ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ବେହେରା

ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ ଆନ୍ଦୋଳନର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରଧାନ ପରିଚୟ ଥିଲେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର । ସେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆଗରୁ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ବିରୋଧରେ ଗଣଆନ୍ଦୋଳନ ଡାକରା ଦେଇଥିଲେ । ଏକ ହରିଜନ ଆଶ୍ରମ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦର ବିରୋଧୀ ଥିଲେ ଓ ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଏକଦା ଦଣ୍ଡିତ ହେବାକୁ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିଥିଲା ।କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ନିଜ ସମୟଠାରୁ ବହୁ ଆଗରେ ଥିଲା । ନିର୍ଭୀକତା ସ୍ପଷ୍ଟବାଦିତା, ସଚ୍ଚୋଟତା ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ ଆଦର୍ଶ ଥିଲା ।

ଓଡ଼ିଶାରେ କଂଗ୍ରେସର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ତାଙ୍କ ଦିଗଦର୍ଶନରେ ହୋଇଥିଲା । ସମ୍ବଲପୁରରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ତରର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ସେ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ସହ ମିଶ୍ରଣ କରିଥିଲେ । ୧୯୨୮ରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଥମ ଗସ୍ତ ଅବସରରେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ବେହେରାଙ୍କ ଘରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥିଲେ ।

ଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ତଥା ଓଡ଼ିଶାରେ ସମ୍ବଲପୁରର ମିଶ୍ରଣରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ତୁଲାଇଥିଲେ । ସେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଜଣେ ନେତା ଥିଲେ । ସମ୍ବଲପୁରରେ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ ପାଇଁ ହୋଇଥିବା ଉଦ୍ୟମ ବିରୋଧରେ ସେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଦେଶରେ ମିଶିଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏକତ୍ର କରି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ପାଇଁ ହୋଇଥିବା ସଂଗ୍ରାମରେ ସେ ଜଣେ ଆଗ ଧାଡ଼ିର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ।

ସମ୍ବଲପୁରର ମୁନିସିପାଲିଟିର ନଗରପାଳ (ଚେୟାରମ୍ୟାନ) ଭାବେ ଗୁରୁଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଓକିଲ ଥିଲେ । ସମ୍ବଲପୁର ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରଥମ ଓକିଲ ଭାବେ ୧୯୦୧ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ କାର୍ଯାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।୧୯୦୮ ଡିସେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲା ଓକିଲ ସଙ୍ଘ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନା ସମସାମୟିକ ସେ ସମ୍ବଲପୁରରେ ନାସନାଲ ସ୍କୁଲ ଅଫ ସମ୍ବଲପୁର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

• http://orissa.gov.in/e-magazine/Orissareview/jan2005/englishPdf/Uplifment_Harijan.pdf
• http://www.odisha.gov.in/portal/ViewDetails.asp?vchglinkid=GL012&vchplinkid=PL052
• http://odisha.360.batoi.com/know-odisha/odia-personalities/chandra-sekhar-behera/
• http://www.orissadiary.com/personality/freedom_fighter/ChandraSekharBehera.asp Archived 2014-07-02 at the Wayback Machine.
• http://www.navratnanews.com/Western%20Orissa/legends.htm Archived 2009-10-31 at the Wayback Machine.