ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਅਰਧਗੋਲੇ 'ਚ ਪੈਂਦਾ ਇੱਕ ਮਹਾਂਦੀਪ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਵਧੇਰਾ ਹਿੱਸਾ ਦੱਖਣੀ ਅਰਧਗੋਲੇ 'ਚ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾਤਨਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹਿੱਸਾ ਉੱਤਰੀ ਅਰਧਗੋਲੇ 'ਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਦੀਪ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਮਹਾਂ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵੀ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੇਤਰਫਲ | 17,840,000 ਕਿ.ਮੀ.2 (6,890,000 ਵਰਗ ਮੀਲ) |
---|---|
ਅਬਾਦੀ | 387,489,196 (2011, 5ਵਾਂ) |
ਅਬਾਦੀ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ | 21.4 ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਮੀ2 (56.0 ਪ੍ਰਤੀ ਵਰਗ ਮੀਲ) |
ਵਾਸੀ ਸੂਚਕ | ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕੀ, ਅਮਰੀਕੀ |
ਦੇਸ਼ | 12 (ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ) |
ਮੁਥਾਜ ਦੇਸ਼ | 3 |
ਭਾਸ਼ਾ(ਵਾਂ) | ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ |
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | UTC-2 ਤੋਂ UTC-5 |
ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ | ਸਾਓ ਪਾਲੋ ਬੁਏਨੋਸ ਆਇਰੇਸ ਰਿਓ ਡੇ ਜਨੇਰੋ ਲੀਮਾ ਫਰਮਾ:Country data ਕੋਲੰਬੀਆ ਬੋਗੋਤਾ ਫਰਮਾ:Country data ਚਿਲੀ ਸਾਂਤਿਆਗੋ ਬੇਲੋ ਓਰੀਸੋਂਤੇ ਫਰਮਾ:Country data ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਕਾਰਾਕਾਸ ਪੋਰਤੋ ਆਲੇਗ੍ਰੇ ਬ੍ਰਾਸੀਲੀਆ ਫਰਮਾ:Country data ਏਕੁਆਡੋਰ ਗੁਆਇਆਕੀਲ |
ਇਸ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ, ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਅੰਧ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਕੈਰੀਬਿਅਨ ਸਾਗਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਬਾਰਾਂ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ਼— ਉਰੂਗੁਏ, ਅਰਜਨਟੀਨਾ, ਏਕੁਆਡੋਰ, ਸੂਰੀਨਾਮ, ਕੋਲੰਬੀਆ, ਗੁਇਆਨਾ, ਚਿਲੇ, ਪੇਰੂ, ਪੈਰਾਗੁਏ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਬੋਲੀਵੀਆ ਅਤੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ— ਅਤੇ ਫ਼੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਗੁਈਆਨਾ, ਜੋ ਕਿ ਫ਼੍ਰਾਂਸ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੋਂ-ਪਾਰ ਇਲਾਕਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਫ਼ਾਕਲੈਂਡ ਟਾਪੂ-ਸਮੂਹ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਦਾ ਏਬੀਸੀ ਟਾਪੂ-ਸਮੂਹ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਕੈਰੀਬਿਆਈ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਛੋਂਹਦੀ ਹੈ—ਕੋਲੰਬੀਆ, ਗੁਇਆਨਾ, ਸੂਰੀਨਾਮ, ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਅਤੇ ਫ਼੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਗੁਈਆਨਾ— ਨੂੰ ਕੈਰੀਬਿਆਈ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 17,840,000 ਵਰਗ ਕਿਮੀ ਹੈ। 2005 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ 371,090,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰਫਲ ਪੱਖੋਂ ਚੌਥੇ (ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਮਗਰੋਂ) ਅਤੇ ਅਬਾਦੀ ਪੱਖੋਂ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ (ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਮਗਰੋਂ) ਉੱਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਬਦ 1507 ਵਿੱਚ ਨਕਸ਼ਾ-ਨਵੀਸਾਂ ਮਾਰਟਿਨ ਵਾਲਡਸੀਮੂਲਰ ਅਤੇ ਮੈਥਿਆਸ ਰਿੰਗਮਨ ਵੱਲੋਂ ਆਮੇਰਿਗੋ ਵੇਸਪੂਚੀ ਦੀ ਯਾਦ ਮਗਰੋਂ ਘੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਯੂਰਪੀ ਸੀ ਕਿ ਯੂਰਪੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਲੱਭੀ ਗਈ ਨਵੀਂ ਭੋਂ ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਯੂਰਪੀ ਅਨਜਾਣ ਹਨ।
ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਾਧਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿਮਰਤੀ ਚਿੰਨ੍ਹ, ਭਵਨ-ਨਿਰਮਾਣੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਅਜੂਬੇ, ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਤਰਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਸੱਭਿਅਤਾਵਾਂ, ਚਹਿਲ-ਪਹਿਲ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਕ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਹੋਸ਼-ਗੁਆਊ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ ਹਨ: ਮਾਚੂ ਪੀਚੂ, ਐਮਾਜਾਨ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲ, ਰਿਓ ਡੇ ਜਨੇਰੋ, ਸਾਲਵਾਦੋਰ, ਫ਼ੋਰਤਾਲੇਸਾ, ਮਾਕੇਈਓ, ਬੋਗੋਤਾ, ਫ਼ਲੋਰਿਆਨੋਪੋਲਿਸ, ਮਾਰਗਾਰੀਤਾ ਟਾਪੂ, ਨੋਵਾ ਸਾਂਤਾ ਰੀਤਾ, ਨਾਤਾਲ, ਬੁਏਨੋਸ ਆਇਰੇਸ, ਸਾਓ ਪਾਲੋ, ਏਂਜਲ ਝਰਨਾ, ਕੂਸਕੋ, ਤੀਤੀਕਾਕਾ ਝੀਲ, ਪਾਤਾਗੋਨੀਆ, ਕਾਰਤਾਹੇਨਾ ਅਤੇ ਗਾਲਾਪਾਗੋਸ ਟਾਪੂ।
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.