Paternalisme

Ordet tyder formynderi og kjem frå det latinske ordet pater som tyder «far». Poenget er at ein skal forhindra menneske i å taka irrasjonelle avgjersler, ved å tvinga folk til å hjelpa seg sjølv igjennom lover. Innanfor medisin tyder uttrykket at helsepersonell avgjer kva som er best for pasienten.

Mjuk og hard paternalisme

Ein kan skilja mellom mjuk og hard paternalisme. Mjuk paternalisme handlar om å fråråda, medan hard paternalisme handlar om å tvinga endring hjå ein person. Dersom ein person skulle gå over ei farleg bru, er det forskjell på om ein fråråder eller om ein fysisk nektar personen å gå over.

Alle land i verda er i ymse grad paternalistiske statar. Statane innfører påbod og forbod som hindrar borgarane i å utføra ymse handlingar som kan ha negative mentale, fysiske eller økonomiske konsekvensar for vedkomande. Paternalistiske lover kan vera påbod om setebelte og redningsvest eller ansvarsforsikring, eller forbod mot:

• gambling,
• prostitusjon,
• MMA-kampsport,
• bruk av narkotika eller
• bruk av rullebrett (tidlegare ulovleg i Noreg).

Anti-paternalisme

Liberalistar meiner velferdsstatar er paternalistiske statar som hindrar borgarane i å leva liva deira. I tillegg til lover, tvingar velferdsstatane menneske til å hjelpa seg sjølve gjennom skattar for å finansiera pensjon, trygder og helsetenester. Ifylgje liberalistane skal ikkje staten fungera som eit moralsk politi for å verna borgarane mot mentale, fysiske eller økonomiske konsekvensar.

«Einkvar har sin rett til å leva sitt liv – til helvete på sin måte» – David D. Friedman.

John Locke meinte så lenge ein person ikkje gjorde harm mot andre personar, kunne han få lov til å leva slik han måtte ynskje.