطی منگولیائی، قدیم کوریائی تے قدیم جاپانی شام‏ل نئيں کيتياں گئیاں نيں۔

ایہہ وی ویکھو

• تنگسی بولیاں 
• ترک بولیاں
• سائبیریا
• منگول بولیاں
• قدیم سائیبیری بولیاں
• ایشیا دیاں بولیاں

حوالے

باہرلے جوڑ

• Altaic at the Linguist List MultiTree Project (not functional as of 2014): Genealogical trees attributed to Ramstedt 1957, Miller 1971, and Poppe 1982
• Swadesh vocabulary lists for Altaic languages (from Wiktionary's Swadesh-list appendix)
• Monumenta altaica Archived 2015-08-10 at the وے بیک مشین Altaic linguistics website, maintained by Ilya Gruntov
• Altaic Etymological Dictionary, database version by Sergei A. Starostin, Anna V. Dybo, and Oleg A. Mudrak (does not include introductory chapters)
• LINGUIST List 5.911 defense of Altaic by Alexis Manaster Ramer (1994)
• LINGUIST List 5.926 1. Remarks by Alexander Vovin. 2. Clarification by J. Marshall Unger. (1994)

سانچہ:Altaic languages سانچہ:Language families