Enrico Fermi

Dël 1938 a l'é stàit ansignì dël Premi Nobel për la Fìsica për soa identificassion d'element radioativ neuv produvù dal bombardament ëd neutron.
L'istess ann, dòp avèj ritirà ël premi a Stocòlma, Fermi a l'ha tramudà ant jë Stat Unì përché soa fomna Laura a l'era ebrea e 'l govern fassista a l'avìa emanà le lej rassiaj.
Ant jë Stat Unì Fermi a l'ha sùbit travajà a la Columbia University ëd New York e peui dal 1942 a la mòrt a l'é stàit a l'Università ëd Chicago.

Sò travaj

Antra ij prim travaj ëd Fermi a-i son ëstaje l'anvension ëd l'ansidita statìstica ëd Fermi-Dirac ëd le partissele, otnùa ëd fasson indipendenta e ant l'istess perìod ëdcò da Dirac, e la teorìa quantitativa dël decadiment beta.

Sò travaj prinsipal a l'ha rësguardà la teorìa dle nos e dle partissele elementar.
Antra j'àutri argoment ch'a l'ha studià a-i son la radioatività artifissial, ij neutron meusi, la fission nuclear e le reassion a caden-a, l'antërassion pion-nucleon.

Fermi a l'ha colaborà al proget Manhattan për la costrussion dle prime bombe atòmiche.

Euvre prinsipaj

• Introduzione alla fisica atomica (1928)

A pòrto sò nòm

• Equassion ëd Fermi-Thomas
• Fermion
• Fonsion ëd Fermi-Dirac
• Livel e energìa ëd Fermi