କ୍ଷୀର
କ୍ଷୀର ଏକ ତରଳ ସଫା ଦ୍ରବ୍ୟ ଅଟେ ଯାହା ମାଦାୟମାନଙ୍କ କ୍ଷୀର ଗ୍ରନ୍ଥିରୁ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ । ନବଜାତ ଶିଶୁ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷୀର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଅନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥର ସେବନ କରିବାରେ ଅକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ କ୍ଷୀରରେ ୮୫ ପ୍ରତିଶତ ଜଳ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଶେଷ ଭାଗରେ ସଠିକ ତତ୍ତ୍ୱମାନେ ଖଣିଜ ଦ୍ରବ୍ୟ ବସିକରି ରହିଥାଏ ।ଗାଈ ମଇଁଷିଙ୍କ ଛଡା ବଜାରରେ ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନିର ପ୍ୟାକେଟ କ୍ଷୀରବି ଉପଲବ୍ଧ ରହିଥାଏ । କ୍ଷୀର ପ୍ରୋଟିନ , କ୍ୟାଲସିୟମ ଏବଂ ରାଇବୋଫ୍ଲୋବିନ (ଭିଟାମିନ ବି-୨) ଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ , ଏହା ଛଡା ଏ , ଡି , କେ ଏବଂ ଈ ସହିତ ଫସଫରସ , ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ , ଆୟୋଡିନ ପରି କିଛି ଦ୍ରବ୍ୟ କିମ୍ବା ବସା ତଥା ଊର୍ଜା ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ଏହାଛଡା ଏଥିରେ କିଛି ଏଞ୍ଜାଇମ୍ ଏବଂ କିଛି ଜୀବିତ ରକ୍ତ କୌଶିକମାନ ମଧ୍ୟ ରହିପାରେ ।
| Nutritional value per 100 g (3.5 oz) | |
|---|---|
| Energy | 252 kJ (60 kcal) |
| Carbohydrates | 5.26 g |
| - Sugars | 5.26 g |
| - Lactose | 5.26 g |
| Fat | 3.25 g |
| - saturated | 1.865 g |
| - monounsaturated | 0.812 g |
| - polyunsaturated | 0.195 g |
| Protein | 3.22 g |
| - Tryptophan | 0.075 g |
| - Threonine | 0.143 g |
| - Isoleucine | 0.165 g |
| - Leucine | 0.265 g |
| - Lysine | 0.140 g |
| - Methionine | 0.075 g |
| - Cystine | 0.017 g |
| - Phenylalanine | 0.147 g |
| - Tyrosine | 0.152 g |
| - Valine | 0.192 g |
| - Arginine | 0.075 g |
| - Histidine | 0.075 g |
| - Alanine | 0.103 g |
| - Aspartic acid | 0.237 g |
| - Glutamic acid | 0.648 g |
| - Glycine | 0.075 g |
| - Proline | 0.342 g |
| - Serine | 0.107 g |
| Water | 88.32 g |
| Vitamin A equiv. | 28 μg (4%) |
| Thiamine (vit. B1) | 0.044 mg (4%) |
| Riboflavin (vit. B2) | 0.183 mg (15%) |
| Vitamin B12 | 0.44 μg (18%) |
| Vitamin D | 40 IU (7%) |
| Calcium | 113 mg (11%) |
| Magnesium | 10 mg (3%) |
| Potassium | 143 mg (3%) |
| 100 ml corresponds to 103 g. Percentages are relative to US recommendations for adults. Source: USDA Nutrient Database | |
ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ କ୍ଷୀରର ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
| Rank | Country | Production (metric tonnes) |
|---|---|---|
| 1 |  United States | ୯୦,୮୬୫,୦୦୦ |
| 2 |  ଭାରତ | ୫୪,୦୦୦,୦୦୦ |
| 3 |  ଚୀନ | ୩୭,୪୧୯,୫୦୦ |
| 4 |  Brazil | ୩୨,୩୦୪,୪୨୧ |
| 5 |  ଋଷିଆ | ୩୧,୫୭୬,୦୪୭ |
| 6 |  Germany | ୩୦,୫୦୬,୯୨୯ |
| 7 |  France | ୨୩,୯୮୩,୧୯୬ |
| 8 |  New Zealand | ୨୦,୦୫୩,୦୦୦ |
| 9 |  Turkey | ୧୫,୯୭୭,୮୩୭ |
| 10 |  United Kingdom | ୧୩,୮୮୪,୦୦୦ |
|
|
|
୨୦୧୨ ମସିହାରେ , କ୍ଷୀରର ପ୍ରସ୍ତୁତିକାରକ ଏବଂ କ୍ଷୀରର ଉତ୍ପନ୍ନ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଆମେରିକା , ଚାଇନା , ପାକିସ୍ଥାନ ଏବଂ ବ୍ରାଜିଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ରାଜ୍ୟ ମାନଙ୍କରୁ ଭାରତ ସାଧାରଣତଃ ଭାବେ ଅନୁସରଣ କରିଥିଲା । ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ସମସ୍ତ ୨୮ ୟୁରୋପିଆନ ସଂଘର ସଦସ୍ୟମାନେ ଏକସଙ୍ଗରେ ୧୫୩.୮ ମିଲିଅନ ଟନ୍ସ କ୍ଷୀର ଉପୁଜାଇ ଥିଲେ , ସବୁଠାରୁ ବୃହତ୍ତର ସଂଘ ଭାବେ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ-ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂଘ
ଗାଈର କ୍ଷୀର
ଗାଈ କ୍ଷୀରରେ ପ୍ରତି ଗ୍ରାମ ୩.୧୪ ମିଲିଗ୍ରାମ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରୋଲ ରହିଥାଏ । ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁସାରେ ଗାଈର ସତେଜ କ୍ଷୀରକୁ ଉତ୍ତମ କୁହାଯାଏ । (ବତ୍ରା ହସ୍ପିଟାଲ ଏଣ୍ଡ ମେଡ଼ିକାଲ ରିସର୍ଚ୍ଚ ସେଣ୍ଟର)ର ଆୟୁର୍ବେଦିକ ବିଭାଗର "ମେହର ସିଂ"ଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଗାଈର କ୍ଷୀର ମଇଁଷିର କ୍ଷୀର ତୁଳନାରେ ମସ୍ତିଷ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ ।
| ଦେଶ | କ୍ଷୀର (ଲିଟର) | ପନିର (କି.ଗ୍ରା.) | ଲହୁଣୀ (କି.ଗ୍ରା.) |
|---|---|---|---|
 Finland | 183.9 | 19.1 | 5.3 |
 Sweden | 145.5 | 18.5 | 1.0 |
 Ireland | 129.8 | 10.5 | 2.9 |
 Netherlands | 122.9 | 20.4 | 3.3 |
 Norway | 116.7 | 16.0 | 4.3 |
 Spain | 119.1 | 9.6 | 1.0 |
 Switzerland | 112.5 | 22.2 | 5.6 |
| United Kingdom | 111.2 | 12.2 | 3.7 |
 Australia | 106.3 | 11.7 | 3.7 |
 Canada | 94.7 | 12.2 | 3.3 |
ମଇଁଷିର କ୍ଷୀର
| ସର୍ବୋଚ୍ଚ ମଇଁଷି କ୍ଷୀର ଉତ୍ପାଦକ - ୨୦୦୭ | ||||
|---|---|---|---|---|
| ଦେଶ | ଉତ୍ପାଦନ (ଟନ) | ଟିପ୍ପଣୀ | ||
| ଭାରତ | 59,210,000 | * | ||
 ପାକିସ୍ଥାନ | 20,372,000 | |||
| People's Republic of China | 2,900,000 | F | ||
 Egypt | 2,300,000 | F | ||
 Nepal | 958,603 | |||
 ଇରାନ | 241,500 | F | ||
 ମ୍ୟାନମାର | 220,462 | |||
 Italy | 200,000 | F | ||
 ଭିଏତନାମ | 32,000 | F | ||
| Turkey | 30,375 | |||
| ବିଶ୍ୱ | 86,574,539 | A | ||
| No symbol = official figure, F = FAO estimate, * = Unofficial/Semi-official/mirror data, A = Aggregate | ||||
ମଇଁଷି କ୍ଷୀରରେ ପ୍ରତି ଗ୍ରାମ ୦.୬୫ ମିଲିଗ୍ରାମ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରୋଲ ରହିଥାଏ । ମଇଁଷି କ୍ଷୀରରେ ଗାଈର କ୍ଷୀର ତୁଳନାରେ ୯୨ ପ୍ରତିଶତ କ୍ୟାଲସିୟମ , ୩୭ ପ୍ରତିଶତ ଲୌହ ଏବଂ ୧୧୮ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ଫସଫରସ ରହିଥାଏ । (ଇଣ୍ଡିଆନ ସ୍ପାଇନଲ ଇଂରାଜୀ ସେଣ୍ଟର)ର ମେଡ଼ିକାଲ ଡାଇରେକ୍ଟର "ଏଚ୍. ଏସ୍. ଛାବଡ଼ା"ଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଗାଈର କ୍ଷୀରଠାରୁ ମଇଁଷିର କ୍ଷୀର ଅଧିକ ଭଲ ହୋଇଥାଏ । ସେଥିରେ କମ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରୋଲ ରହିଥାଏ ଏବଂ ମିନେରାଲ ଅଧିକ ରହିଥାଏ ।
ପ୍ୟାକେଟ କ୍ଷୀର
ଏହି ପ୍ରକାରର କ୍ଷୀର ମଦର-ଡେୟରୀ , ଅମୁଲ , ପରାଗ , ଆଞ୍ଚଲ ଜୌସୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗାଣ କରନ୍ତି । ଏଥିରେ ଭିଟାମିନ ଏ , ଲୌହ ଏବଂ କ୍ୟାଲସିୟମ ମିଶିକରି ରହିଥାଏ । ଏଥିରେ ବହୁପ୍ରକାର ତଥା , ଫୁଲ୍ କ୍ରିମ , ଟୋଣ୍ଡ , ଯୋଡ଼ା ଟୋଣ୍ଡ ଏବଂ ଫ୍ଲେବର୍ଡ କ୍ଷୀର ମିଶ୍ରଣ ହୋଇଥାଏ । ଫୁଲ୍ କ୍ରିମରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମେଲାଇ ରହିଥାଏ , ଏଣୁ ଅଧିକ ବହଳିଆ ରହିଥାଏ । ଏହି ସବୁର ନିଜ ଉପଯୋଗିତା ରହିଥାଏ , କିନ୍ତୁ ଚିକିତ୍ସକ ମାନଙ୍କ ରାୟ ଅନୁସାରେ , ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଫୁଲ୍ କ୍ରିମ କ୍ଷୀର ବହୁତ ଭଲ ଅଟେ ତ ବଡ଼ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ କମ କ୍ରିମର ମିଶ୍ରିତ କ୍ଷୀର ଉପଯୋଗ୍ୟ ।
କ୍ଷୀରର ପ୍ରସ୍ତୁତିକରଣ ବିଭିନ୍ନ କିସମରେ ବିକ୍ରୟ କରାଯାଏ - ନିମ୍ନକ୍ତ ପ୍ରକାର/ମାପକ୍ରମ ଉପରେ ଆଧାରିତ:
- ଖାଦ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ ହେବାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଅଳ୍ପ ମିଶ୍ରିତ ପଦାର୍ଥ (ଏ.ଜି , ଭିଟାମିନ) ,
- ବୟସ (ଏ.ଜି. , ଚେଦ୍ଦାର) ,
- ଘନୀକରଣ (ଏ.ଜି. , କ୍ଷୁଦ୍ର ସରଳ ଛେନା) ,
- କୃଷିକର୍ମ ପ୍ରକ୍ରିୟା (ଏ.ଜି. , ଜୈବ , ତୃଣୀୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା କରଣ) ,
- ମୋଟାପଣ ଆଧେୟ (ଏ.ଜି. , ଦୁଇ ପଦାର୍ଥର ଅଧେ ଅଧେ) ,
- ଅମ୍ଳୀଭବନ (ଏ.ଜି. , ଲହୁଣୀ-କ୍ଷୀର) ,
- ଆସ୍ୱାଦ (ଏ.ଜି. , ଚକୋଲେଟ ଏବଂ ସ୍ଟ୍ରବେରୀ) ,
- ସମଜାତୀୟ (ଏ.ଜି. , କ୍ରିମ ଟପ୍) ,
- ଦୁଗ୍ଧ ଶର୍କରାର ହ୍ରାସକରଣ ଏବଂ ନିରାକରଣ ,
- ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ (ଏ.ଜି. , ଗାଈ , ଛେଳି , ମେଣ୍ଢା , ମଇଁଷି) ,
- ପ୍ୟାକିଙ୍ଗ (ଏ.ଜି. , ବୋତଲ , ଜରି) ,
- ଉତ୍ତାପଦ୍ୱାରା ଦୁଗ୍ଧର ଜୀବାଣୁ ନାଶନ (ଏ.ଜି. , କଞ୍ଚା କ୍ଷୀର)
- ଜଳର ଆଧେୟ (ଏ.ଜି. , ଶୁଷ୍କ କ୍ଷୀର)
କ୍ଷୀରର ମୂଲ୍ୟବର୍ଦ୍ଧନ
କ୍ଷୀର ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ , ସ୍ୱଚ୍ଛ , ସ୍ତନ ଗ୍ରନ୍ଥିୟର ଧାରଣ ଅଟେ । ପୌଷ୍ଟିକତାର ଦୃଷ୍ଟିରେ କ୍ଷୀର ଏକ ମାତ୍ର ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଆହାର ଅଟେ ଯାହା ଆମପାଇଁ ପ୍ରକୃତିର ଦାନ ଅଟେ । ଆମ ଶରୀରକୁ ସାଧାରଣତଃ ପାଖାପାଖି ୩୦ରୁ ଅଧିକ ତତ୍ତ୍ୱର ଆବଶ୍ୟକତା ହୋଇଥାଏ । କିଛିବି ପ୍ରକୃତ ଭୋଯ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ପ୍ରକୃତିରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇନାହିଁ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଏ ସବୁର ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇପାରେ । କିନ୍ତୁ କ୍ଷୀରରେ ପାଖାପାଖି ସମସ୍ତ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ଷୀରକୁ ସନ୍ତୁଳିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୋଜନର ସ୍ତର ଦିଆଯାଇଛି । କ୍ଷୀରରେ ରହିଥିବା ସଂଘଟକ ହେଉଛି ପାଣି , ପ୍ରକୃତ ପଦାର୍ଥ , ବସା , ପ୍ରୋଟିନ , ଖଣିଜ ବସବିହିନ ପଦାର୍ଥ ରହିଥାଏ । ଯଦି ଆମେ କ୍ଷୀରରେ ରହିଥିବା ପାଣିର କଥା କୁହାଯାଏ ତ, ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପାଣି ଗଧୀର କ୍ଷୀରରେ ୯୧.୫% ହୋଇଥାଏ , ଘୋଡ଼ିର କ୍ଷୀରରେ ୯୦.୧% , ମନୁଷ୍ୟରେ ୮୭.୪% , ଗାଈରେ ୮୭.୨% , ଓଟଣୀରେ ୮୬.୫% ଏବଂ ଛେଳି କ୍ଷୀରରେ ୮୬.୯% ରହିଥାଏ ।
କ୍ଷୀରର ଉତ୍ପାଦନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହିସାବରେ ୧୨ତମ ପଞ୍ଚବର୍ଷିୟା ଯୋଜନା (୨୦୧୦-୨୦୧୭)ରେ ବଢିକରି ୨୬.୯୫ ଲକ୍ଷ ମେଟ୍ରିକ ଟନ କରିବାର ଅଛି ଯେମିତିକି (୨୦୧୦-୨୦୧୧)ରେ ଆମ କ୍ଷୀରର ଆବଶ୍ୟକତା ୩୩.୬୯ ଲକ୍ଷ ମେଟ୍ରିକ ଟନ ରହିଥିଲା । ଏଠାରେ ଏହା ଦର୍ଶାଯାଇଛି କି , ଆମ ପୃତି ମାର୍ଗରେ ବହୁ କାମ ଅଛି ଯାହା ପାଇଁ ଆମକୁ ନିଜ ଖାଦ୍ୟପେୟକୁ ସୁଧାରିବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜୀବଜନ୍ତୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଚାରା , ପାଣି ଏବଂ ପ୍ରବନ୍ଧନ ଉପରେ ବହୁତ ଅଧିକ କଷ୍ଟ କରିବାର ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।
କ୍ଷୀର ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଆହାର ସହିତ ଜଲ୍ଦି ଖରାପ ହୋଇଯାଉଥିବାର ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଏଥିପାଇଁ କ୍ଷୀରର ସ୍ୱରୂପକୁ ବଦଳ କରି ଆମେ ବହୁ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଖିପାରିବା , ଏହା ସହ କ୍ଷୀରର ମୂଲ୍ୟବର୍ଦ୍ଧନଦ୍ୱାରା ବହୁ ଆମଦାନୀ ତିଆରି କରି ପାରିବା । କ୍ଷୀରରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ପଦାର୍ଥ ପୂର୍ବରୁ ଆମକୁ ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଜାଣିବାର ଅଛି ଯେ , କ୍ଷୀରର ମାଙ୍ଗ କେଉଁ ରୂପରେ ଅଧିକ ରହିଥାଏ ।
କ୍ଷୀରରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଦ୍ରବ୍ୟ
ସଂଘନିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷୀର ଦ୍ରବ୍ୟ
ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷୀର ଜମେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଦ୍ରବ୍ୟ
- ଦହି, ପନିର, ଛେନା, ଶ୍ରୀଖଣ୍ଡ, ଚୀଜ୍
କ୍ଷୀର ମନ୍ଥନରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଦ୍ରବ୍ୟ
- ଲହୁଣୀ, ଘିଅ, ଲସ୍ସୀ
- ଖୁଆ - କ୍ଷୀରରୁ ଜଳକୁ ତୀବ୍ର ଗତିରେ ବାଷ୍ଫିତ କରିବାକୁ ଆମେ ଖୁଆ କହିଥାଉ । ଏଥିରେ ତାପକୁ ଅଧିକ ଗରମରେ ରଖି ଫୁଟାଯାଏ , ତଥା କ୍ଷୀରକୁ ସବୁସମୟରେ ଘାଣ୍ଟିବାକୁ ପଡିଥାଏ । କ୍ଷୀର ଗରମ କରିବାର ବାସନର ମୁହଁ ଚୌଡା ହେବା ଦରକାର । ଅନ୍ତିମ ସମୟରେ ତାପର କ୍ରମ କମାଇଦେବ ଉଚିତ ନ ହେଲେ ଖୁଆ ଖୁଆ ଜଳିଯିବାର ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଯଦି ଏହାକୁ ପ୍ୟାକିଙ୍ଗ କରି ବଜାରରେ ବିକ୍ରୟ କରାଯାଏ ତେବେ ନମୀ ଅବରୋଧକ ବଟର ପେପରରେ ପ୍ୟାକିଙ୍ଗ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
- ଶ୍ରୀଖଣ୍ଡ - ଖୁଆକୁ କପଡ଼ାରେ ଛାଣିକରି ଏହାର ପାଣି ବାହାର କରିଦିଆଯାଏ କିମ୍ବା ଖାଣ୍ଟି ଶ୍ରୀଖଣ୍ଡ ପ୍ରସ୍ତୁତି ହୋଇଯାଏ । ଏଥିରେ ପେସା ଯାଇଥିବା ଚିନି (୪୫%) ମିଶ୍ରଣ ହୁଏ ଏବଂ ୫ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲ୍ସିୟସରେ ଥଣ୍ଡା କରିବା ପାଇଁ ରଖାଯାଏ ।
- ଲହୁଣୀ - ଲହୁଣୀ ଏକ କ୍ଷୀର ଦ୍ରବ୍ୟ ଅଟେ , ଯାହା ଦହିର ମନ୍ଥନରେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଯେଉଁଥିରେ ବଞ୍ଚିଥିବା ୮୦% କିମ୍ବା ଜଳ ୧୦%ରୁ ଅଧିକ ନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
- ଘିଅ- ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଦହିରୁ ଲହୁଣୀ ବାହାରିଥାଏ ଏବଂ ସେହି ଲହୁଣୀକୁ କଢ଼ାଇରେ ଗରମ କରାଯାଏ ତ , ଲହୁଣୀ ଖେଳିଯାଏ । ଖେଳିବା ପରେ ଲହୁଣୀ ତରଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଯାଏ । ତାପରେ ପତଳା ନରମ କପଡ଼ାରେ ଛାଣି କରି ଘିଅ ବାହାର କରାଯାଏ ।
- ଲସ୍ସୀ- ଦହିରେ ପାଣି ତଥା ଲହୁଣୀ ମିଶ୍ରଣକରି ମନ୍ଥନିରେ ଘାଣ୍ଟି ଦିଆଯାଏ । ଏହା ପରେ ସେଥିରେ ଚିନି ମିଶାଇଦିଆଯାଏ ଏବଂ ନିଜ ପସନ୍ଦର ଅନୁରୂପ ସେଥିରେ ସୁଖା ମେବେ , ଚକୋଲେଟ ଗୁଣ୍ଡ ପକାଇ ଲସ୍ସୀ ତିଆରି ହୁଏ ।
- ରାବିଡୀ- ଏହା ଏକ ମିଠା ସଂଘନିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷୀର ଅଟେ । ଏହାକୁ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ଚଉଡା ମୁହଁ ଥିବା ବାସନରେ ଗରମ କରାଯାଏ । ଫୁଟନ୍ତା କ୍ଷୀର ଉପରେ ପତଳା ପରସ୍ତ ଜମା ହୋଇଯାଏ , ଯାହାକୁ ଆମେ 'ସର' କହିଥାଉ । ସେହି ସରକୁ ଏକତ୍ର କରି ରଖାଯାଏ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁ ରହିଥାଏ ; ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷୀର ବାସନରେ ବହଳିଆ ନ ହୋଇଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ବାସନରେ କ୍ଷୀରର ମାତ୍ରା ୧/୬ ହୋଇଯାଏ ସେତେବେଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲିଥାଏ । ଏବେ ସବୁ ଜମା ହୋଇଥିବା ପରସ୍ତରେ ଚିନି ପକାଇ ଦିଆଯାଏ । ପରେ ରାବିଡୀର ପ୍ରସ୍ତୁତି ହୋଇଯାଏ ।
- ଆଇସ୍କ୍ରିମ୍- କ୍ଷୀରକୁ ଗାଢା କରି ସେଥିରେ କଷ୍ଟାର୍ଡ ପାଉଡର , ଚିନି , କାଜୁ , କିସମିସ , ବାଦାମ କିମ୍ବା ପିସ୍ତା ବି ମିଶାଇ ଦିଆଯାଏ । ଏହି ତିଆରି ମିଶ୍ରଣକୁ ଫ୍ରିଜରେ ୪-୫ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସରେ ଜମିବା ପାଇଁ ନିଜ ମନପସନ୍ଦର ବାସନରେ ରଖି ଦିଆଯାଏ । ଏହା ପରେ ଆଇସ୍କ୍ରିମ୍ ତିଆରି ହୋଇଯାଏ ।
କ୍ଷୀରର ଆବଶ୍ୟକତା
ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାଶନାଲ ଡିଆରୀ ଜର୍ଣ୍ଣାଲଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ୟୁନିଭର୍ଷିଟି ଆକାରରେ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଘୋଷଣାରେ ଏହା ପ୍ରମାଣିତ କରାଯାଇଛି କି , ଯେଉଁ ଲୋକ ପ୍ରତ୍ୟେକଦିନ ଅତି କମରେ ଗୋଟେ ଗ୍ଲାସ କ୍ଷୀର ପିଅନ୍ତି , ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ଲୋକ ତୁଳନାରେ ସବୁଦିନ ମାନସିକ ଏବଂ ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ ଅଧିକ ସ୍ଥିତିରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥା'ନ୍ତି ; ଯେଉଁମାନେ କଦାପି କ୍ଷୀର ପିଅନ୍ତି ନାହିଁ ।
କ୍ଷୀରର ମହତ୍ତ୍ୱ
କ୍ଷୀର ଏକ ପୁଷ୍ଟିକର ପାନୀୟ ପଦାର୍ଥ । ଏଥିରେ କ୍ୟାଲ୍ସିୟମ୍, ଫସ୍ଫରସ୍ ଓ ଅନ୍ୟ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଗଚ୍ଛିତ ହୋଇ ରହିଥାଏ । କ୍ଷୀରକୁ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆହାର ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ । କ୍ଷୀରର ନିୟମିତ ଓ ସଠିକ୍ ସେବନ ଆମକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିବା ସହିତ ସୁସ୍ଥ ରଖିଥାଏ । ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ରରେ କ୍ଷୀରର ସମ୍ବନ୍ଧ ଚନ୍ଦ୍ରମାଙ୍କ ସହ ରହିଛି ।
କ୍ଷୀରର ଧାର୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ୱ :
– ସମସ୍ତ କ୍ଷୀର ମଧ୍ୟରୁ ଗାଈ କ୍ଷୀର ସବୁଠାରୁ ପବିତ୍ର ଓ ଭଲ ହୋଇଥାଏ।
– ପ୍ରଭୁ ଶିବଙ୍କ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକରେ କ୍ଷୀରର ବିଶେଷ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ।
– କ୍ଷୀରରେ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କରିବାଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ମନସ୍କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ।
– ସୋମବାର କ୍ଷୀର ଦାନ କରିବାଦ୍ୱାରା ଚନ୍ଦ୍ରମା ଭଲ ସ୍ଥିତରେ ରହିଥାଆନ୍ତି ଓ ଶୁଭଫଳ ମିଳିଥାଏ।
– ଜଳରେ କିଛି କ୍ଷୀର ମିଶାଇ ସ୍ନାନ କରିବାଦ୍ୱାରା ମାନସିକ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତା ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଓ ଚିନ୍ତା କମ୍ ହୋଇଥାଏ।
କ୍ଷୀରର ବୈଜ୍ଞାନିକ ମହତ୍ତ୍ୱ :
– କ୍ଷୀରକୁ ଫୁଟାଇ ଥଣ୍ଡା କରି ପିଇବା ଉତ୍ତମ ହୋଇଥାଏ।
– କାଚ କିମ୍ବା ଷ୍ଟିଲ୍ ପାତ୍ରରେ ପିଇବା ଅଧିକ ଭଲ ହୋଇଥାଏ।
– ରୂପା ପାତ୍ରରେ କ୍ଷୀର ପିଇବା ଅଧିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟବର୍ଦ୍ଧକ ହୋଇଥାଏ।
– କ୍ଷୀର ସହ ମହୁ ଓ ମିଶ୍ରିର ପ୍ରୟୋଗ ସର୍ବୋତ୍ତମ ହୋଇଥାଏ।
– କ୍ଷୀର ପିଇବାଦ୍ୱାରା ଯଦି ପେଟ ବଢୁଛି ତେବେ ସେଥିରେ ପାନମହୁରୀ ପକାଇ ଫୁଟାଇ ପିଇବା ଆବଶ୍ୟକ।
କ୍ଷୀର ପିଇବା ସମୟରେ ଏଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ :
– କ୍ଷୀରକୁ ନଫୁଟାଇ କଦାପି ପିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ।
– ତମ୍ବା ପାତ୍ରରେ କ୍ଷୀର କେବେହେଲେ ପିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଭଗବାନଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ ମଧ୍ୟ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
– କ୍ଷୀର ସହ ମାଛର ସେବନ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇଥାଏ।
– ପେଟ କିମ୍ବା ତ୍ୱଚା ସମସ୍ୟା ଥିଲେ କ୍ଷୀର ପିଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ଆଧାର
ବାହାର ତଥ୍ୟ
| କ୍ଷୀର ବାବଦରେ ଉଇକିମିଡ଼ିଆର ସହଯୋଗୀ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକରୁ ଅଧିକ ଜାଣନ୍ତୁ: | |
 | ଉଇକିଅଭିଧାନରେ ଶବ୍ଦାର୍ଥମାନ ଖୋଜନ୍ତୁ |
 | କମନ୍ସରେ ଛବି ଓ ମିଡ଼ିଆସବୁ ଖୋଜନ୍ତୁ |
 | ଉଇକିମହାବିହାରରେ ଶିକ୍ଷଣ ଆଧାରମାନ ଖୋଜନ୍ତୁ |
 | ଉଇକିଉତ୍ସରୁ ମୂଳାଧାର ଲେଖାମାନ |
 | ଉଇକିପୋଥିରେ ପଢ଼ାବହିମାନ |
- Milk at Curlie
- Virtual Museum Exhibit on Milk, Cream & Butter
- Carroll, Aaron E. (November 17, 2014). "Got Milk? Might Not Be Doing You Much Good". The New York Times. Retrieved November 18, 2014.
This article uses material from the Wikipedia ଓଡ଼ିଆ article କ୍ଷୀର, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ଦର୍ଶାଯାଇନଥିଲେ ସମସ୍ତ ବିଷୟବସ୍ତୁ CC BY-SA 4.0 ରେ ଉପଲବ୍ଧ । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ଓଡ଼ିଆ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.