ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ
ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟ (ରାଜ୍ୟକାଳ : 321 ଖ୍ରୀ: ପୂରୁ 298 ଖ୍ରୀ: ପୂ ) ମୌର୍ଯ୍ୟ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ । ସେ ଏକ ସାଧାରଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ କୌଟିଲ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କର (ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ରର ରଚୟୀତା) ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟ ହିଁ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଶାସକ ଥିଲେ ଯିଏକି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାରତକୁ ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ ନିଜ ଅଧୀନକୁ ଆଣିଥିଲେ । ଐତିହାସିକମାନଙ୍କ ମତରେ ସେ ଜୈନଧର୍ମଲମ୍ବୀ ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ଶାସନ ପଦ୍ଧତି ସବୁ ଶିଲଲେଖ ମାଧ୍ୟମରେ ଲେଖଉଥିଲେ, ଯାହାକି ଆଜି ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ତାଙ୍କର ନାତି ଯିଏ କି ସମ୍ରାଟ ''ଅଶୋକ'' ନାମରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ପରିଚିତ ସେ ଏକ ଐତିହାସିକ ସ୍ତମ୍ବ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ଭାରତରେ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ଅନେକ ଉଲେଖନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ମହାନ ଗ୍ରୀକ ଦାର୍ଶନିକ ମେଘାସ୍ଥିନିସ ତାଙ୍କ ଦରବାରରେ ୪ ବର୍ଷ ଗ୍ରୀକ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଗ୍ରୀକ ଓ ଲାଟିନରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ''ସାନ୍ଦ୍ରୋକୋଟୋସ'' ଏବଂ ''ଅଣ୍ଡ୍ରୋକୋଟୋସ'' ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ ।
| ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ | |
|---|---|
| ଶାସନକାଳ | c. 321 – c. 297 BCE |
| ରାଜ୍ୟାଭିଷେକ | c. ୩୨୧ BCE |
| ପୂର୍ବାଧିକାରୀ | ଧନାନନ୍ଦ |
| ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ | ବିନ୍ଦୁସାର (ପୁତ୍ର) |
| ଜୀବନସାଥୀ | ଦୁରଧାରା ଓ ଧନନନ୍ଦଙ୍କ ଝିଅ |
| ସନ୍ତାନସନ୍ତତିଗଣ | |
| ବିନ୍ଦୁସାର | |
| ବଂଶ | ମୋର୍ଯ୍ୟ |
| ବାପା | unknown |
| ମାଆ | ମୁରା |
| ଜନ୍ମ | c. ୩୪୦BCE ପଟଳିପୁତ୍ର, ମଗଧ (ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ପାଟନା, ବିହାର) |
| ମୃତ୍ୟ | ୨୯୭ BCE Shravanabelagola, କର୍ଣ୍ଣାଟକ (ଜୈନ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ) |
| ଧର୍ମ | ଜୈନ |
ଜୀବନୀ ଆଧାରରେ
ପ୍ରାରମ୍ଭ ଜୀବନ
ସିଂହଳୀ ବୌଦ୍ଧ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ, ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ପିତା - ସେହି ସମୟର ମୌର୍ଯ୍ୟ ବଂଶର ପ୍ରମୁଖ - ଏକ ଯୁଧ୍ୟରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ - ଯେବେ ତାଙ୍କ ମା ଗର୍ଭବତୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମା ପୁଷ୍ପା-ପୁର (ବସ୍ତୁତଃ : "ପୁଷ୍ପା ନଗରୀ") ସହରକୁ ନିଜ ଭାଇଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଖସି ପଳେଇ ଥିଲେ । ଏହି ସହରର ପରିଚୟ ପାଟଳୀପୁତ୍ର ସହ କରାଯାଏ, ଯେଉଁଟା କି କୁସୁମ-ପୁର (ଯାହାକୁ "ଫୁଲ ସହର" ଭି କୁହା ଯାଏ) ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ । ତାଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ, ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ମାମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଏକ ଗୌଶାଳାକୁ ନେଇ ଗଲେ, ଯେଉଁଠି ତାଙ୍କୁ ଏକ ଗୋପୀ ପାଳନ ପୋଷଣ କରିଥିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ବଡ଼ ହେଲା ପରେ ସେ ଗୋପୀ ତାଙ୍କୁ ଏକ ଶିକାରୀକୁ ବିକି ଦେଲେ, ଯେ କି ତାଙ୍କୁ ଗୋରୁ-ଗାଈଙ୍କ ପାଳନ କରିବା କାମରେ ଲଗେଇ ଦେଲେ ।
ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା
ପୂର୍ବଜୟ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ନନ୍ଦ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ସମାପ୍ତି
ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ବିବାହ
ଦକ୍ଷିଣ ଅଭିଯାନ
ସୈନ୍ୟ
ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଶାସନ, ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ
ଭିତ୍ତିସରାଞ୍ଚନ
କଳା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି
ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ
ମୃତ୍ୟୁ
ପ୍ରସିଦ୍ଧଇତିହାସ
ଆଧାର
This article uses material from the Wikipedia ଓଡ଼ିଆ article ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲେ ସମସ୍ତ ବିଷୟବସ୍ତୁ CC BY-SA 4.0 ରେ ଉପଲବ୍ଧ । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ଓଡ଼ିଆ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.