Wiki Occitan
OCWiki Tiếng ViệtWiki English

literatura Occitana

A partir deu sègle XII, Guilhèm IX qu'aubrí lo temps deus trobadors e de las trobairitz qui vedó la lenga occitana a brilhar dens tota Euròpa e dinc au comtat de Trípol.

Portau de la literatura occitana

literatura Occitana
Carcassona, ostau de l'unic manuscrit de Flamenca
literatura Occitana
Guilhèm IX
literatura Occitana
Poesias Gascoas de Pèir de Garròs
L'istòria de la literatura occitana que ns'a legadas òbras sus mei de mil ans. Un deus purmèrs grans tèxtes qu'ei la Cançon de Santa Fe, deu sègle XI.

L'Etat Mejana que ho tanben lo temps qui, per l'occitan, e's creè dilhèu la purmèra acadèmia modèrna (lo Consistòri del Gai Saber) amassa dab la competicion literària deus Jòcs Floraus e la purmèra gramatica occitana (las Leis d'Amor). Totun, l'Etat Mejana que's clavè dab la conquesta d'ua grana partida d'Occitània per las òsts septentrionaus (condada dens la Cançon de la Crosada) e l'emplèc la lenga que mermè au prohèit deu francés.

Lo purmèr libre estampat en occitan que ho un tractat de matematicas, lo Compendion de l'Abaco (1492). Au sègle XVI Gasconha en purmèr, puish Tolosa que conegón ua renavida literària (dab notament, las òbras de Pèir de Garròs e Pèire Godolin) qui's perlonguè durant lo sègle XVII.
literatura Occitana
Joan Baptista Fabre
Deu son costat, Provença que vedó ad espelir, enter autas, las òbras de Loís Bellaud de la Bellaudièra e de Glaudi Brueis.
literatura Occitana
Fondacion deu Felibritge en 1854

Lo sègle seguent que tornè confirmar la caduda de las letras occitanas a maugrat d'òbras màgers com l'opera lenguedocian Dafnís e Alcimadura e la pèça tolonenca Manicla e, d'autors com Ciprian Desporrins en Bearn, sustot, l'abat Fabre a Montpelhièr, lo gran autor de las Lutz occitanas.

Au sègle XIX, se la lenga e èra cada còp mei miaçada per l'avançada deu francés, mantuns autors que preparèn ua navèra espelida. Enter eths, Jansemin que conegó ua renomada de las granas per delà las mars.

Durant de la segonda meitat d'aqueste sègle, Frederic Mistral qu'aubrí la renavida felibrenca qui balhore un Prèmi Nobel de Literatura e ua reconeishença internacionau a las letras occitanas.

Lo sègle XX que muishè paradoxaument ua accentuacion deu recul de l'occitan e ua aumentacion de la produccion literària e ua multiplicacion deus ostaus d'edicion. Tres autors que's destacan enter tots: lo roergat Joan Bodon, lo montpelhierenc Max Roqueta e lo gascon, Bernat Manciet.

Lutz sus...

literatura Occitana
Sancho Pança, Madrid
Sancho Pança, al Palais dels Ducs qu'ei ua comedia deu sègle XVIIau escrita en 2035 vers (segon l'edicion de Ratier, la màger part alexandrins, dab quauques octosillabs) e en 5 actes de l'autor barròc occitan Francés de Corteta. Qu'ei escrivuda dens lo lengadocian de l'agenés pròche deu gascon.

La soa intriga qu'ei basada suber l'episòdi deus Ducs dens lo dusau tòm deu Don Quichòte de l'escrivan espanhòu Miguel de Cervantes, e a maugrat de quauques adaptacions occitana (jòcs de mot per exemple qui adaptan a l'occitan lo lengatge familiar e popular deu personatge de Sancho Pansa), que segueish de près lo tèxte castelhan en i bèth putzar los arguments de cada scena.

Mei...




Narrativa occitana

literatura Occitana
Istòria de Joan-l’an-pres
literatura Occitana
Lo vilatge de Mirèlha : Lei Bauç
literatura Occitana
Joan Bodon
autra accion
{{{editar}}}


Occitània dens la literatura mondiau

literatura Occitana
Los tres mosquetaris istorics qu'èran en vertat bearnés, e d'Artanhan, gascon
autra accion
{{{editar}}}


Ensais e literatura scientifica

literatura Occitana
La çurgeria d'Albucassis
autra accion
{{{editar}}}





Poesia occitana

literatura Occitana
Obelisc de Desporrins
literatura Occitana
Pèire Godolin
literatura Occitana
Jansemin
literatura Occitana
Arsèni Vermenosa


Arts dramatics occitans

literatura Occitana
Francés de Corteta
literatura Occitana
Joan Josèp Cassanea de Mondonvila
autra accion
{{{editar}}}



Traduccion

  • Los Psalmes de David (traduccion d'Arnaud de Saleta)
  • Mowgli la Granhòta (traduccion de Joan lo Boscassièr)
  • Evangèli segon Sant Matèu (traduccion de Miquèu Grosclaude)
  • La blíblia valenciana (traduccion de Gilabèrt Nariòo)
  • L'Isla deu Tresaur (traduccion de Felip Richard)
  • Harry Potter e la pèira filosofau (traduccion de Karina Richard Bòrdanava)
  • Igièna de l'assassin (Amélie Nothomb, traduccion d'Eric Gonzalès
  • Benda dessenhada
    • Las aventuras de Tintin : Las sèt bolas de cristal /Li set boulos de cristal, Lou temple dou soleu
    • Pòl Emili
    • Yakari : Yakari e Aglabèla
    • Asterix : Asterix e la rentrada gallesa
    • Gaston Lagaf
autra accion
{{{editar}}}




Tags:

Cançon de la CrosadaComtat de TrípolConsistòri del Gai SaberFrancésGuilhèm IX de PeitieusJòcs FlorausLeis d'AmorOccitàniaSègle XIITrobadorTrobairitz

🔥 Trending searches on Wiki Occitan:

Republica ChècaMusica RockSosmarin.deLa Garda e HaishanISO 3166ÈuroNairòbiSudEmirats Arabis UnitsJòcs Olimpics d'ivèrnLisbonaEstat IslamicPrion1979Arma nucleara1907Amon188028 de setembreLatinAnte PavelićAdreça IPSistèma operatiuKarsTouhou ProjectArgeriaAvinhonMedecinaStar WarsTolosa.mhFranklin Delano RooseveltBotan.petLa PalissaMetal.nextdirectPrima AràbiaBarcelona (província)RomanésBrêmes1857BasquetbòlEnrico FermiOra d'estiu21 de marçJerusalèmLingua francaPirena1901FarmacologiaEmpèri romanTicianAns 1490OccitàniaNeerlandésPablo PicassoParaulaCopa del mond de rugbi de XVRevolucion Neolitica.msTelecomunicacions2004CaravèlaPanthera leoDioxid de carbòniHeavy metalSalmonidaeWiki CommonsMòrtSemur-en-Auxois.lplfinancialLengadòc-Rosselhon🡆 More