1813: Rok
Rządzący państwami w 1813
Wydarzenia w Polsce
- 15 stycznia – wojny napoleońskie: po zdradzie pruskiego generała Yorcka Rosjanie rozpoczęli oblężenie Gdańska.
- 5 lutego – wojny napoleońskie: polskie wojska opuściły Warszawę.
- 10 lutego – wojny napoleońskie: zwycięstwo wojsk rosyjskich nad napoleońskimi w bitwie pod Rogoźnem.
- 13 lutego – wojny napoleońskie: zwycięstwo Rosjan w bitwie pod Kaliszem.
- 28 lutego – Rosja i Prusy podpisały traktat kaliski; sojusz zaczepno-odporny przeciwko Francji.
- Wobec zajęcia znacznej części Księstwa Warszawskiego przez wojska rosyjskie, najwyższe władze oraz resztki armii Księstwa pod dowództwem ks. Józefa Poniatowskiego przeniosły się do Krakowa.
- 10 marca – król Prus Fryderyk Wilhelm III ustanowił we Wrocławiu odznaczenie wojskowe Krzyża Żelaznego.
- 13 marca – cesarz Aleksander I powołał Radę Najwyższą Tymczasową – tymczasowy rząd okupowanego przez Rosję Księstwa Warszawskiego.
- 14 marca – Wasyl Łanskoj został generał-gubernatorem Księstwa Warszawskiego.
- 25 marca – wojny napoleońskie: skapitulowała Częstochowa.
- 2 kwietnia – wojny napoleońskie: kapitulacja Jasnej Góry przed wojskami rosyjskimi.
- 3 maja – wojny napoleońskie: polskie wojska opuściły Kraków.
- 7 lipca – miejscowość Łączany zniszczona przez wielką powódź.
- 21 sierpnia – wojny napoleońskie: wojska francuskie pod dowództwem Napoleona stoczyły pierwszą bitwę nad Bobrem, zwyciężając Prusaków i Rosjan.
- 26 sierpnia – ogromna powódź, Wisła zalała Stradom, Kazimierz, Podgórze zrywając dwa mosty. Była to największa powódź jaką odnotowały kroniki miejskie Krakowa.
- 29 sierpnia – wojny napoleońskie: w drugiej bitwie nad Bobrem do niewoli dostała się 17 Dywizja gen. Puthoda.
- 8 września – wojny napoleońskie: do jenieckiego obozu przejściowego w Namysłowie (klasztor i kościół św. Franciszka) dotarło 1022 żołnierzy 17 Dywizji gen. Puthoda, którzy zostali wzięci do niewoli w drugiej bitwie nad Bobrem pod Lwówkiem Śląskim. W jej skład wchodził 3 Pułk Cudzoziemski Legionu Irlandzkiego.
- 30 października – wojny napoleońskie: gen. Jan Henryk Dąbrowski został naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego.
- 31 października – Gdańsk: wskutek rosyjskiego bombardowania miasta spłonęły 132 spichrze na Wyspie Spichrzów.
- 22 listopada – wojny napoleońskie: skapitulował broniony przez polską załogę Zamość.
- 29 listopada – wojny napoleońskie: skapitulował Gdańsk. W obronie uczestniczyły 5, 10 i 11 pułk polskiej piechoty.
- 1 grudnia – wojny napoleońskie: skapitulowała Twierdza Modlin.
Wydarzenia na świecie
- 5 stycznia – Dania ogłosiła bankructwo.
- 13 stycznia – Wojna rosyjsko-perska (1804–1813) – po tygodniowym oblężeniu siły rosyjskie zdobywają miasto Lenkoran.
- 28 stycznia – ukazała się drukiem Duma i uprzedzenie, najpopularniejsza powieść angielskiej pisarki Jane Austen.
- 31 stycznia – Austria i Rosja podpisały rozejm.
- 2 lutego – zwycięstwo powstańców argentyńskich nad Hiszpanami w bitwie pod San Lorenzo.
- 6 lutego – w Teatro La Fenice w Wenecji odbyła się premiera opery Tankred Gioacchino Rossiniego.
- 18 lutego – został podpisany sojusz rosyjsko-pruski.
- 20 lutego – powstańcy argentyńscy pokonali Hiszpanów w bitwie pod Saltą.
- 3 marca – okupowana od 3 lat przez Brytyjczyków francuska Gwadelupa została na 15 miesięcy scedowana na rzecz Szwecji.
- 10 marca – król Prus Fryderyk Wilhelm III ustanowił order Krzyża Żelaznego.
- 11 marca – VI koalicja antyfrancuska: wojska rosyjskie wkroczyły do Berlina.
- 16 marca – Prusy wypowiedziały wojnę Francji.
- 17 marca – nazajutrz po wypowiedzeniu wojny napoleońskiej Francji, król Prus Fryderyk Wilhelm III wydał odezwę „An Mein Volk” („Do mego ludu”) odwołującą się do uczuć patriotycznych jego poddanych.
- 29 marca – przyszły prezydent USA John Tyler ożenił się z Letitią Christian.
- 5 kwietnia – VI koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk prusko-rosyjskich nad francuskimi w bitwie pod Möckern.
- 13 kwietnia – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk angielsko-hiszpańskich nad francuskimi w bitwie pod Castallą.
- 15 kwietnia – Napoleon Bonaparte opuścił Paryż.
- 27 kwietnia – wojna brytyjsko-amerykańska: zwycięstwo Amerykanów w bitwie pod Yorkiem (obecnie Toronto).
- 2 maja – VI koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad rosyjsko-pruskimi w bitwie pod Lützen.
- 20 maja – VI koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się bitwa pod Budziszynem.
- 21 maja – VI koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad prusko-rosyjskimi w bitwie pod Budziszynem.
- 22 maja – w Wenecji odbyła się premiera opery Włoszka w Algierze Gioacchina Rossiniego.
- 27 maja – wojna brytyjsko-amerykańska: wojska amerykańskie zdobyły Fort George.
- 28 maja – w teatrze w Buenos Aires odbyło się premierowe wykonanie hymnu Argentyny.
- 6 czerwca:
- 21 czerwca – wojny napoleońskie: wojska brytyjskie w bitwie pod Vitorią rozbiły wojska francuskie.
- 22 czerwca – wojna brytyjsko-amerykańska: lojalistka Laura Secord z okupowanego przez Amerykanów południowego Ontario, po przypadkowym poznaniu planów stacjonującego w jej domu amerykańskiego sztabu dotyczących niespodziewanego ataku na oddział brytyjski, udała się w 32-kilometrową pieszą wędrówkę w stronę pozycji Brytyjczyków, którzy dzięki jej informacjom uniknęli klęski i sami odnieśli zwycięstwo w stoczonej 24 czerwca bitwie pod Beaver Dams.
- 24 czerwca – wojna brytyjsko-amerykańska: zwycięstwo Brytyjczyków w bitwie pod Beaver Dams.
- 15 sierpnia – Austria wypowiedziała Francji wojnę.
- 23 sierpnia – wojny napoleońskie: Francuzi ponieśli klęskę w bitwie pod Großbeeren.
- 26-27 sierpnia – wojny napoleońskie: bitwa pod Dreznem (Napoleon Bonaparte rozgromił zjednoczone wojska austriacko-rosyjsko-pruskie).
- 26 sierpnia – VI koalicja antyfrancuska: bitwa nad Kaczawą.
- 30 sierpnia – wojny napoleońskie: bitwa pod Kulm zniweczyła sukces Napoleona osiągnięty pod Dreznem.
- 6 września – VI koalicja antyfrancuska: Królewska Armia Pruska pokonała armię francuską i sprzymierzonych z nią Sasów w bitwie pod Dennewitz.
- 10 września – wojna brytyjsko-amerykańska: bitwa o jezioro Erie.
- 5 października – wojna brytyjsko-amerykańska: miała miejsce bitwa pod Moraviantown.
- 8 października – wojny napoleońskie: armia Wellingtona wkroczyła do Francji.
- 16-19 października – wojny napoleońskie: w okolicach Lipska została stoczona tzw. bitwa narodów (bitwa pod Lipskiem), w której wojska Napoleona I poniosły ostateczną klęskę z koalicją Prus, Austrii, Rosji i Szwecji.
- 19 października – w nurtach Elstery, osłaniając odwrót sił Napoleona – pokonanych w czterodniowej bitwie pod Lipskiem przez wojska VI koalicji – zginął książę Józef Poniatowski.
- 25 października – wojna brytyjsko-amerykańska: armia brytyjska zwyciężyła w bitwie pod Châteauguay.
- 30-31 października – wojny napoleońskie: zwycięstwo francuskie nad wojskami austriacko-bawarskimi w bitwie pod Hanau.
- 6 listopada – zwołany przez księdza José Maríę Morelosa w Chilpancingo Kongres Narodowy proklamował niepodległość republikańskiego Meksyku.
- 11 listopada – wojna brytyjsko-amerykańska: bitwa pod farmą Cryslera.
- 5 grudnia – wojska Simona Bolivara pokonały Hiszpanów w bitwie pod Araure.
- 11 grudnia – VI koalicja antyfrancuska: Napoleon Bonaparte zawarł separatystyczny pokój z Hiszpanią podpisując traktat w Valençay.
- 29-30 grudnia – wojna brytyjsko-amerykańska: brytyjscy żołnierze spalili Buffalo.
- Na mocy pokoju Rosji z Iranem Rosjanie zajęli Chanat Azerbejdżański oraz Dagestan.
- Ogłoszono bawarski kodeks karny autorstwa Paula Johana Anselma Feuerbacha.
Urodzili się
- 6 stycznia – Hipolit Cegielski, polski nauczyciel, filolog i przemysłowiec (zm. 1868)
- 16 stycznia – Georges Darboy, francuski duchowny katolicki, arcybiskup Paryża (zm. 1871)
- 19 stycznia – Maria Caterina Troiani, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1887)
- 21 stycznia – John Frémont, amerykański generał, podróżnik, odkrywca, polityk, senator ze stanu Kalifornia (zm. 1890)
- 23 stycznia – Camilla Collett, norweska pisarka, feministka (zm. 1895)
- 7 lutego – Karol Ernest Henryk Wedel, niemiecki cukiernik, założyciel firmy E.Wedel (zm. 1902)
- 24 lutego – Henryk Michał Kamieński, polski działacz niepodległościowy (zm. 1866)
- 5 marca – Kazimierz Gzowski, polski działacz niepodległościowy i budowniczy (zm. 1898)
- 18 marca – Friedrich Hebbel, niemiecki dramatopisarz i poeta
- 19 marca – David Livingstone, podróżnik angielski
- 15 kwietnia – Theodor Kotschy, austriacki botanik i podróżnik (zm. 1866)
- 23 kwietnia
- Antoine-Frédéric Ozanam, francuski historyk, błogosławiony katolicki (zm. 1853)
- Stephen A. Douglas, amerykański polityk, senator ze stanu Illinois (zm. 1861)
- 5 maja – Søren Kierkegaard, filozof duński
- 22 maja – Richard Wagner, kompozytor niemiecki (zm. 1883)
- 1 lipca – Ignacy Falzon, maltański duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1865)
- 24 września – Zefiryn Agostini, włoski duchowny, założyciel Urszulanek Córek Maryi Niepokalanej, błogosławiony katolicki (zm. 1896)
- 26 września – Hiram McCullough, amerykański polityk, kongresman ze stanu Maryland (zm. 1885)
- 10 października – Giuseppe Verdi, kompozytor włoski (zm. 1901)
- 17 października – Georg Büchner, niemiecki pisarz (zm. 1837)
- 6 listopada
- Maria od Krzyża di Rosa, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Służebnic Miłosierdzia, święta katolicka (zm. 1855)
- Nikołaj Ogariow, rosyjski poeta, prozaik, myśliciel oraz rewolucjonista (zm. 1877)
- 13 listopada – Allen Thurman, amerykański polityk, senator ze stanu Ohio (zm. 1895)
- 8 grudnia – Adolf Kolping, niemiecki ksiądz katolicki, błogosławiony (zm. 1865)
- 10 grudnia – Zachariah Chandler, amerykański polityk, senator ze stanu Michigan (zm. 1879)
- 26 grudnia – Abraham Coles, poeta amerykański (zm. 1891)
Zmarli
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 25 lutego
- Ostatki: 2 marca
- Popielec: 3 marca
- Niedziela Palmowa: 11 kwietnia
- Wielki Czwartek: 15 kwietnia
- Wielki Piątek: 16 kwietnia
- Wielka Sobota: 17 kwietnia
- Wielkanoc: 18 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 19 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 27 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 6 czerwca
- Boże Ciało: 17 czerwca
This article uses material from the Wikipedia Polski article 1813, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.