ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ: ਸਾਹਿਬਾਨ

ਗੁਰੂ: ਸ਼ਬਦੀ ਅਰਥ ਅਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ

ਮੁੱਖ ਸਫ਼ਾ: ਗੁਰੂ

ਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਗਿਆਨ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਮਾਹਰ ਜਾਂ ਮਾਸਟਰ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੋ ਵੱਖਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ- "ਗੁ" ਅਤੇ "ਰੂ" ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। "ਗੁ" ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ 'ਹਨੇਰਾ' ਅਤੇ "ਰੂ" ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਚਾਨਣ'। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਜੋੜ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਸ਼ਬਦ 'ਗੁਰੂ' ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਜੋ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਚਾਨਣ ਕਰ ਦੇਵੇ; ਭਾਵ ਜੋ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹੈ।

ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀਦੀ ਇਹ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖ ਧਰਮਬਾਰੇ ਆਪ ਹੀ ਹੋਰ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀਨੂੰ ਜੀਵਿਤ ਗੁਰੂ ਕਿਉਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਸ਼ਬਦ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਸ਼ਬਦ ਸ਼ਿਸ਼ਯ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਚੇਲਾ ਜਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖ ਦਾ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨ ਨਾਲ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਧਿਆਪਕ ਵਾਲ਼ਾ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।

ਜੀਵਨ ਬਿਓਰਾ

ਲੜੀ ਨੰ.	ਨਾਂ	ਗੁਰਗੱਦੀ	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਸਤਵ	ਜੋਤੀ ਜੋਤ	ਉਮਰ	ਪਿਤਾ	ਮਾਤਾ
੧	ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ	15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1469	੨੦ ਅਕਤੂਬਰ 1469	੭ ਸਤੰਬਰ 1539	69	ਮਹਿਤਾ ਕਾਲੂ	ਮਾਤਾ ਤ੍ਰਿਪਤਾ
੨	ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ	7 ਸਤੰਬਰ 1539	31 ਮਾਰਚ 1504	29 ਮਾਰਚ 1552	48	ਬਾਬਾ ਫੇਰੂ ਮੱਲ	ਮਾਤਾ ਰਾਮੋ
੩	ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ	25 ਮਾਰਚ 1552	5 ਮਈ 1479	1 ਸਤੰਬਰ 1574	95	ਤੇਜਭਾਨ ਜੀ	ਬਖਤ ਕੌਰ
੪	ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ	29 ਅਗਸਤ 1574	24 7 ਸਤੰਬਰ 1534	1 ਸਤੰਬਰ 1581	47	ਬਾਬਾ ਹਰੀਦਾਸ	ਮਾਤਾ ਦਇਆ ਕੌਰ
੫	ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ	28 ਅਗਸਤ 1581	15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1563	30 ਮਈ 1606	43	ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ	ਮਾਤਾ ਭਾਨੀ
੬	ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ	30 ਮਈ 1606	19 ਜੂਨ 1595	3 ਮਾਰਚ 1644	49	ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ	ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ
੭	ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾੲੇ	28 ਫ਼ਰਵਰੀ 1644	26 ਫ਼ਰਵਰੀ 1630	6 ਅਕਤੂਬਰ 1661	31	ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿੱਤਾ	ਮਾਤਾ ਨਿਹਾਲ ਕੌਰ
੮	ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ	6 ਅਕਤੂਬਰ 1661	7 ਜੁਲਾਈ 1656	30 ਮਾਰਚ 1664	8	ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾਇ	ਮਾਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੌਰ
੯	ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ	20 ਮਾਰਚ 1665	੧ ਅਪ੍ਰੈਲ 1621	11 ਨਵੰਬਰ 1675	54	ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ	ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ
੧੦	ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ	11 ਨਵੰਬਰ 1675	22 ਦਸੰਬਰ 1666	6 ਅਕਤੂਬਰ 1708	42	ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ	ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ
੧੧	ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ	—	7 ਅਕਤੂਬਰ 1708	ਜੁਗੋ ਜੁਗ ਅਟਲ	—	—

ਗੁਰੂਕਾਲ ਦੀ ਸਮਾਂ-ਸੂਚੀ

ਬੰਸਾਵਲੀ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨ ਕੀ

ਹਵਾਲਾ ਸੂਚੀ

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀ

ਪ੍ਰੋ ਸਤਬੀਰ ਸਿੰਘ ਕ੍ਰਿਤ ਜੀਵਨੀ ਦਸ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੜ੍ਹਣ ਤੇ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਈਟ

ਇਹ ਸਿੱਖੀ-ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.