Уæрæсе
Уæрæсе (уырыс.
Россия), официалон ном у Уæрæсейы Федераци (уырыс. Российская Федерация) у федералон æрдæгпрезидентон республикæ Евразийы цæгаты. Ныгуылæнæй скæсæнмæ æмарæн у Норвеги, Финлянди, Эстони, Латви, Литва, Польшæ, Белорусси, Украинæ, Абхаз, Гуырдзыстон, Хуссар Ирыстон, Азербайджан, Хъазахстан, Китай, Монголи æмæ Цæгат Корейимæ. Доныл ын ис арæн АИШ-ы штат Аляскæимæ æмæ Японимæ. 17 милуан квадратон километр ахсгæйæ, Уæрæсе у дунейы стырдæр бæстæ. Йæ цæрджыты нымæцмæ гæсгæ та у дунейы фарæстæм. Цæры дзы 142 милуан адæймаджы. Йæ сæйраг æмæ стырдæр сахар у Мæскуы.
| Уæрæсейы Федераци | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Российская Федерация | |||||
| |||||
| Уæрæсейы паддзахадон гимн | |||||
_-_disputed.svg) | |||||
| Официалон æвзаг | уырыссаг | ||||
| Сæйраг сахар | Мæскуы | ||||
| Стырдæр сахартæ | Мæскуы, Бетъырбух, Новосибирск, Екатеринбург, Дæллаг Новгород, Хъазан, Самарæ, Омск, Челябинск, Ростов-Доныл | ||||
| Хицауиуæджы хуыз | Республикæ | ||||
| Территори | |||||
| • Æдæппæт | 17 125 187 км² | ||||
| • Доны уæлцъары % | 4,22 | ||||
| Цæрджытæ | |||||
| • Бахыгъд (2023) | ↘146 447 424 ад. | ||||
| • Сфыст (2021) | 147 182 123 ад. | ||||
| • Æнгомад | 8,55 ад./км² | ||||
| ÆМП | |||||
| • Æдæппæт (2006) | 1,746 трлн. долл. | ||||
| Валютæ | Уæрæсейы сом | ||||
| Интернет-домен | .ru, .su, .рф | ||||
| Код ISO | RU | ||||
| ÆОК-ы код | RUS | ||||
| Телефонон код | +7 | ||||
| Сахатон таг | UTC+2 — UTC+12 | ||||
| | |||||
 Викикъæбицы медиа | |||||
Уæрæсе у минералон æмæ энергион ресурсты стырдæр дарæг, нефт æмæ æрдзон газы стырдæр къахджытæй иу.
Цæрджытæ
Æдæппæтæй цæрджыты нымæц у 141 888,9 мин адæймаджы (1 июны 2008), дунейы цæрджытæй 2,13 %. Уыдонæй 4/5 цæрынц бæстæйы европæйаг хайы (Уралимæ). Адæмæй 73% цæрынц сахарты.
Уæрæсейы цæрынц 180 адæмыхаттæй фылдæр, уыдонæй уырыс сты 81,5% (2002-æм азы сфыстмæ гæсгæ).
Ирæттæй сæ фылдæр хай цæрынц Уæрæсейы (Цæгат Ирыстон æмæ æндæр регионты).
Истори
- Рагон Уырыс (уырыс. Древняя Русь), Киевы Уырыс (862—1242)
- Владимиры кънйазад (1157—1389)
- Мæскуыйы кънйазад (1246—1389)
- Стыр Мæскуыйы кънйазад (1389—1547)
- Уырысы паддзахад (1547-æм азы 16 январы — 1721-æм азы 22 октябры)
- Уæрæсейы импери (1721-æм азы 22 октябры — 1917-æм азы 1 сентябры)
- Уæрæсейы республикæ (1 сентябры — 1917-æм азы 25 октябры (7 ноябры))
- Уæрæсейы Советон Федеративон Социалистон Республикæ (сырæзт 25 октябры (7 ноябры) 1917-æм азы, 1922—1991 Советон Цæдисы сконды)
- Советон Социалистон Республикæты Цæдис (1922-æм азы 30 декабры — 1991-æм азы 26 декабры)
- Уæрæсейы Федераци (1991-æм азы 25 декабры — ныры рæстæг)
Сæйраг сахæртæ
Президенттæ
- Борис Ельцин (10 июлы 1991— 5 ноябры 1996)
- Виктор Черномырдин (Хæстæ æххæстгæнæг; 5 — 6 ноябры 1996)
- Борис Ельцин (6 ноябры 1996— 31 декабры 1999)
- Владимир Путин (31 декабры 1999— 7 майы 2008)
- Дмитрий Медведев (7 майы 2008— 7 майы 2012)
- Владимир Путин (7 майы 2012 — ныры онг)
Æрдз
Цæдтæ
Байкал у дунейы арфдæр цад, стырдæр æрдзон æдзæхх донуат. Ладогæйы цад у Европæйы стырдæр æдзæхх цад.
Кæс ноджы
Фиппаинæгтæ
 | Ацы уац Уæрæсейы тыххæй къæртт у, ома æрдæгцæттæ. Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы уац раст æмæ стырдæр скæн. |
This article uses material from the Wikipedia Иронау article Уæрæсе, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Текст у сæрибарCreative Commons Attribution/Share-Alike License лицензимæ гæсгæ; гæнæн ис æндæр æм ис. Бæстондæр бакæс Пайда гæныны домæнтæ. Википеди у Викимеди фондыон регистраци гонд нысан. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Иронау (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.