parlà Locaj

Ant un sistema anformativ coma cost-sì, andova un a scriv e vàire dj'àutr a passo a corege e antegré, sòn a peul esse na sorgiss ëd complicassion. I soma donca dapress a sperimenté un sistema che an daga la possibilità ëd caturé e fissé la varietà dël piemontèis, nopà che raboté via le diferense.

Ës sistema-sì i l'oma anventasslo nojàutri, i 'l l'oma mach noi, e quindi a-i é pa gnun-a esperiensa ch'i peulo dovré për regolesse. I l'oma tant da manca ëd l'opinion ëd la gent e ëd chi ch'a lo dòvra, për lòn ch'a toca soa praticità. A-i é gnun but polìtich ò ideològich, as trata mach dë fé n'utiss ch'a fasa belfé a travajé.

L'anvit a l'é a taché miraco dai tema locaj. A sarìa bel se minca comun piemontòfon a l'avèissa sò artìcol scrit ëdcò pròpe coma a parlo ant sël pòst. E midem a val për costume, travaj e coltivassion con na rèis teritorial precisa. Peui gnun a-j ampediss a gnun dë parte a scrive dj'artìcoj ëd chìmica an valsusin, për carità...

Ch'as ten-a bin a ment che l'usagi djë stamp {{Prinsipi}} e {{Fin}} a l'é necessari mach quand che na vos a l'é scrivùa ant na variant diferenta da la koiné.
Purtròp ant ël passà a l'é assumusse che l'usagi ìd costi doi stamp a fussa obligatòri, e a son dovrasse praticament ant tute le vos.
Donca costi stamp a son mach da dovré quand che as fa la vërsion ëd na vos ant na variant diferenta da la koiné. Se un a veul, a peul gaveje da 'nt le vos che a l'han mach la vërsion an koiné.

Le parlà locaj ant la wikipedia an lenga piemontèisa a son gestìe an fasend ëd jë spassi lenghìstich paralel a col prinsipal. A fa pì gnun-a manca dë buté jë stamp che a disìo che parlà ch'a fussa. Quand che un a bat con sò rat ansima al nòm dla parlà che a veul dovré ël sistema a-j organisa tut daspërchiel.

Ël programa ch'a gestiss tut sossì a l'é stàit fàit da la comun-a dla wikipedia an piemontèis e a l'é anco' an fase sperimental. Ambelessì as ten lë spiegon técnich general për chi a scriv an parlà locaj.

N.B.: Ël sistem ëd gestion dle parlà locaj a l'era stait butà an pé dël 2008, a l'é stait otimisà dël 2012 e del 2020 a son staite definìe le "limitassion". Ij cangiament a son praticament trasparent për l'utent e, për tiré pi l'euj, a son për ël moment signà an verd.

A l'é staita faita na lista ëd parlà locaj bin andividuà da arserche e studi: Wikipedia:Portal:Variant locaj dël piemontèis#Antrodussion. L'usagi ëd coste parlà a l'é preferensial.

La lista dle parlà a l'é an fase sperimental e a l'ha gnun valor d'arconòssiment, nì sientìfich, nì polìtich. Sta solussion a l'ha 'l but dë creé djë spassi compatibij antra lor, ferm restand che soens le parlà locaj a son motobin variegà e a peul esse che për esigense pràtiche na parlà a ven-a s-ciapà an vàire tòch, ò pura che ëd vàire i finioma për fene në spassi sol. Për adess ël criteri a l'é al 100% pràtich, viaman che l'esperiment a tira anans i speroma ch'a sarà peui la gent midema a giutene con soe idèje e sugeriment a trové na quadra ch'a-j vada bin a tuti.

Për adess as trata comsëssìa 'd na situassion nen normà, ant ël sens che gnun deuit an mèrit a l'é stait fissà. Se a cheidun a-j ësmija che a-i sio dle parlà che a van giontà a la lista e a l'é pront a butesse volontari për scrive dël material a l'ha mach da lasseje 'n messagi a j'aministrator.

Tuti j'artìcoj dla wikipedia an piemonteis a son ciapà andrinta a doj ëstamp. An pràtica la strutura dël test a la resta:

{{prinsipi}} test normal {{Fin}} Categorìe e fin ch'a-i në j'é... 

J'artìcoj an parlà locaj, però, a l'han dë manca ëd dat agiuntiv ant sò prim ëstamp:

1. Tìtol: che a buta 'l tìtol dl'artìcol general an lenga piemontèisa stàndard.

La strutura dël test ëd n'artìcol an parlà local, comprèis col an piemontèis standard, quindi a la resta na frisa diferenta:

{{prinsipi|Tìtol=Tìtol_dla_pàgina_an_piemontèis_stàndard}} test normal {{Fin}} Categorìe e fin ch'a-i në j'é... 

Sòn a riva përché dësnò 'l sistema a-i la fa nen a calcolesse an automàtich j'anliure che a men-o da 'nt na parlà a n'àutra.

Che për na parlà local a-i sia da manca d'un tìtol diferent da col ch'a-i ven fòra n'automàtich a l'é 'n cas ch'a peul pro rivé, ma a-i é gnun problema. Ch'a fasa parej:

1. a-i daga 'n colp col rat ansima al nòm ëd soa parlà e ch'a fasa l'artìcol col midem nòm ch'a- ven fòra n'automàtich (comprèisa la question dij dat adissionaj)
2. ch'a lo salva
3. ch'a-i daga 'n colp col rat ansima al tilèt dle discussion
4. ch'a-j lassa 'n messagi a j'aministrator ën disend che nòm ch'a sia giust për la parlà local dont as agiss
5. ch'a salva sò messagi

Se chiel a l'é n'aministrator a peul fé tut daspërchiel: a basta mach ch'as tramuda la pàgina ant ël nòm giust. Ën essend che comsëssìa a-i resta na ridiression da 'nt ël nòm vej tut l'ambaradan automàtich ëd j'anliure a travaja giust franch l'istess.

'Cò sòn a peul rivé e a l'é previst. Ch'a fasa pura tut coma a farìa për creé n'artìcol ant lë spassi comun, e quand a riva ant l'editor ëd test ch'a buta coma test dl'artìcol mach sossì:

{{prinsipi|Tìtol=Tìtol_dla_pàgina_an_piemontèis_stàndard}} {{da fé}} {{Fin}} 

e peui ch'a salva. As treuva con n'artìcol veujd che però a l'ha sò tìtol e a j'anliure ch'a men-o a soa parlà local, për fesse sò artìcol com a vorìa fé.

Për piasì, se 'l tìtol an piemontèis comun a resta diferent da col ëd soa parlà, ch'a taca a travajé an fasend la pàgina col tìtol bon për ël piemontèis comun! Peui ch'a buta pura sò tìtol diferent për soa parlà local, com al sòlit.