ਐਲਮੀਨੀਅਮ (ਜਾਂ ਐਲਮੀਨਮ) ਬੋਰਾਨ ਸਮੂਹ ਦਾ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ Al ਅਤੇ ਐਟਮੀ ਸੰਖਿਆ 13 ਹੈ। ਇਹ ਚਾਂਦੀ-ਰੰਗਾ ਚਿੱਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਘੁਲਦਾ।
ਐਲਮੀਨੀਅਮ | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
13Al | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ਦਿੱਖ | |||||||||||||||
ਚਾਂਦੀ-ਰੰਗਾ ਸਲੇਟੀ ਧਾਤ-ਵਰਗਾ Spectral lines of aluminium | |||||||||||||||
ਆਮ ਲੱਛਣ | |||||||||||||||
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ | ਐਲਮੀਨੀਅਮ, Al, 13 | ||||||||||||||
ਉਚਾਰਨ | ਯੂਕੇ: /ˌælj[invalid input: 'ʉ']ˈmɪniəm/ ( ਸੁਣੋ) AL-ew-MIN-ee-əm; | ||||||||||||||
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ | ਹੋਰ ਧਾਤ | ||||||||||||||
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ | 13, 3, p | ||||||||||||||
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ | 26.9815386(13) | ||||||||||||||
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ | [Ne] 3s2 3p1 2, 8, 3 | ||||||||||||||
History | |||||||||||||||
ਖੋਜ | Hans Christian Ørsted (1825) | ||||||||||||||
First isolation | Friedrich Wöhler (1827) | ||||||||||||||
ਇਸ ਵੱਲੋਂ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ | Humphry Davy (1808) | ||||||||||||||
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ | |||||||||||||||
ਅਵਸਥਾ | solid | ||||||||||||||
ਘਣਤਾ (near r.t.) | 2.70 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3 | ||||||||||||||
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ | 2.375 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3 | ||||||||||||||
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ | {{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3 | ||||||||||||||
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ | 933.47 K, 660.32 °C, 1220.58 °F | ||||||||||||||
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ | 2792 K, 2519 °C, 4566 °F | ||||||||||||||
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼ | 10.71 kJ·mol−1 | ||||||||||||||
Heat of | 294.0 kJ·mol−1 | ||||||||||||||
Molar heat capacity | 24.200 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||
pressure | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ | |||||||||||||||
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ | 3, 2, 1 (amphoteric oxide) | ||||||||||||||
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ | 1.61 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ) | ||||||||||||||
energies (more) | 1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1 | ||||||||||||||
2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1 | |||||||||||||||
3rd: {{{ਤੀਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ}}} kJ·mol−1 | |||||||||||||||
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ | 143 pm | ||||||||||||||
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ | 121±4 pm | ||||||||||||||
ਵਾਨ ਦਰ ਵਾਲਸ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ | 184 pm | ||||||||||||||
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ | |||||||||||||||
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ | face-centered cubic | ||||||||||||||
Magnetic ordering | paramagnetic | ||||||||||||||
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ | (੨੦ °C) 28.2 nΩ·m | ||||||||||||||
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ | 237 W·m−੧·K−੧ | ||||||||||||||
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ | (25 °C) 23.1 µm·m−1·K−1 | ||||||||||||||
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ) | (r.t.) (rolled) 5,000 m·s−੧ | ||||||||||||||
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ | 70 GPa | ||||||||||||||
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ | 26 GPa | ||||||||||||||
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ | 76 GPa | ||||||||||||||
ਪੋਆਸੋਂ ਅਨੁਪਾਤ | 0.35 | ||||||||||||||
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ | 2.75 | ||||||||||||||
ਵਿਕਰਸ ਕਠੋਰਤਾ | 167 MPa | ||||||||||||||
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ | 245 MPa | ||||||||||||||
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ | 7429-90-5 | ||||||||||||||
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ | |||||||||||||||
Main article: ਐਲਮੀਨੀਅਮ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਐਲਮੀਨੀਅਮ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.