Poeta Dox: Malgaski poeta, pisarz

Dox, właśc.

Jean Verdi Salomon Razakandraina (ur. 13 stycznia 1913 w Manankavaly, zm. 14 czerwca 1978 w Antananarywie) – malgaski, pisarz, dramaturg i tłumacz. Należał do pokolenia poetów, którzy wywarli duży wpływ na literaturę narodową Madagaskaru, zniszczoną pod wpływem francuskiej administracji kolonialnej.

Dox
Jean Verdi Salomon Razakandraina
Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1913
Manankavaly

Data i miejsce śmierci

14 czerwca 1978
Antananarywa

Narodowość

malgaska

Język

malgaski

Dziedzina sztuki

poezja

Życiorys

Urodził się w 1913 r. w Manankavaly w regionie Imerina na Madagaskarze. Był synem lekarza Samuela Salomona Razakandrainy i Raoliny. Pierwsze tradycyjne wykształcenie otrzymał od dziadków, którzy zapoznali go z Biblią, malgaskimi opowieściami i przysłowiami, ale także muzyką i malarstwem. Uczęszczał do szkoły publicznej w Antsirabe, a następnie do szkoły protestanckiej w Ambohijatovo na północy Ambohimanga.

W 1930 r. wstąpił do École des Beaux-Arts w Antananarywie, gdzie zaczął pisać pierwsze wiersze i rozpoczął przygodę z teatrem. Publikował początkowo pod pseudonimem Sorajavona, a następnie Dox. Pod naciskiem ojca, który chciał aby został lekarzem, w następnym roku rozpoczął naukę w Collège Paul Minault w Antananarywie. Porzucił jednak studia medyczne, aby poświęcić się całkowicie sztuce. Dołączył do innych znanych malgaskich poetów w rozwijaniu ruchu Mitady ny very („poszukiwanie utraconych wartości”), zapoczątkowanego przez Jeana-Josepha Rabearivelo, Charlesa Rajoelisolo i Ny Avana Ramanantoanina. Jego twórczość z tego okresu odzwierciedlała cel ruchu, którym było potwierdzenie wartości tożsamości Madagaskaru, która została zniszczona pod wpływem francuskiej administracji kolonialnej.

W 1941 r. Dox wydał pierwszy zbiór wierszy, Ny Hirako, napisany w języku malgaskim. W 1943 r. podjął pracę jako nauczyciel w Antsirabe, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Perle Razanabololona. Jego twórczość literacka rozwijała się głównie w kierunku poezji, którą publikował w stołecznych gazetach: „Ny Mpandinika”, „Ny Tantsinanana”, „Ny Fandrosoam-baovao”, „Ny Kintan’ny maraina”, „Lakolosy volamena”.

Po II wojnie światowej dążenia ludności Madagaskaru do odzyskania niepodległości nasiliły się. W 1947 r. Dox wziął udział w powstaniu zainicjowanym przez Demokratyczny Ruch Odnowy Malgaskiej (MDRM), które zostało brutalnie stłumione przez władze francuskie. Zginęło ok. 100 tys. powstańców, a Dox został postrzelony.

Był współzałożycielem utworzonego w 1952 r. Związku Poetów i Pisarzy Malgaskich (Union des Poètes et Écrivains Malgaches, UPEM). Po śmierci żony w 1954 r. rozpoczął się bolesny okres w życiu poety, porzucił pracę i poświęcił się pisaniu. Wcześniej stracił dwoje dzieci i ojca. W 1955 r. otworzył drukarnię Mazava, wiele energii poświęcił wspierając młodych twórców ze swojego kraju, razem z Randzą Zanamihoatrą założył też stowarzyszenie Tsiri.

Brał także czynny udział w protestach studenckich w 1972 r., które doprowadziły do upadku administracji Tsiranany. Był prezydentem Zjednoczonego Komitetu Artystów Malgaskich (Komitin’ny Artista Malagasy Mitambatra, K.A.MA.MI.) i wiceprezesem Akademii Andrianampoinimerina. W 1975 r. został członkiem Akademii Madagaskaru (Académie Malgache).

Dox jest jednym z najsłynniejszych poetów malgaskich. Opublikował kilkanaście książek, napisał także niepublikowane sztuki sceniczne: Ny Ombalahibemaso, Savika ombalahy, Estera, a także przetłumaczył na język malgaski m.in. poezję Horacego, tragedię Jeana Racine’a Andromacha, dramat Pierre’a Corneille’a Cyd. Pisał głównie w języku malgaskim, jednak krótko przed śmiercią wydał tom poezji w języku francuskim. Zmarł w 1978 r.

1 lipca 1979 r. został wyemitowany znaczek pocztowy z wizerunkiem Jeana Verdiego Salomona Razakandrainy o wartości nominalnej 25 franków (5 ariary).

Dzieła

  • 1940: Ny Hirako
  • 1946: Izy mirahavavy
  • 1948: Hira va
  • 1949: Solemita
  • 1955: Rakimalala
  • 1956: larivo
  • 1956: Voninkazon'ny Tanteraka
  • 1957: Ny Fitiavany
  • 1958: Apokalipsy, Izy mirahalahy
  • 1958: Fahatsiarovan-tena
  • 1958: Amina Batsola
  • 1958: Mavo handray fanjakana
  • 1960: Telomiova

Przypisy

Tags:

13 stycznia14 czerwca19131978AntananarywaMadagaskarMalgasze

🔥 Trending searches on Wiki Polski:

Ciąg FibonacciegoŻywe trupy (serial telewizyjny)The Last of UsPartie polityczne w PolsceBWP BorsukRzeź wołyńskaHagia SophiaWładysław GomułkaLoris KariusPoczet papieżyKanadaPodział administracyjny Stanów ZjednoczonychZorza polarnaJednostki organizacyjne wojskaMeta PlatformsLista państw świataPuchar Ligi Angielskiej w piłce nożnejGünther SteinerJustin BieberEstoniaWietnamKonkurs Piosenki Eurowizji 2023Katarzyna GrocholaHymn PolskiCzłowiek rozumnyJ.K. RowlingBydgoszczChatGPTBitwa nad rzeką KałkąLiga Konferencji Europy UEFA (2022/2023)Katedra Notre-Dame w ParyżuFilmowe Uniwersum MarvelaRihannaElon MuskPan TadeuszArmia KrajowaBronisław KomorowskiRepublika Zielonego PrzylądkaADHDWPSalwadorNayib BukeleIranLewis CapaldiBrendan FraserHistaminaKatarzyna DąbrowskaBob RichardsBMW serii 5Pablo EscobarCasemiroWładysław III WarneńczykOrder Virtuti MilitariM1 AbramsSwastykaIzabela z AsturiiKarel ČurdaPokolenie XEurozetWikingowieFormuła 1 Sezon 2022Diana (księżna Walii)BrazyliaRwandaAgora (przedsiębiorstwo)AustraliaHawajeRafael Leónidas TrujilloMarokoAn-124 RusłanBitcoinWaszyngtonSchizofreniaFiat 126SzwajcariaEntentaJulija WołkowaTupac Shakur🡆 More