Пенџапскиот (гурмуки: ਪੰਜਾਬੀ; деванагари: पंजाबी; шахмуки: پنجابی) — индоариски јазик кој го зборуваат околу 102 милиони луѓе и со тоа јазикот е 9 најголем јазик во светот (2010).
Јазикот е мајчин јазик на Пенџапците, кои го населуваат регионот Пенџаб во Индија и Пакистан. Пенџапскиот е единствен тонски јазик меѓу индоариските јазици.
Пенџапски јазик | |
---|---|
ਪੰਜਾਬੀ • پنجابی • पंजाबी Pañjābī | |
Зборот пенџаб на гурмуки, деванагари и шахмуки. | |
Застапен во | Пакистан, Индија |
Подрачје | Западен Пенџаб, Источен Пенџаб |
Народ | Пенџапци |
Говорници | 100 милиони (2010) |
Јазично семејство | индоевропско
|
Писмо | гурмуки шахмуки (персиско писмо) |
Статус | |
Службен во | Индија Пенџаб, Чандигарх, Харјана и Химачал Прадеш Пакистан Пенџаб и Азад Кашмир. |
Јазични кодови | |
ISO 639-1 | pa |
ISO 639-2 | pan |
ISO 639-3 | или: pan — Indian Punjabi pnb — Pakistani Punjabi |
Пенџапци и Ланди во Пакистан и Индија. |
Пенџапскиот е најзборуван јазик во Пакистан и 11 најзборуван во Индија. Според податоците, пенџапскиот е 4 најзборуван јазик во Англија и Велс и 3 најзборуван во Канада.
Зборот „пенџаб“ (Pañjābī), а ретко панџап, во превод значи „пет води“ на персиски и потекнува од зборовите panj āb. Panj е истоветен со санскритскиот pañca („пет“) и се однесува за најголемите источни притоки на реката Инд. Историската област Пенџаб, сега поделена меѓу Индија и Пакистан, се наоѓа околу реката Инд.
Пенџапскиот е најголем јазик во Пакистан. Пенџапскиот е покраински јазик во покраината Пенџаб. Околу 44.15% од населението на Пакистан зборува на пенџапски, а околу 70% од населението на Пакистан зборува пенџапски како прв или вторјазик, а за некои и трет. Најголем пенџапски град е Лахоре, каде 86% од населението се Пенџапци, а во Исламабад 71%.
година | население на Пакистан | % | Пенџапци |
---|---|---|---|
1951 | 33.740.167 | 57,08% | 22.632.905 |
1961 | 42.880.378 | 56,39% | 28.468.282 |
1972 | 65.309.340 | 56,11% | 43.176.004 |
1981 | 84.253.644 | 48,17% | 40.584.980 |
1998 | 132.352.279 | 44,15% | 58.433.431 |
Место | Единица | Пенџапци | Удел |
---|---|---|---|
– | Пакистан | 76.335.300 | 44,15% |
1 | Пенџап | 70.671.704 | 75,23% |
2 | Синд | 3.592.261 | 6,99% |
3 | Исламабад | 1.343.625 | 71,66% |
4 | Кибер Пактуква | 396.085 | 0,97% |
5 | Белуџистан | 318.745 | 2,52% |
6 | Федерално управувани племенски области | 0 | 0,0% |
Пенџапскиот како мајчин јазик го зборуваат околу 3% од Индијците. Пенџапскиот е службен јазик во индиските држави Пенџап, Харјана и Химачал Прадеш.
Година | Население на Индија | Пенџапци во Индија | % |
---|---|---|---|
1971 | 548.159.652 | 14.108.443 | 2,57% |
1981 | 665.287.849 | 19.611.199 | 2,95% |
1991 | 838.583.988 | 23.378.744 | 2,79% |
2001 | 1,028,610,328 | 29.102.477 | 2,83% |
2011 | 1.210.193.422 | 33.038.280 | 2,73% |
предни | скоро-предни | централни | скоро-задни | задни | |
---|---|---|---|---|---|
затворени | iː ਈ | uː ਊ | |||
полузатворени | eː ਏ | ɪ ਇ | ʊ ਉ | oː ਓ | |
средни | ə ਅ | ||||
полуотворени | ɛː ਐ | ɔː ਔ | |||
отворени | aː ਆ |
двоусни | уснено-забни | забни/ алвеоларни | ретрофлексни | палатални | веларни | глотални | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
носни | m ਮ | n ਨ | ɳ ਣ | ɲ ਞ | ŋ ਙ | |||
ексолозивни and африкати | voiceless | p ਪ | t̪ ਤ | ʈ ਟ | t͡ʃ ਚ | k ਕ | ||
безвучни призвучни | pʰ ਫ | t̪ʰ ਥ | ʈʰ ਠ | t͡ʃʰ ਛ | kʰ ਖ | |||
звучни | b ਬ | d̪ ਦ | ɖ ਡ | d͡ʒ ਜ | ɡ ਗ | |||
фрикати | (f) ਫ਼ | s ਸ (z) ਜ਼ | (ʃ) ਸ਼ | ɦ ਹ | ||||
вевни | ɾ ਰ | ɽ ੜ | ||||||
апроксимантни | ʋ ਵ | l ਲ | ਲ਼ | j ਯ |
Пенџапскиот има три различни тона: висок, среден и низок.
Издание на Википедија — слободната енциклопедија на [[:{{{код}}}:| eastern Punjabi]] |
Издание на Википедија — слободната енциклопедија на [[:{{{код}}}:| western Punjabi]] |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Пенџапски јазик, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.