Li deujhinme guere daegnrece u guere di 1940-1945, k' on lome eto li guere di cwarante, c' est ene guere k' a cmincî li 1î d' setimbe 1939 cwand l' Almagne a abroké sol Pologne.
El Beldjike kiminça adon çou k' on loma "li drole di guere" : on ratindeut k' les Almands arivénxhe, avou l' idêye k' on lzî fotreut ene rude petêye, copurade avou les fôrts do payis d' Lidje. "Ében-Emael : imprenable !" ("Ebem-Emål, impossibe del prinde !"), end alént i les oficîs.
El Walonreye, elle a cmincî li 10 di may 1940, on vinrdi d' Pintcosse. C' est l' kiminçmint del campagne des 18 djoûs, ki s' atcheva, dabôrd, li 28 di may.
Li dierin ratacaedje des Almands Ofinsive da Von Rundstedt, fourit laide pol Walonreye.
Li guere di 40 fourit tote fwaite li 9 di may 1945, cwand l' Almagne sina si rindaedje (mins ezès payis occidintås on fiestixh purade li 8 di may, la ki l' rindaedje a stî siné avou ls aloyîs).
Dins ses cåzes, et dins ses bateus, li guere di 1940-1945 est raloyeye al guere 1914-1918. Inte les deus, c' est çou k' on lome l' Eter-deus-gueres.
On fjheut "serer" les voyes (et les tchmins d' fier) avou des grossès bayes d' acî a rôletes.
Gn ourit 70.000 Bedjes prijhnîs d' guere, et ladvins, 67.500 Walons. Les Almands avént-st enondé ene politike raecisse, tot fjhant bebele ås Flaminds k' avént on lingaedje pus addé l' almand.
Bråmint des omes divént aler ovrer dins les oujhenes e l' Almagne, ça s' loméve li Werbestele.
Li 18 di may 1940, les payis redîmés sont anecsés pa l' Almagne. Les djonnes d' avår la, inte di zels les djins di l' ancyinne Walonreye prûssyinne divèt moussî dins l' årmêye almande.
This article uses material from the Wikipedia Walon article Deujhinme guere daegnrece, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Li contnou est dzo l' licince CC BY-SA 4.0 a moens k' ça soeye dit ôtrumint. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Walon (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.