Język Tatarski: Język z rodziny turkijskiej

Jest używany przez Tatarów. Głównym miejscem występowania języka tatarskiego jest Tatarstan i pozostałe regiony Rosji. Poza tym językiem tatarskim posługują się m.in. niektórzy mieszkańcy krajów byłego ZSRR, w tym Ukrainy, a także Turcji, Chin, Finlandii. Obecna liczba ludzi mówiących tym językiem jest szacowana na 6 496 600.

татарча
tatarça
تاتارچا

Obszar	Rosja, Ukraina, Turcja, Chiny, i inne
Liczba mówiących	6 496 600
Pismo/alfabet	cyrylica, łacińskie, arabskie (Alfabet tatarski)
Klasyfikacja genetyczna
Języki ałtajskie (?) Języki tureckie Języki kipczackie Język tatarski
Status oficjalny
język urzędowy	Tatarstan (Rosja)
Organ regulujący	Instytut Języka, Literatury i Sztuki im. Galimdzhana Ibragimova
Ethnologue	2 prowincjonalny↗
Kody języka
ISO 639-1	tt
ISO 639-2	tat
ISO 639-3	tat
IETF	tt
Glottolog	tata1255
Ethnologue	tat
GOST 7.75–97	тар 660
WALS	tvo
SIL	TTR
Występowanie
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wiki w języku tatarskim Słownik języka tatarskiego w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Wyróżnia się trzy dialekty:

• centralny (Tatarstan, Baszkiria),
• zachodni (obwody Niżnonowogrodzki, Saratowski, Wołgogradzki, Samarski, Czuwaszja, Baszkiria i Mordowia oraz tereny przyległe),
• wschodni (Syberia Zachodnia).

W XIX wieku uformował się współczesny język literacki (Kajum Nasyry, Galiasgar Kamal i inni).

Wykorzystywana do zapisu języka tatarskiego cyrylica poszerzona została o szereg znaków, służących do zapisu dźwięków charakterystycznych dla tego języka.

Język tatarski, obok rosyjskiego, jest językiem urzędowym w Republice Tatarstanu (na mocy przepisów Ustawy Republiki Tatarstan „O językach narodów Republiki Tatarstan” z 8 lipca 1992 roku). Zarówno w Tatarstanie, jak i w miejscach zamieszkiwania tatarskiej diaspory funkcjonuje rozwinięta sieć ośrodków naukowych i wychowawczych, w których używany jest język tatarski, takich jak: ośrodki nauki przedszkolnej, szkoły podstawowe i średnie z tatarskim językiem nauczania wszystkich przedmiotów, a także szereg szkół, w których język tatarski nauczany jest jako odrębny przedmiot.

Oprócz tego, iż język tatarski jest zarówno przedmiotem nauczania, jak i językiem wykładowym na kierunkach filologicznych Kazańskiego Uniwersytetu Państwowego, w instytutach i akademiach pedagogicznych, język tatarski jako język wykładowy używany jest także na Wydziale Prawa oraz Wydziale Dziennikarstwa Kazańskiego Uniwersytetu Państwowego, w Konserwatorium Kazańskim oraz Państwowym Kazańskim Instytucie Sztuki i Kultury.

W języku tatarskim wydawane są podręczniki, literatura naukowa, piękna, publicystyczna, ukazują się dziesiątki gazet i czasopism, używany jest on w audycjach radiowych i telewizyjnych oraz jako język spektaklów teatralnych. Głównymi ośrodkami nauczania języka tatarskiego są Wydział Filologii i Historii Tatarskiej Kazańskiego Uniwersytetu Państwowego, Katedra Filologii Tatarskiej na Wydziale Filologicznym Baszkirskiego Uniwersytetu Państwowego, Wydział Filologii Tatarskiej Tatarskiego Państwowego Uniwersytetu Humanistyczno- Pedagogicznego w Kazaniu oraz Instytut Języka, Literatury i Sztuki Akademii Nauk Republiki Tatarstanu.

Na początku 2009 roku tatarskie organizacje społeczne rozpoczęły zbiórkę podpisów poparcia dla nadania językowi tatarskiemu statusu języka urzędowego Federacji Rosyjskiej. Działania te przeprowadzane są w ramach akcji «Мин татарча сөйләшәм!/Min Tatarça söyläşäm» („Mówię po tatarsku!”).

W języku tatarskim prowadzona jest Tatarska Wikipedia, która powstała 15 września 2003.

Osobny artykuł: Alfabet tatarski.

• Tatarski alfabet na bazie pisma arabskiego (do 1927):

• Janalif dla języka tatarskiego (1927 – 1939):

• Współczesna tatarska cyrylica (od 1939):

• Współczesna tatarska łacinka, oficjalnie przeznaczona do transliteracji języka tatarskiego (od 2012):

• Alfabet i fonetyka tatarska
• Zarys gramatyki tatarskiej
• Mały słownik polsko-tatarski
• Mały słownik tatarsko-polski