Osioł zwyczajny (Equus asinus) – udomowiony gatunek ssaka z rodziny koniowatych (Equidae).
Charakteryzuje się dużą głową, długimi uszami, cienkim ogonem z kitą na końcu, małymi wymaganiami pokarmowymi i odpornością na brak wody.
Equus asinus | |
Linnaeus, 1758 | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Podgromada | żyworodne |
Infragromada | łożyskowce |
Rząd | nieparzystokopytne |
Podrząd | koniokształtne |
Rodzina | koniowate |
Rodzaj | koń |
Gatunek | osioł zwyczajny |
W stanie dzikim występuje osioł nubijski (Equus africanus) z podgatunkami (osioł nubijski i osioł somalijski). W wielu regionach świata użytkowana przez człowieka jest jego udomowiona forma – osioł zwyczajny (Equus asinus). Wyselekcjonowano 78 ras, m.in.: osioł kataloński, osioł poitou, osioł asinara, osioł andaluzyjski, osioł krapass, osioł ponui, osioł prowansalski, American mammoth donkey.
Osioł został udomowiony przez człowieka wcześniej niż koń. Pierwsze informacje dotyczące udomowienia pochodzą z Doliny Nilu z ok. 4000 p.n.e., czyli 6 tys. lat temu. Na tych terenach występowały obydwa żyjące do dzisiaj podgatunki osła afrykańskiego. Przypuszcza się, że z ich krzyżówek powstał osioł domowy (Equus africanus f.asinus).
Osły mogą krzyżować się z innymi koniowatymi, ale ich potomstwo przeważnie jest bezpłodne. Potomek ogiera osła z klaczą konia to muł, zaś klaczy osła i ogiera konia to osłomuł. Hodowcy dopuszczają do tego typu mieszanek przez wzgląd na dużą użytkowość tych zwierząt. Muły są bardziej wytrzymałe i silniejsze i ze względu na to ta krzyżówka jest bardziej popularna, osłomuły spotyka się rzadko.
Osły wykorzystuje się najczęściej jako zwierzęta juczne, rzadziej jako wierzchowe lub pociągowe, a ostatnio w onoterapii. Często są trzymane w ogrodach zoologicznych. Wyhodowano wiele ras, różniących się ubarwieniem, wielkością i temperamentem.
Mięso osła (wbrew obiegowej opinii) jest tradycyjnym składnikiem zaledwie jednego rodzaju salami – suchej, wędzonej kiełbasy z dodatkiem drobno pokrojonej słoniny i przypraw. Obecnie w wielu krajach odchodzi się od hodowli osłów, a salami jest produkowana głównie z wieprzowiny, wołowiny, koniny lub dziczyzny.
W symbolice chrześcijańskiej osioł może być symbolem rozpusty, ale też skromności i pokory.
W polszczyźnie osioł symbolizuje: głupotę, tępotę (osioł skończony ‘kompletny głupiec, dureń’), upór (uparty jak osioł o człowieku: ‘bardzo uparty’), ciężką pracę (haruje jak osioł pot. 'ktoś pracuje bardzo ciężko’).
W USA symbol Partii Demokratycznej.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Osioł zwyczajny, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.