Сир
Сир диэн Күнтэн үһүс планета.
Күн систематын сирдиҥи планеталарыттан диаметрынан, маассатынан уонна чиҥинэн ордук улахан планета. Ый диэн биир аргыстаах.
.jpg) The Blue Marble, Apollo 17 | ||||||||||
Designations | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adjective | Terrestrial, Terran, Telluric, Tellurian, Earthly | |||||||||
Эргийэр иитэ | ||||||||||
| Epoch J2000.0 | ||||||||||
| Aphelion | 152,097,701 km 1.0167103335 AU | |||||||||
| Perihelion | 147,098,074 km 0.9832898912 AU | |||||||||
| Semi-major axis | 149,597,887.5 km 1.0000001124 AU | |||||||||
| Eccentricity | 0.016710219 | |||||||||
| Orbital period | 365.256366 days 1.0000175 yr | |||||||||
| Average orbital speed | 29.783 km/s 107,218 km/h | |||||||||
| Inclination | 1°34'43.3" to Invariable plane | |||||||||
| Longitude of ascending node | 348.73936° | |||||||||
| Argument of perihelion | 114.20783° | |||||||||
| Satellites | 1 (the Moon) | |||||||||
Физика кээмэйдэрэ | ||||||||||
| Mean radius | 6,371.0 km | |||||||||
| Equatorial radius | 6,378.1 km | |||||||||
| Polar radius | 6,356.8 km | |||||||||
| Flattening | 0.0033528 | |||||||||
| Circumference | 40,075.02 km (equatorial) 40,007.86 km (meridional) 40,041.47 km (mean) | |||||||||
| Surface area | 510,072,000 km² 148,940,000 km² land (29.2 %) | |||||||||
| Volume | 1.0832073Халыып:E km³ | |||||||||
| Mass | 5.9736Халыып:E kg | |||||||||
| Mean density | 5.5153 g/cm³ | |||||||||
| Equatorial surface gravity | 9.780327 m/s² 0.99732 g | |||||||||
| Escape velocity | 11.186 km/s | |||||||||
| Sidereal rotation period | 0.99726968 d 23h 56m 4.100s | |||||||||
| Equatorial rotation velocity | 465.11 m/s | |||||||||
| Axial tilt | 23.439281° | |||||||||
| Albedo | 0.367 | |||||||||
| Surface temp. Kelvin Celsius |
| |||||||||
Атмосферата | ||||||||||
| Surface pressure | 101.3 kPa (MSL) | |||||||||
| Composition | 78.08% Nitrogen (N2) 20.95% Oxygen (O2) 0.93% Argon 0.038% Carbon dioxide About 1% water vapor (varies with climate) | |||||||||
.svg){kind=small}
Cир аан дойду соҕотох олохтоох сирэ. 4.54 млрд. сыл анараа өттүгэр үөскээбитэ. Олох 1 млрд. сыллааҕыта.
Киэҥ өйдөбүлүгэр:
- атах аннынааҕы үктэл;
- Сир планета;
- түөлбэ сир;
- дойду;
- үүнээйи үүннэрэргэ анаан оҥоһуллубут бааһына, оҕуруот сирэ;
- моой ананыллыбыт ходуһа, сайылык, уһаайба, ойуур уо.д.а.
Т.к.: йер (был. түүр.); ер (түүр.); жер (казах., кирг.) — сир, туох эмит төрүкүттэн билиҥҥэ диэри баар миэстэтэ; түөлбэ сир.
Быһаарыылар
This article uses material from the Wikipedia Саха тыла (Saxa Tyla) article Сир, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Маны туһанары CC BY-SA 4.0 лиссиэнсийэ көҥүллүүр (атын ыйыллыбытах буоллаҕына). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Саха тыла (Saxa Tyla) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.