Perikles (494 vuvven mail – 429 enne meijän aijanluguu) on afinalaine valdivonvallas ruadanuh, eräs afinalazen demokruatien alguhpanijois, kuulužu paginanpidäi da vojennoi piälikkö.
Perikles | |
---|---|
Ammatti: | poliitiekku, saldattu, valtiomies, puhuja, army officer |
Rodivui: | 494 eaa. |
Roindukohtu: | |
kanzalližus: |
|
Kuoli: | 429 eaa. |
Kuolendukohtu: | |
Tuatto: | Ksanthippos (Perikleen isä)[d] |
Muamo: | Agariste II[d] |
Ukko / akku: | Pericles' first wife[d] и Aspasia[d] |
Lapset: | Pericles the Younger[d], Paralus[d] и Xanthippus[d] |
Perikles rodivui Afinoih aristokruatoin pereheh. Aktiivizen poliittizen ruavon algoi, konzu rodih erähän poliittizen joukkovehen piälikökse. Omah aristokruatoin suguh kačomattah, häi oli demokruatien kannattai. Konzu Perikles huavai lähtie Kimonua vastah, kudai oli aristokruatoin joukkovehen piälikönny, hänele pidi rahvahan kannatustu. Kimonan iäre ajettuu vuvvennu 461 enne meijän aijan luguu Perikles rodih erähänny vaikutusvaldazimis poliitiekois Afinois da ottavui uvvistuksien piendäh. Nämmä reformat oldih tärgei aigu afinalazen yhteiskunnan demokruattizekse tulendas. Perikles oli sidä mieldy, ku pidäy ottua čottah kaikkien afinalazien interiessoi, midä ei ruadanuh hänen vastustai Fukidid, Kimonan jatkai, kudai kačoi vaiku aristokruattoih.
Fukididan iäre ajettuu Perikles tozidielos rodih Afinoin piälikökse da oli linnan vaikutusvaldazin da arvovaldazin poliitiekku. Demokruatien paras aigu oli yhtel aigua yhten valdivonvallas ruadanuon aigu. Perikles nosti da kehitti Afinoin merivägie, čomendi linnan, semmite Akropolin, kuulužil rakenduksil (Parfenon, Propileit da muut). Linnu Periklesan aigah oli kehitynnyzin talovuon da kul’tuuran puoles. Hänen aigah Afinat oldih talovuon, poliitiekan da kul’tuuran suurimannu keskuksennu ellinoin mieros. Sih aigah Afinoin vaikutusvaldu levii loitokse da Perikles varustihes voinah Spartanke.
Vuvvennu 431 algavui Peloponessan voinu. Periklesan hyvän vallitun strateegien hyvyös afinalazet voidih vastustua spartalazii, ga linnas algavunnuh kulgiitaudi segoi Periklesan kai pluanat. Häi rubei kaimuamah omua vaikutusvaldua linnas da vuvvennu 429 enne meijän aijanluguu kuoli, toinah kulgiitaudihgi. Hänen kuoltuu loppih Periklesan aigu, Muinais-Gretsien paras aigu kehityksen puoles.
This article uses material from the Wikipedia Karjalan article Perikles, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Syväindö on käytös licenzien CC BY-SA 4.0 mugah, ei lienne toizin mainittu. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Karjalan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.