ਰਾਜਮੋਹਨ ਗਾਂਧੀ

ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਦੇਵਦਾਸ ਗਾਂਧੀ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਦਾ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ। ਰਾਜਮੋਹਨ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਆਰੰਭ ਮਾਡਰਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਸੇਂਟ ਸਟੀਫਨ ਕਾਲਜ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਲਾਰਡ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਾਥੀ, ਉਸਦੇ ਨਾਨਾ ਜੀ, ਰਾਜਗੋਪਾਲਾਚਾਰੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਸਨ।

1956 ਤੋਂ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀ (ਪਹਿਲਾਂ ਨੈਤਿਕ ਮੁੜ-ਹਥਿਆਰਬੰਦੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ) ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਾਜਮੋਹਨ ਗਾਂਧੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ-ਨਿਰਮਾਣ, ਮੇਲ ਮਿਲਾਪ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

1960 ਵਿਆਂ ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ, ਪੰਚਗਨੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਸੰਮੇਲਨ ਕੇਂਦਰ ਏਸ਼ੀਆ ਪਠਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।ਏਸ਼ੀਆ ਪਠਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ 1975–1977 ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਤੇ ਅਤੇ ਬੰਬੇ ਵਿਚ 1964 ਤੋਂ 1981 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਆਪਣੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਰਸਾਲੇ ਹਿੰਮਤ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਸੀ।

ਉਸਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਏ ਟੇਲ ਆਫ ਟੂ ਰਿਵੋਲਟਸ: ਇੰਡੀਆ 1857 ਐਂਡ ਦ ਅਮੈਰਿਕਨ ਸਿਵਲ ਵਾਰ (ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੇਂਗੁਇਨ ਇੰਡੀਆ, ਦਸੰਬਰ 2009), ਲਗਭਗ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਲੜਾਈਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ, ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਜੀਵਨੀ, ਮੋਹਨਦਾਸ: ਏ ਟਰੂ ਸਟੋਰੀ ਆਫ਼ ਏ ਮੈਨ, ਹਿਜ ਪੀਪਲ ਐਂਡ ਐਨ ਐਂਪਾਇਰ, ਨੂੰ 2007 ਵਿਚ ਇੰਡੀਅਨ ਹਿਸਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਵੱਕਾਰੀ ਦੋ ਸਾਲਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਹੈ।

2002 ਵਿਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਰਾਜਾਜੀ: ਏ ਲਾਈਫ਼, ਲਈ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਇਹ ਉਸਦੇ ਨਾਨੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਇਕ ਮੋਹਰੀ ਹਸਤੀ, ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਰਾਜਗੋਪਾਲਾਚਾਰੀ (1878–1972), ਜੋ 1948 - 1950 ਤੱਕ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਬਣੇ, ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਹੈ।

1989 ਵਿਚ, ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਅਮੇਠੀ ਵਿਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜੀ ਪਰ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ (1990-92) ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ 1990 ਵਿੱਚ ਜੇਨੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ-ਮੰਡਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਦੀ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਸਰਬ ਪਾਰਟੀ ਸਾਂਝੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਨਵੀਨਰ ਸੀ। 21 ਫਰਵਰੀ 2014 ਨੂੰ, ਉਹ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ 2014 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ ਪਰ ਹਾਰ ਗਿਆ।

• Understanding the Founding Fathers: An Enquiry into the Indian Republic’s Beginnings
• Punjab: A History from Aurangzeb to Mountbatten
• A Tale of Two Revolts
• Mohandas: A True Story of a Man, His People and an Empire
• Ghaffar Khan: Nonviolent Badshah of the Pakhtuns
• Understanding the Muslim Mind
• Rajaji: A Life
• Patel: A Life
• Eight Lives: A Study of the Hindu-Muslim Encounter
• The Good Boatman