Шатар (Санскрит: चतुरङ्ग Чатуранга, «дүрбэн анги»; Перс: شَطْرَنْج Шатранж) хоёр хүн хоорондоо тоглодог хүлэгтэ тоглоон юм.
Мүнөө үедэ энэ наадан тоглоониинь дэлхэйн хэмжээнэй оюун ухаанай спорт болотороо хүгжэһэн байна.
Хадамал | |
---|---|
Монгол үзэгээр | |
буряад кирилл. | Шатар |
монгол кирилл. | Шатар |
хальмаг кирилл. | Шатр |
Шатарай уг гарбалые яг таг тогтоогоогүйшье Энэдхэг, Монгол хоёрын али нэгэдэнь үүдэһэн гэдэг дээр бараг бүхы эрдэмтэд һанал нэгдэдэг. 15-р зуунай хахадаар Энэдхэг уласай [1] Шатранг гэхэ тоглоононһоо үүдэлтэй гэжэ баһэ үзэдэг юм.
Шатар бол хоёр хүн тоглодог хүлэгтэ тоглоон юм. Найман найманай харисаатай ниитэ 64 нюдэн бүхы хүлэг дээр тоглодог. Тоглоон эхилхэд тоглогшо тус бүри доорохо зургаан зүйлэй түрэлөөр тоглодог байна. Үүндэ:
Тоглооной зорилго бол эсэрэг талын Ноён луу добтолжо түүные дахин нүүхэ нүүдэлгүй болгохо ябадал юм.
АНУ-ай эрдэмтэдэй гаргаһан баримтаар үдэртэ шатарые 1,500,000,000 хүн тоглодог гэжээ. Үүнэй 28 % эхилэн суралсагша гү, али сурша байгаа, 71 % мэргэжлын, үлэһэн 1 % оюунай үндэр шадбартай гү, али маша ухаантай хүн ородог юм байна.
Шатар бол спортын нэгэ түрэл болоод оюунай спорт гэжэ нэрэлхэньшье элбэг байдаг.
Шатарай хүлэг 64 нюдэтэй. Шатар 32 дүрсэтэй. Хожохын тулд бүхы зүбхэн эсэрэг тоглогшынхоо ноён гэжэ нэрэлэгдэһэн дүрсые мадлахад хангалтатай.
Эсэрэг талын ноёные эдеэхээр байрлалда ошбол:
This article uses material from the Wikipedia Буряад article Шатар, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Хэрбэеэ ондоо юумэнэй заагдаагүй һаа, CC BY-SA 4.0 зүбшөөрэлөөр удхыень хаража болохоор. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Буряад (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.